Նիկոլայ Ադոլֆովիչ Բուշ (հոկտեմբերի 29 (նոյեմբերի 10), 1869 կամ նոյեմբերի 10 (22), 1869[1], Սլոբոդսկոյ, Վյատկայի գավառ, Ռուսական կայսրություն[2] - օգոստոսի 7, 1941(1941-08-07)[2][1], Belozersk, Վոլոգդայի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄռուս բուսաբան 19-րդ դարի վերջից մինչև 20-րդ դարի սկզբը, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի թղթակից (1920 թվականից)։

Նիկոլայ Ադոլֆովիչ Բուշ
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 29 (նոյեմբերի 10), 1869 կամ նոյեմբերի 10 (22), 1869[1]
ԾննդավայրՍլոբոդսկոյ, Վյատկայի գավառ, Ռուսական կայսրություն[2]
Մահացել էօգոստոսի 7, 1941(1941-08-07)[2][1] (71 տարեկան)
Մահվան վայրBelozersk, Վոլոգդայի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Մայրենի լեզուռուսերեն
ԿրթությունԿազանի կայսերական համալսարան[3] և Սանկտ Պետերբուրգի պետական ​​անտառտնտեսության համալսարան (1895)[3]
Կոչումպրոֆեսոր[4]
Գիտական աստիճանմագիստրոս[3] և կենսաբանական գիտությունների դոկտոր[4] (1937)
Մասնագիտությունբուսաբան
ԱշխատավայրՅուրիի ինստիտուտ, Կայսերական բուսաբանական այգի Սնկտ– Պետերբուրգում, Կանանց գյուղատնտեսական դասընթացներ, Սանկտ–Պետերբուրգի ինստիտուտ, Հոգեբանական Ինստիտուտ, ԽՍՀՄ ԱԳ բուսաբանական ինստիտուտ
ԱմուսինElizaveta Aleksandrovna Busch?[5]
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունՌուսաստանի գիտությունների ակադեմիա[6][4]
 Nicolai Busch Վիքիպահեստում

Ճանապարհ դեպի գիտություն

խմբագրել

1891 թվականին ավարտել է Կազանի համալսարանը։

1888-1890 թվականներին Ալեքսանդր Վասիլևիչի և Նիկոլայ Իվանովիչի հետ Կայսերական Ռուսական աշխարհագրական ընկերության հանձնարարությամբ մի քանի բուսաբանական-աշխարհագրական արշավներ («էքսկուրսիաներ») է կատարել Կովկասով։ 1894-1896 թվականներին Բուշի կողմից հավաքված կովկասյան բույսերի հերբարիումի մի մասը (ավելի քան 400 թերթ) գտնվում է Սանկտ Պետերբուրգի անտառտնտեսության ակադեմիայի Ի. Պ. Բորոդինի անվան Հերբարիում[7]։

1893-1895 թվականներին սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի Անտառային ինստիտուտում։

1900 թվցականին ընդունվել է Յուրիի համալսարան պրիվատ-դոցենտի պաշտոնում։

1902 թվականից աշխատել է Սանկտ Պետերբուրգի Կայսերական բուսաբանական այգում՝ որպես կրտսեր կոնսերվատոր։ 1903 թվականին պաշտպանել է "Կովկասի ֆլորայի Ranales" դիսերտացիան ' բուսաբանության մագիստրոսի կոչում ստանալու համար։

1908-1911 թվականներին դասավանդել է բուսաբանություն Սանկտ Պետերբուրգի կանանց գյուղատնտեսական դասընթացներում։ Միևնույն ժամանակ 1909 թվականից զբաղեցրել է Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի գաղտնի-դոցենտի պաշտոնը, իսկ 1911 թվականին պաշտպանել է « Rhoeadales և Sarraceniales » ատենախոսությունը՝ բուսաբանության դոկտորի կոչում ստանալու համար։

1911 թվականից եղել է Սանկտ Պետերբուրգի կանանց բարձրագույն դասընթացների պրոֆեսոր։

1910-1917 թվականներին եղել է Հոգեվերլուծական ինստիտուտի բուսաբանության ամբիոնի վարիչ։ 1912-1931 թվականներին աշխատել է Բուսաբանական թանգարանում, իսկ 1931 թվականից՝ ԽՍՀՄ ԳԱ Բուսաբանական ինստիտուտում։

