Ոսկեգլուխ առյուծային թամարին

Ոսկեգլուխ առյուծային թամարին (լատին․՝ Leontopithecus chrysomelas), ոչ մեծ պրիմատ թամարինների ընտանիքից։ Բրազիլիայի էնդեմիկ, որտեղ հանդիպում է արևադարձային անտառներում Բահիա նահանգում։

՞

Գիտական դասակարգում

Թագավորություն

կենդանիներ

Լատիներեն անվանում

Leontopithecus chrysomelas

(Heinrich Kuhl, 1820)

Հոմանիշներ

Leontopithecus chrysurus I. Geoffroy, 1827

Հատուկ պահպանություն

Վտանգված տեսակ
IUCN 3.1 Endangered : 40643

200px

Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Պատկերներ
Վիքիպահեստում

Նկարագրություն

Ժանիքները մեծ են, գլուխը և մարմինը փոքր։ Մորթին հիմնականում սև է, բաշը ոսկեգույն։ Առջևի վերջույթների և պոչի վրա կան ոսկեգույն հետքեր։ Սեռական դիմորֆիզմը արտահայտված չէ։ Մարմնի երկարությունը կազմում է 200-ից մինչև 336 մմ, պոչի երկարությունը 315-ից մինչև 400 մմ^[1]^[2]։

Օրաբաժին

Ամենակեր են, օրաբաժինը շատ լայն է։ Օրաբաժնի մեջ մտնում են բույսի ընձյուղներ, ծաղիկներ, նեկտար, միջատներ և թրթուրներ, սարդեր, խխունջներ, մանր ողնաշարավորներ, ինչպիսիք են գորտեր, մողեսներ, թռչնի ձվեր և փոքր օձեր։ Օրաբաժնի լրացում հանդիսանում են ծառային հյութերը, չնայած այս տեսակը շատ հազվադեպ է օգտագործում^[3]^[4]։

Վարվելակերպ

Բնության մեջ ոսկեգլուխ առյուծային թամարինը իր ժամանակի մոտ 50 %-ը անցկացնում են իրենց տարածքի ընդամենը 11 %-ի վրա։ Իրենց հայտնվելը այս կամ այն տարածքի վրա կապված է սննդի հասանելիության հետ։ Խմբերը գրեթե չեն փոխներգործում միմյանց հետ, սակայն եթե դա տեղի է ունենում կենդանիները իրենց պահում են շատ ագրեսիվ, արտաբերում են սարսափելի ձայներ^[5], և հրահրում են կռիվներ^[6]^[7]^[8]։ Խմբի տարածքը բավականին մեծ է այդ չափի պրիմատների համար^[9]^[10]։ Միջինում տարածքի մակերեսը կազմում է ավելի քան 100 հեկտար։ Տարբեր խմբերի տարածքները ուժեղ հատվում են^[11]։

Զբաղեցնում են անտառների միջին հարկերը 3-ից 10 մ բարձրության վրա։ Նախընտրում են հաստատվել առաջնային, նաև երկրորդային անտառներում։ Խմբում տեսակների քանակների տարբերությունը 2-ից մինչև 11 է^[12]։ Խմբի կազմը որոշվում է տարբեր հետազոտությունների միջոցով, ինչպես մեկ էգ, երկու արու և նրանց սերունդը^[13], մեկ արու, երկու էգ և նրանց սերունդը^[14], կամ մեկ արու, մեկ էգ և նրանց սերունդը^[15]^[16]։ Համապատասխան այս պրիմատներին վերագրում են կամ միամուսնություն^[14], կամ բազմակնություն^[13]։ Սերնդի մասին հոգեն տանում ինչպես էգերը, այնպես էլ արուները^[14]^[15]^[16]։

Պոպուլյացիայի ստատուս

1982 թվականին Բնության պահպանության միջազգային միություն-ը այս տեսակին վերագրել է պահպանման ստատուս «անհետացող»։ Այդ ստատուսը բազմիցս պահպանվում է։ 2008 թվականի գնահատմամբ պոպուլյացիան երեք սերնդի ընթացքում կրճատվել է 50 %-ով (21 տարի)։ Պոպուլյացիայի գլխավոր վտանգը, դա արտաքին միջավայրի քայքայումն է և ֆրագմենտացիան^[17]^[18]^[19]։

