Պլոցկ
Պլոցկ, քաղաք է Վիսլա գետի մոտ՝ Լեհաստանում։ Ըստ GUS-ի՝ 2009 թվականի հունիսի 30-ին քաղաքն ուներ 126,675 բնակիչ։ Այն գտնվում է Մազովեցի վոյեվոդությունում և նախկինում եղել է Պլոցկի վոյեվոդության մայրաքաղաքը։
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| լեհ.՝ Płock | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Լեհաստան | ||||
| Հիմնադրված է | 1237 թ. | ||||
| Մակերես | 88,06 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 60±1 մետր | ||||
| Բնակչություն | ▼114 594 մարդ (մարտի 31, 2021)[1] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1 և UTC+2 | ||||
| Փոստային դասիչ | da 09-400 a 09-411 e da 09-419 a 09-421 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | WP | ||||
| Պաշտոնական կայք | ump.pl(լեհ.)(անգլ.)(գերմ.) | ||||
| |||||
Քաղաքի ամբողջական անունը Պլոցկի իշխանական մայրաքաղաք է։ Ամբողջական անունը օգտագործվում է արարողությունների ժամանակ՝ համաձայն ավանդությունների։ Այս անունը պարունակում է նախաբան՝ Պլոցկ քաղաքի հուշարձանը[2]։
Այն այժմ փովիաթի մայրաքաղաքն է՝ Մազովեցի վոյեվոդության ծայր-հարավում։ 1079-1138 թվականներին Պլոցկը Լեհաստանի մայրաքաղաքն էր և համարվում էր Լեհաստանի մշակութային մայրաքաղաքը։ Տեղի եկեղեցում կա լեհական միապետության ժամանակաշրջանի քարատապան։ Այն արևմուտքի և հյուսիսային Մազովեցի տարածաշրջանի մշակութային, ակադեմիական, ադմինիստրատիվ և փոխադրական կենտրոնն է։
Քանի որ լեհ թագավորների կողմից Լեհաստանի տարածքը ընդլայնվեց հրեա գաղթականները բնակություն հաստատեցին քաղաքում 14-րդ դարում։ Նրանք կառուցեցին հաղորդակցություն և կազմեցին բնակչության ընդարձակ համամասնություն 19-րդ դարի շրջանում։ Նրանք կազմում էին ավելի, քան բնակչության 40%-ը։ Նրանք նպաստեցին առևտրին և արհեստին, զարգացրին արդյունաբերությունը։ 1939 թվականին նրանք 26%-ով բարձրացրին բնակչության աճը։ Ազգայնականները հաստատեցին հրեական համայնք Պլոցկում 1940 թվականին։ Նրանք տեղափոխվեցին շատ այլ տարածքներ։ Պատերազմից հետո հրեացի 10,000-ից 300 քաղաքացիներ փրկվեցին։
ՊատմությունԽմբագրել
Տարածք երկար ժամանակ օկուպացված էր հեթանոսների կողմից։ 10-րդ դարում ամուր դիրք էր հաստատվել Վիստուլա գետի ափին։ Այս դիրքը հանգույց էր հանդիսանում փոխադրամիջոցների համար և ռազմական առումով։ Այն մեծ ձեռքբերում էր։
1009 թվականին Վենետիկի տաճարը հաստատվեց այստեղ։ Այն դարձավ տեղի գիտության և արվեստի կենտրոնը։ 1075 թվականին թեմի նստավայրը նույնպես հաստատվեց Պլոցկում։ Պլոցկը մայրաքաղաք էր Լեհ կաթողիկոսներ Władysław I Herman-ի և Bolesław III Krzywousty-ի կառավարման շրջանում։ Այն նաև Մազովեցու դուքսի նստավայրն էր։
Պլոցկը՝ իշխանական մայրաքաղաքԽմբագրել
Նախկինում Փիաստ թագավորության շրջանում Պլոցկը ծառայում էր որպես թագավորական նստավայր։ 1079-1138 թվականներին Պլոցկը Լեհաստանի մայրաքաղաքն էր։
