Պուերտո Կաբեսաս
Պուերտո Կաբեսաս (իսպ.՝ Puerto Cabezas), քաղաք և մունիցիպալիտետ Նիկարագուայի հյուսիսարևելյան մասում։ Հյուսիսատլանտյան ինքնավար մարզի վարչական կենտրոնը։
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Պուերտո Կաբեսաս | |||||
| իսպ.՝ Puerto Cabezas | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Նիկարագուա | ||||
| Հիմնադրված է | 1929 թ. | ||||
| Մակերես | 5985 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 7 մետր | ||||
| Բնակչություն | 66 169 մարդ (2005)[1] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC-6 | ||||
| Փոստային դասիչ | 71000 | ||||
| |||||
Աշխարհագրական դիրք խմբագրել
Քաղաքը գտնվում է դեպարտամենտի արևելքում՝ Կարիբյան ծովի ափին՝ Մանագուայից մոտ 536 կմ հեռավորության վրա։ Ծովի մակարդակից ունի 7 մետր բացարձակ բարձրություն[2]։
Քաղաքն ունի արևադարձային մուսոնային կլիմա՝ ամբողջ տարվա ընթացքում զգալի տեղումներ քանակով, բացառությամբ կարճատև չոր սեզոնից, որը շարունակվում է մարտից մինչև ապրիլ։ Միջին ջերմաստիճանը տատանվում է փետրվարին 24,5 °C-ից մինչև 27,8 °C՝ մայիսին։ Տեղումների տարեկան նորման 2799 մմ է[3]։
Պատմություն խմբագրել
1912-1925 թվականններին և 1926-1933 թվականներին Նիկարագուան բռնազավթված է եղել ԱՄՆ-ի զորքերի կողմից։ 1927 թվականի մայիսի 4-ին գեներալ Աուգուստո Սանդինոյի ղեկավարությամբ սկսվել է ազգային-ազատագրական պատերազմը (շարունակվել է մինչև 1934 թվականը)։ Սանդինիստների ակտիվացման կապակցությամբ 1928 թվականի հունվարի կեսերին Նիկարագուայի տարածքը բաժանվել է երեք օկուպացիոն գոտիների, ընդ որում երեք գոտիներից մեկի կենտրոնը դարձել է Պուերտո Կաբեսասը (այստեղ գտնվել են տարածաշրջանային շտաբն ու ծովային հետևակի կայազորը)[4]։
1960-ական թվականների առաջին կեսին ծովային նավահանգիստը մնացել է ամերիկյան Standard Fruit & Steamship Company ընկերության սեփականությանը և հիմնականում օգտագործվել է անտառներն ու փայտանյութերն արտահանելու համար (բեռնաշրջանառությունը տարեկան կազմել է մոտ 50 հազար տոննա)[5]։
ԱՄՆ-ի կողմից պատրաստված «2506 բրիգադի» Կուբա ներխուժման գործողության ընթացքում քաղաքի մոտակայքում ստեղծվել է «2506 բրիգադի» (JMTide) ուսումնական բազան։ 1961 թվականի ապրիլին Պուերտո Կաբեսաս նավահանգստում բրիգադը բռնվել է նավերի վրա և ուղարկվել Կուբա[6]։ Օդանավակայանի արտաքին պարագծի (որի վրա տեղակայված էր բրիգադի ավիացիան) և երկաթուղային կայարանի պահպանությունն այդ ժամանակ ապահովել է Նիկարագուայի ազգային գվարդիայի ստորաբաժանումը[7]։
1971 թվականին քաղաքի բնակչությունը կազմել է 10 հազար մարդ։ Այն հանդիսացել է փայտամշակման արդյունաբերության կենտրոն և կարևոր ծովային նավահանգիստ (որի միջոցով արտահանվել է փայտ և պղինձ)[8]։
2007 թվականի սեպտեմբերին քաղաքը մասամբ ավերվել է «Ֆելիքս» փոթորկի հետևանքով[9]։
Բնակչություն խմբագրել
Քաղաքի բնակչության թվաքանակի դինամիկան ըստ տարիների․
| 1995 | 2000 | 2005 | 2013 |
|---|---|---|---|
| 22 588 | 28 425 | 39 428 | 59 222[10] |
Տրանսպորտ խմբագրել
Քույր քաղաքներ խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 2005 Nicaraguan census
- ↑ «Puerto Cabezas, Nicaragua Page» (անգլերեն). Fallingrain Global Gazetteer. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 17-ին.
- ↑ «Climatological Information for Puerto Cabezas, Nicaragua». Hong Kong Observatory. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.
- ↑ "When Feland arrived in mid-January 1928, he divided Nicaragua into three military districts ... The relatively quiescent eastern area, headquarters, Puerto Cabezas, formed a vast, sparcely settled region. It stretched far inland from the Atlantic coast, shifting nebulously westward to any point where troops could be supplied from its ports. It was assigned to Major Harold Utley and the marines of the Special Service Squadron, reinforced by the 5th Regiment’s 51st Company"
Ivan Musicant. The Banana Wars: A History of United States Military Intervention in Latin America from the Spanish–American War to the Invasion of Panama. New York: MacMillan Publishing. 1990. page 354 - ISBN 978-0-02-588210-2 - ↑ 5,0 5,1 5,2 Р. Е. Лещинер. Никарагуа. М., «Мысль», 1965. стр.58
- ↑ Official history of the Bay of the Pigs operation. Volume II. Participation in the conduct of Foreign Policy (written by Jack B. Pfeiffer, October 1979)
- ↑ Juan Pablo Rodriguez. The Inevitable battle. From Bay of the Pigs to Playa Giron. Havana, "Editorial Capitán San Luis", 2009. pages 134-135
- ↑ 8,0 8,1 Пуэрто-Кабесас // Большая Советская Энциклопедия. / под ред. А. М. Прохорова. 3-е изд. том 21. М., «Советская энциклопедия», 1975.
- ↑ В Никарагуа ураган "Феликс" унес 38 жизней // "Известия" от 6 сентября 2007
- ↑ «Puerto Cabezas» (անգլերեն). World Gazetteer. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 17-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պուերտո Կաբեսաս» հոդվածին։ |