Ծանոթագրություններ

↑ ADW: Leontopithecus chrysomelas: INFORMATION
↑ «Golden-Headed Lion Tamarin | Animal Fact Sheet | Lincoln Park Zoo». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 21-ին.
↑ Raboy BE, Dietz JM. 2004. Diet, Foraging, and Use of Space in Wild Golden Headed Lion Tamarins. American Journal of Primatology 63:1-15.
↑ Rylands AB. 1993. The ecology of the lion tamarins, Leontopithecus: some intrageneric differences and comparisons with other callitrichids. In: Rylands AB, editor. Marmosets and tamarins: systematics, behaviour, and ecology. Oxford: Oxford University Press. p 296—313.
↑ Ruiz-Miranda CR, Archer CA, Kleiman DG. 2002. Acoustic differences between spontaneous and induced long calls of golden lion tamarins, Leontopithecus rosalia. Folia Primatol 73:124-131.
↑ Rylands AB. 1989. Sympatric Brazilian callitrichids: the black tufted-ear marmoset, Callithrix kuhli, and the golden-headed lion tamarin, Leontopithecus chrysomelas. J Hum Evol 18:679-695.
↑ Rylands AB. 1982. The ecology and behaviour of three species of marmosets and tamarins (Callitrichidae, Primates) in Brazil. Ph.D. dissertation, University of Cambridge, Cambridge, UK.
↑ Rylands AB. 1996. Habitat and the evolution of social and reproductive behavior in the Callitrichidae. Am J Primatol 38:5-18
↑ Dietz JM, Peres CA, Pinder L. 1997. Foraging ecology and use of space in wild golden lion tamarins (Leontopithecus rosalia). Am J Primatol 41:289-305.
↑ Peres CA. 1989b. Costs and benefits of territorial defense in wild golden lion tamarins, Leontopithecus rosalia. Behav Ecol Sociobiol 25:227-233.
↑ Peres CA. 2000. Territorial defense and the ecology of group movements in small bodied neotropical primates. In: Boinski S, Garber PA, editors. On the move: how and why animals travel in groups. Chicago: University of Chicago Press. p 100—123.
↑ Baker AJ, Bales K, Dietz JM. 2002. Mating system and group dynamics in lion tamarins. In: Kleiman DG, Rylands AB, editors. Lion Tamarins: biology and conservation. Washington DC: Smithsonian Institution Press. p 188—212.
↑ ^13,0 ^13,1 Kleiman DG, Geist G. «Golden-Headed Lion Tamarins.» Grzimek’s Animal Life Encyclopedia. 2nd ed. 14th vol. 2003.
↑ ^14,0 ^14,1 ^14,2 Lundrigan, B. and K. Kapheim. 2000. «Leontopithecus chrysomelas» (On-line), Animal Diversity Web. http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Leontopithecus_chrysomelas.html.
↑ ^15,0 ^15,1 Rothe H, Darms K. 1993. The social organization of marmosets: a critical evaluation of recent concepts. In: Rylands AB, editor. Marmosets and tamarins. Systematics, behaviour and ecology. Oxford: Oxford University Press. p 176—199.
↑ ^16,0 ^16,1 French JA. 1997. Proximate regulation of singular breeding in callitrichid primates. In: Solomon NG, French JA, editors. Cooperative breeding in mammals. Cambridge: Cambridge University Press. p 34-75.
↑ Costa LP, Leite YLR, Mendes SL, Ditchfield AD. 2004. Mammal Conservation in Brazil. Conservation Biology 19(3) 672—679.
↑ Kleiman DG, Mallinson JC. 1998. Recovery and Management Committees for Lion Tamarins: Partnerships in Conservation Planning and Implementation. Society for Conservation Biology 12(1)27-38.
↑ 40643}}

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ոսկեգլուխ առյուծային թամարին» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ոսկեգլուխ առյուծային թամարին» հոդվածին։

[1] ADW: Leontopithecus chrysomelas: INFORMATION

[2] «Golden-Headed Lion Tamarin | Animal Fact Sheet | Lincoln Park Zoo». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 21-ին.