Քաղաքը մեծ վնաս է կրել ժանտախտի, Շվեդիայի դեմ պատերազմի պատճառով 17-րդ դարի վերջին և 18-րդ դարի սկզբին։ Այդ ժամանակ շվեդները ավերեցին քաղաքի հիմնական մասը, սակայն բնակիչները վերակառուցեցին այն։
18-րդ դարի վերջին քաղաքի պարիսպները քանդվեցին, և կառուցվեց նոր քաղաք՝ լի գերմանացի գաղթողներով[3]։
19-րդ դարում քաղաքը Ռուսական Կայսրությանն էր ենթարկվում։ Քաղաքը բաժանվեց Պրուսիայի և Ավստո-Հունգարիայի միջև։ Այն կառավարության նստատեղն ու ակտիվ կենտրոնն էր։ Նախագծվեց քաղաքի նոր ծրագիրը և շարունակվեց նոր բնակիչների ներգաղթը։ Շենքերից շատերը նախագծվեցին դասական ոճով։
Գերմանիան հարձակվեց Լեհաստանի վրա 1939 թվականին և սկսեց ստանձնեց կառավարության դերը։ Այն մարդկանց վրա կռվելու հարկադրված բանվորների տպավորություն գործեց։ Մինչ ԽՍՀՄ-ն և Գերմանիան պատերազմում էին, քաղաքը կոչվում էր «Schröttersburg»։
ՄշակույթԽմբագրել
Պլոցկի Մազովեցկի թանգարանը ցուցադրություններ և մեկնաբանություններ է կազմակերպում քաղաքի և տարածաշրջանի պատմության մասին։
ԿրոնըԽմբագրել
Հռոմեական կաթոլիկ եկեղեցին քաղաքում հիմնականն է։
Պլոցկի եկեղեցին կառուցվել է 12-րդ դարի առաջին կեսին։ Այն Լեհաստանի ամենահին 5 եկեղեցիներից մեկն է։
ՏնտեսությունԽմբագրել
Տնտեսության հիմնական մասը կապված է նավթի արտադրության հետ։ Այն սկսել է արտահանվել 1960 թվականին։ Երկրի ամենամեծ նավթահանքը՝ «PNK ORLEN»-ը, տեղակայված է Պլոցկում։ Այն մատակարարվում է Գերմանիայի և Ռուսաստանի գլխավորությամբ գազամուղով։
ԿրթությունԽմբագրել
- Պավել Վլոդկովիցի անվան բարձրագույն դպրոց
ԱվտոբուսներԽմբագրել
- Պլոցկի ՀՏ - Պլոցկի հանրային տրանսպորտ[4]
Ավտոբուսային ծառայությունը 41 երթուղիներով սպասարկում է ողջ քաղաքը։
- PKS Պլոցկ - Պլոցկի ավտոմոբիլային տրանսպորտային ընկերություն[5]
ՍպորտԽմբագրել
Վիսլա Պլոցկ՝ ֆուտբոլային թիմ
Վիսլա Պլոցկ՝ վոլեյբոլի թիմ
ՊատկերասրահԽմբագրել
Պլոցկի պալատը
Համերաշխության կամուրջը
Պիերը Պլոցկուկ՝ Վիստուլա գետի ափին
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ https://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/071427062011-0968687?var-id=1639616&format=jsonapi
- ↑ (Լեհերեն)(Statut Miasta Płocka) Załącznik do Uchwały Nr 302/XXI/08 Rady Miasta Płocka z dnia 26 lutego 2008 roku (Dz. Urz. Woj. Mazowieckiego z 2008 r. Nr 91, poz. 3271 Archived 2011-10-20 at the Wayback Machine.)
- ↑ «Պլոցկի հիմնական պատմությունը»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-12-13-ին։ Վերցված է 2014-08-19
- ↑ «kmplock.eu»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-09-20-ին։ Վերցված է 2014-08-19
- ↑ «Pksplock.com»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2008-06-19-ին։ Վերցված է 2014-08-19
(անգլ.)