1894-1911 թվականներին ընթացքում Բուշն իրականացրել է 11 Ճանապարհորդություն դեպի Կովկաս, մեկ անգամ այցելել է Ղրիմ ։  Կովկաս արշավախմբի համար Կայսերական ռուս աշխարհագրական հասարակությունը նրան պարգեւատրել է Պրժևալսկու անվան մեդալով։

Ն. Ա. Բուշի հիմնական աշխատանքները նվիրված են Ռուսաստանի ֆլորայի և բուսականության հետազոտություններին, գլխավորապես, Կովկասին, որի մեծ գիտակը նա եղել է դեռևս ուսանողական տարիներից, ինչպես նաև Սիբիրին և Հեռավոր Արևելք։

Բուշը նկարագրել է Կովկասյան բույսերի բազմաթիվ նոր տեսակներ, կազմել է Օսեթիայի, Դիգորիայի եւ Կովկասի այլ շրջանների բուսա-աշխարհագրական քարտեզներ։

Աշխատանքի մեջ ն. Ա. Բուշը առաջարկեց Սիբիրի բաժանումը բուսա-աշխարհագրական տարածքներում։

Գիտական աշխատանքներ

խմբագրել
  • О русском лесе: Чтение 2-е: Как в степях лес разводить и для чего это нужно. — 2-е изд. — СПб.: Изд. Пост. ком. нар. чтений, Тип. М. Акинфиева и И. Леонтьева, 1902. — 34 с.
  • Rhoeadales и Sarraceniales флоры Кавказа. Критическое систематически-географическое исследование. — Юрьев: Тип. К. Маттисена, 1904—1910. — LXXIV+ 820 с.
  • Ботаническое путешествие по Западному Дагестану. — СПб.: Типо-литография «Герольд», 1905. — 51 с. + карта
  • Курс систематики высших растений. — 2-е изд. — М., 1944.

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Исаев Ю. Н. Чувашская энциклопедия (ռուս.)Чувашское книжное издательство, 2006. — 2567 с. — ISBN 978-5-7670-1471-2
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Буш Николай Адольфович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 3,2 Рихтер Я. А., Глебов М. П., Рихтер Т. Я. Дорога в будущее: К истории кружка «Маленьких ботаников», The Road to the Future: the History of “The Little Botanists” Society (ռուս.) // Историко-биологические исследования — 2018. — Т. 10, вып. 4. — С. 8—38. — ISSN 2076-8176; 2500-1221doi:10.24411/2076-8176-2018-11975
  4. 4,0 4,1 4,2 Бубырева В. А., Гельтман Д. В. В.Л. Комаров и Санкт-Петербургский университет, Vladimir L. Komarov and St. Petersburg University (ռուս.) // Историко-биологические исследования — 2020. — Т. 12, вып. 4. — С. 68—94. — ISSN 2076-8176; 2500-1221doi:10.24411/2076-8176-2020-14004
  5. Сытин А. К., Сластунов Д. Д. В.Л. Комаров и авторы «Флоры СССР», Vladimir Komarov and the authors of “Flora of the USSR” (ռուս.) // Историко-биологические исследования — 2021. — Т. 13, вып. 1. — С. 24—71. — ISSN 2076-8176; 2500-1221doi:10.24411/2076-8176-2021-11002
  6. Geltman D. V. Владимир Леонтьевич Комаров: краткий биографический очерк, Vladimir Leontyevich Komarov: a short biography // Историко-биологические исследования — 2020. — Vol. 12, Iss. 4. — P. 12—37. — ISSN 2076-8176; 2500-1221doi:10.24411/2076-8176-2020-14002
  7. Крестовская Т. В., Потокин А. Ф, Титов Ю. В. «Гербарий имени И. П. Бородина Санкт-Петербургской лесотехнической академии». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2009 թ․ նոյեմբերի 19-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  8. Кузнецов Н. И. О ботанико-географических исследованиях Кавказа, совершенных по поручению Императорского Русского Географического Общества // Известия Императорского Русского Географического Общества. —СПб., 1902. — В. II. — Т. XXXVIII. — С. 206—227. (с картой Кавказского края с нанесением ботанических маршрутов экскурсий, совершенных по поручению И. Р. Г. Общ. проф. Н. И. Кузнецовым и его помощниками Н. А. Бушем и А. В. Фоминым в гг. 1888—1900)

Գրականություն

խմբագրել

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 611  
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկոլայ Բուշ» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկոլայ Բուշ» հոդվածին։