[Raboy&Dietz2004-3] Raboy BE, Dietz JM. 2004. Diet, Foraging, and Use of Space in Wild Golden Headed Lion Tamarins. American Journal of Primatology 63:1-15.

[Rylands1993-4] Rylands AB. 1993. The ecology of the lion tamarins, Leontopithecus: some intrageneric differences and comparisons with other callitrichids. In: Rylands AB, editor. Marmosets and tamarins: systematics, behaviour, and ecology. Oxford: Oxford University Press. p 296—313.

[Miranda,Archer&Kleiman2002-5] Ruiz-Miranda CR, Archer CA, Kleiman DG. 2002. Acoustic differences between spontaneous and induced long calls of golden lion tamarins, Leontopithecus rosalia. Folia Primatol 73:124-131.

[Rylands1989-6] Rylands AB. 1989. Sympatric Brazilian callitrichids: the black tufted-ear marmoset, Callithrix kuhli, and the golden-headed lion tamarin, Leontopithecus chrysomelas. J Hum Evol 18:679-695.

[Rylands1982-7] Rylands AB. 1982. The ecology and behaviour of three species of marmosets and tamarins (Callitrichidae, Primates) in Brazil. Ph.D. dissertation, University of Cambridge, Cambridge, UK.

[Rylands1996-8] Rylands AB. 1996. Habitat and the evolution of social and reproductive behavior in the Callitrichidae. Am J Primatol 38:5-18

[Dietz,Peres&Pinder1997-9] Dietz JM, Peres CA, Pinder L. 1997. Foraging ecology and use of space in wild golden lion tamarins (Leontopithecus rosalia). Am J Primatol 41:289-305.

[Peres1989b-10] Peres CA. 1989b. Costs and benefits of territorial defense in wild golden lion tamarins, Leontopithecus rosalia. Behav Ecol Sociobiol 25:227-233.

[Peres2000-11] Peres CA. 2000. Territorial defense and the ecology of group movements in small bodied neotropical primates. In: Boinski S, Garber PA, editors. On the move: how and why animals travel in groups. Chicago: University of Chicago Press. p 100—123.

[Baker&Dietz2002-12] Baker AJ, Bales K, Dietz JM. 2002. Mating system and group dynamics in lion tamarins. In: Kleiman DG, Rylands AB, editors. Lion Tamarins: biology and conservation. Washington DC: Smithsonian Institution Press. p 188—212.

[Kleiman&Geist2003-13] 13,0 ^13,1 Kleiman DG, Geist G. «Golden-Headed Lion Tamarins.» Grzimek’s Animal Life Encyclopedia. 2nd ed. 14th vol. 2003.

[Lundrigan&Kapheim2000-14] 14,0 ^14,1 ^14,2 Lundrigan, B. and K. Kapheim. 2000. «Leontopithecus chrysomelas» (On-line), Animal Diversity Web. http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Leontopithecus_chrysomelas.html.

[Darms1993-15] 15,0 ^15,1 Rothe H, Darms K. 1993. The social organization of marmosets: a critical evaluation of recent concepts. In: Rylands AB, editor. Marmosets and tamarins. Systematics, behaviour and ecology. Oxford: Oxford University Press. p 176—199.

[French1997-16] 16,0 ^16,1 French JA. 1997. Proximate regulation of singular breeding in callitrichid primates. In: Solomon NG, French JA, editors. Cooperative breeding in mammals. Cambridge: Cambridge University Press. p 34-75.

[Costa,Leite,Mendes&Ditchfield2004-17] Costa LP, Leite YLR, Mendes SL, Ditchfield AD. 2004. Mammal Conservation in Brazil. Conservation Biology 19(3) 672—679.

[Kleiman&Mallinson1998-18] Kleiman DG, Mallinson JC. 1998. Recovery and Management Committees for Lion Tamarins: Partnerships in Conservation Planning and Implementation. Society for Conservation Biology 12(1)27-38.

[iucn-19] 40643}}

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]