Ուիլբուր Սմիթ
Ուիլբուր Էդիսոն Սմիթ (անգլ.՝ Wilbur Addison Smith, հունվարի 9, 1933[2][3][1], Կաբվե[1] - նոյեմբերի 13, 2021[4][5][1], Քեյփթաուն, ՀԱՀ[6][1]), հարավաֆրիկացի գրող, պատմական և արկածային վեպերի հեղինակ։
Ուիլբուր Սմիթ անգլ.՝ Wilbur Smith | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | անգլ.՝ Wilbur Addison Smith[1] |
| Ծնվել է | հունվարի 9, 1933[2][3][1] |
| Ծննդավայր | Կաբվե[1] |
| Վախճանվել է | նոյեմբերի 13, 2021[4][5][1] (88 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Քեյփթաուն, ՀԱՀ[6][1] |
| Մասնագիտություն | սցենարիստ, վիպասան, գրող և գործադիր տնօրեն |
| Լեզու | անգլերեն |
| Քաղաքացիություն |  Զամբիա,  ՀԱՀ և .svg){kind=small} Միացյալ Թագավորություն |
| Կրթություն | Ռոդսի համալսարան[7], Michaelhouse?[7] և Cordwalles Preparatory School? |
| Ժանրեր | պատմավեպ, պատմական գեղարվեստական գրականություն և թրիլեր |
| Կայք | wilbursmithbooks.com |
 Wilbur Smith Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելՍմիթը ծնվել է 1933 թվականի հունվարի 9-ին Բրոքեն Հիլում (այժմ՝ Կաբվե)՝ Հյուսիսային Ռոդեզիայում (այժմ՝ Զամբիա)՝ անգլիացի փախստականների ընտանիքում։ Նրան անվանել են Ուիլբուրա Րայտի պատվին, Րայտ եղբայրներից մեծը, իրենց առաջին թռիչքն իրականացրել են ինքնաթիռում ներքին այրման շարժիչով։ 1,5 տարեկնում Ուիլբուրը հիվանդացել է ուղեղային մալարիայով, հիվանդությունը տևել է տասը օր, և բժիշկը վախեցել է, որ եթե տղան ողջ մնա, անխուսափելի է լինելու ուղեղի վնասումը։ Բայց առողջանալու ընթացքն անցել է հաջող։ Ուիլբուրն ավարտել է Նատալե դպրոցը, հետո հոր ճնշմամբ սովորել է Ռոդսա համալսարանում՝ այն ավարտելով 1954 թվականին։
Սկսած 1964 թվականից՝ իր առաջին՝ «Երբ տոնում են առյուծները» վեպից հետո ունենալով մեծ հաջողություններ՝ նա դառնում է պրոֆեսիոնալ գրող։ Վեպի գլխավոր հերոսներն են երկվոյակներ Շոն Քորթնին (Sean Courtney) և Գարրիկ Քորթնին (Garrick Courtney): Իսկ նրանց նախատիպը դարձել է գրողի պապիկը՝ Քորթնի Ջեյմս Սմիթը (Courtney James Smith), որը անգլո-զուլուսական պատերազմների վետերան էր։ Քորթնիի ընտանիքը միջնադարյան նորմանների սերունդ է, որը արմատացած էր Դևոնում։
Սմիթի առաջին չորս վեպերը արգելված էին Հարավային Աֆրիկայում՝ «կողմնակալության և անպարկեշտության համար»։ Ձախակողմյան մտավորականությունը մեղադրում է գրողին ռասիզմի մեջ։ Սմիթի սցենարներով նկարվել են 10 ֆիլմեր։ Նրա գրքերը հրատարակվել են 26 լեզուներով, 38 երկներում, ավելի քան 110 մլն տպաքանակով։ Ապրում է Կոնստանցիայում, Հարավային Աֆրիկայում և Լոնդոնում, շատ է ճանապարհորդում։
Ընտանիք
խմբագրելՈւիլբուր Սմիթը չորս անգամ եղել է ամուսնացած։ Առաջին անգամ ամուսնացել է 1964 թվականի օգոստոսին Ժուել Սլաբերտի հետ, բայց որոշ ժամանակ անց նրանք ամուսնալուծվել են։ Այս ամուսնությունից նա ունի երկու երեխա, տղան՝ Շոան և աղջիկը՝ Կրիստինան։ 1971 թվականի փետրվարին նա ամուսնացել է Դանիելա Անտուանտա Թոմասի հետ, ում հետ ապրել է մինչև կնոջ մահը՝ 1999 թվականի դեկտեմբեր. նա մահացել է ուղեղի քաղցկեղից։ 2000 թվականի մայիսին ամուսնացել է Տաջիկստանից Մոխինիսո Ռախիմիվայի հետ, որին էլ նվիրվում են բոլոր գրքերը։
Գրականություն
խմբագրել- 1964՝ Երբ տոնում են առյուծները
- 1965՝ Արևի հակառակ կողմը, Արևի բծեր,Արևի մութը
- 1966՝ Եվ հարվածեց որոտ
- 1968՝ Բղավում սատանայի մոտ
- 1970՝ Ոսկու հանք
- 1971՝ Ադամանդի որսորդներ
- 1972՝ Արևապաշտ
- 1974՝ Արծիվ երկնքում
- 1975՝ Վագրի աչք
- 1976՝ Մահվան կշեռքներ,Գայլի զանգը. Մահ և ոսկի
- 1977՝ Թռչունը չի ընկնի
- 1978՝ Սոված, ինչպես ծովը
- 1979՝ Վայրի արդարություն
- 1980՝ Երկրագնդի թռիչք, Որոնելով հին գանձերը
- 1981՝ Լավագույնը
- 1982՝ Հրեշտակները լաց են լինում
- 1984՝ Լեոպարդ որս մթության մեջ
- 1985՝ Այրվող ափ
- 1986՝ Թուրի ուժը
- 1987՝ Զայրույթ
- 1989՝ Մեռնելու ժամանակ
- 1990՝ Ոսկե աղվես
- 1991՝ Սև Աֆրիկայի ջունգլիներում, Փղոսկրի որս
- 1993՝ Գետի Աստված
- 1995՝ Յոթերորդ պտտությունը
- 1997՝ Թռչունների թռչուն
- 1999՝ Մոնսոն
- 2001՝ Հրաշագործ
- 2003՝ Կապույտ Հորիզոն
- 2005՝ Արևի հաղթանակ
- 2007՝ Առաքելություն
- 2011՝ Վտանգավորները
- 2013՝ Արատավոր շրջան
- 2014՝ Անապատի Աստված
- 2015՝ Ոսկե առյուծ
- 2016՝ Փարավոն
- 2017՝ Վագրի որս
- 2018՝ Քորթնիի պատերազմը
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Roberts S. Wilbur Smith, Best-Selling Author of Swashbuckling Novels, Dies at 88 / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2021. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
- ↑ 2,0 2,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 3,0 3,1 Babelio (ֆր.) — 2007.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 https://www.dr.dk/nyheder/seneste/spaendingsforfatteren-wilbur-smith-er-doed
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Zuid-Afrikaanse bestsellerauteur Wilbur Smith (88) overleden (նիդերլ.) — 2021.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 https://www.lanacion.com.ar/cultura/a-los-88-anos-murio-el-escritor-willbur-smith-nid13112021/
- ↑ 7,0 7,1 Who's who (բրիտ․ անգլ.) — (untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուիլբուր Սմիթ» հոդվածին։ |