Շառլ-Ֆրանսուա Դոբինյի
Շառլ-Ֆրանսուա Դոբինյի (ֆր.՝ Charles-François Daubigny, փետրվարի 15, 1817[1][2][3][…], Փարիզ[1] - փետրվարի 19, 1878[4][5][2][…], Փարիզ[4]), ֆրանսիացի նկարիչ, բարբիզոնյան դպրոցի ներկայացուցիչ։
Շառլ-Ֆրանսուա Դոբինյի ֆր.՝ Charles-François Daubigny | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | փետրվարի 15, 1817[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Փարիզ[1] |
| Վախճանվել է | փետրվարի 19, 1878[4][5][2][…] (61 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Փարիզ[4] |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ֆրանսիա[6] |
| Մասնագիտություն | նկարիչ, նկարիչ-փորագրող, վիզուալ արտիստ և գծանկարիչ |
| Ոճ | Բարբիզոնի դպրոց |
| Ժանր | բնանկար |
| Թեմաներ | գեղանկարչություն և Կերպարվեստ[7] |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Landscape? |
| Ուսուցիչ | Էդմի-Ֆրանսուա Դոբինյի, Պիեռ Դոբինյի, Ժան-Վիկտոր Բերտան և Ժակ Ռայմոն Բրասկասա |
| Աշակերտներ | Կառլ Դոբինյի, Albert Charpin? և Էդուարդ Ռու |
| Ներշնչվել է | Գյուստավ Կուրբե |
| Պարգևներ | |
| Անդամակցություն | Բարբիզոնի դպրոց |
| Հայր | Էդմի-Ֆրանսուա Դոբինյի |
| Զավակներ | Կառլ Դոբինյի[8] |
| Ազգականներ | Պիեռ Դոբինյի |
 Charles-François Daubigny Վիքիպահեստում | |
Կյանքն ու ստեղծագործությունը խմբագրել
Դոբինյին սովորել է նախ հոր մոտ, ով մանրանկարիչ էր, ապա` ֆրանսիացի գեղանկարիչ, ակադեմիզմի ներկայացուցիչ Պոլ Դելարոշի մոտ։ Արդեն 1838 թվականից նա դասական ոճով արված իր բնանկարներով մասնակցել է ցուցահանդեսների, սակայն ճանաչում է ստացել միայն 1850-ական թվականների սկզբին։
Դոբինյին ձգտում էր բնանկարն ազատել բանաստեղծական, սուբյեկտիվ բնույթից, ինչով իր կարծիքով աչքի էին ընկնում ռոմանտիկ նկարիչներ Նարսիս Վիրժիլ Դիասի, Ժյուլ Դյուպրեի և Թեոդոր Ռուսոյի գործերը, և պատկերել բնությունն անմիջականորեն, առանց ավելորդ ներշնչվածության։ Նրա կարծիքով նկարչի սեփական ընկալումը չպիտի արտացոլվի բնության մեջ։ Չնայած դրան` Դոբինյին սերտորեն կապված էր բարբիզոնյան դպրոցի իր գործընկերների հետ։
Հասարակությունն ու քննադատությունը Դոբինյիի` ջրաներկով արված էսքիզներն անվանեցին «հիասքանչ, գրավիչ և բանաստեղծական»։ Չնայած Դոբինյին դրան չէր էլ ձգտում, սակայն այդ էսքիզների հիման վրա ստեղծված բնանկարները նույնպես «բանաստեղծական» համարվեցին։ Դոբինյին չէր փորձում դրանց բանաստեղծական շունչ հաղորդել, և որպեսզի ազատվի միտումնավոր բանաստեղծականացման կասկածներից, նա սկսեց ընտրել ամենաանհրապույր թեմաները` ձգտելով բացարձակ ճշմարտացիության։
Ակնհայտ է, որ Դոբինյին իր արվեստում ձգտում է արտահայտել պլեների ինքնաբերականությունն ու անմիջականությունը։ Դրա համար նկարիչն իր ժամանակին արժանացել է ինչպես ջերմ համակրանքի, այնպես էլ խիստ քննադատության։ Բայց նա հավատարիմ է մնացել իր վրձնին` մեծ ազդեցություն թողնելով 19-րդ դարի 60-ական թվականների իմպրեսիոնիստների վրա։ Դոբինյիի էսքիզները մեծ արձագանք են գտել երիտասարդ նկարիչների շրջանում։ Առանձնանում է, օրինակ, իմպրեսիոնիզմի հիմնադիրներից մեկի` Կլոդ Մոնեի տեսակետը 1859 թվականի Սալոնի ցուցահանդեսից հետո. «Կեցցե' Դոբինյին. աշխատում է լավ, լավ է հասկանում բնությունը»։ Իմիջիայլոց, հետագայում Մոնեն նույնպես պատրաստեց նավակ-վարպետանոց, ինչպիսին ունեցել է Դոբինյին։
Դոբինյիի արվեստին բնորոշ են այնպիսի գծեր, որոնք հարազատ էին երիտասարդ սերնդին։ Այսպես, իմրեսիոնիստների նման նա էլ ուշադրություն չի դարձրել ուղիղ գծերին, դետալների ճշգրտությանը` նախընտրելով գեղանկարչության լայն թափը։ Նա արտահայտչականության է հասնում ոչ թե մանրամասնությունների պատկերմամբ, ինչպես Ռուսոն, այլ գույնով։ Պատահական չէ, որ հենց Դոբինյին է օգնել երիտասարդներին, այդ թվում` Կլոդ Մոնեին, Օգյուստ Ռենուարին, որ իրենց աշխատանքները ներկայացնեն 1868 թվականի Սալոնում։
Դոբինյին թաղված է Պեր Լաշեզ գերեզմանատանը։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Բերքահավաք, 1851 -
Գյուլոյի լճակները, 1853 -
Լե Սաբլ դ'Օլոն -
Նավակներ Էթափլ ծովափին, 1871 -
Ֆերմա Քերիթիում
.jpg)
Գրականություն խմբագրել
- Madeleine Fidell-Beaufort et Janine Bailly-Herzberg. La Vie et l'œuvre de Daubigny, éd. Geoffroy-Dechaume, Paris, 1975.
- Robert Hellebranth. Charles-François Daubigny, 1817—1878, éd. Matute, Morges, 1976.
- Étienne Moreau-Nélaton. Daubigny raconté par lui-même, éd. Laurens Henri, Paris, 1925.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Base Léonore (ֆր.) — ministère de la Culture.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Charles-François Daubigny (նիդերլ.)
- ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Lavigne H. état civil d'artistes français (ֆր.) — Paris: 1881. — P. 152.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
- ↑ Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ Union List of Artist Names — 2021.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շառլ-Ֆրանսուա Դոբինյի» հոդվածին։ |