Նատալյա Իվանովնա (Նատալի Էն) Յարեսկո (անգլ.՝ Natalie Ann Jaresko, ուկրաիներեն՝ Наталія Іванівна Яресько[2]ապրիլի 24, 1965(1965-04-24), Չիկագո[1]), Ուկրաինայի ֆինանսների նախարար (դեկտեմբերի 2, 2014 թ - ապրիլի 14, 2016 թ)։

Նատալյա Յարեսկո
անգլ.՝ Natalie Ann Jaresko
Դիմանկար
Ծնվել էապրիլի 24, 1965(1965-04-24) (59 տարեկան)
ԾննդավայրՉիկագո[1]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՀարվարդի Ջոն Ֆ. Քենեդիի անվան պետական կառավարման ինստիտուտ, Դե Պաուլ համալսարան և Չիկագոյի համալսարան
Մասնագիտությունտնտեսագետ և գործարար
Զբաղեցրած պաշտոններMinister of Finance of Ukraine?
Կուսակցությունանկախ քաղաքական գործիչ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Օլգա II իշխանուհու աստիճանի շքանշան և Օլգա իշխանուհու III աստիճանի շքանշան
 Natalie Jaresko Վիքիպահեստում

Ձեռնարկատեր։ Horizon Capital ներդրումային ընկերության համահիմնադիր և նախկին գործադիր տնօրեն[3]։ «Հանուն Ուկրաինայի մրցունակության» («Ради конкурентоспроможності україни») անդամ[4]։

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է 1965 թվականի ապրիլի 24-ին ԱՄՆ Իլինոյս նահանգի Էլմհերսթ քաղաքում, Ուկրաինայից ներգաղթյալների ընտանիքում[2]։

1979-1983 թվականներին սովորել է Addison Trail High School-ում[2]։

1987 թվականին դե Պոլի մասնավոր համալսարանում (Չիկագո, Իլինոյս նահանգ) ստացել է բակալավրի աստիճան՝ հաշվապահական հաշվառման ոլորտում։

1989 թվականին Քենեդու անվան պետական կառավարման դպրոցում Հարվարդի համալսարանում՝ պետական կառավարման մագիստրոսի կոչումով[5]։

1989-1991 թթ. եղել է ԱՄՆ Պետական դեպարտամենտի Խորհրդային Միության բաժնի, Եվրոպայի և Կանադայի դեպարտամենտի տնտեսական հարցերով աշխատակից (Վաշինգտոն, ԱՄՆ)[2]։

1991-1992թթ.՝ ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի տնտեսական բյուրոյի խորհրդական (Վաշինգտոն, ԱՄՆ)։

1992-1995թթ.՝ Ուկրաինայում (Կիև) Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների դեսպանատան տնտեսական բաժնի նախագահ։

1995 թվականին նա տեղափոխվել է աշխատելու Western NIS Enterprise Fund (WNISEF) փոքր և միջին բիզնեսի ուղղակի ներդրումային հիմնադրամում՝ որպես տարածաշրջանային ներդրումների մենեջեր, որը գործունեությունը իրականացնում է ԱՊՀ-ի տարածքում, իսկ 2001 թվականին նա գլխավորել է WNISEF-ը[6]։ WNISEF-ը ստեղծվել է ԱՄՆ Կոնգրեսի որոշմամբ և ֆինանսավորվում է ԱՄՆ կառավարության կողմից՝ ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության (USAID) միջոցով (USAID)[7]։

2006 թվականին Նատալյա Յարեսկոն հիմնեց իր «Horizon Capital» կառավարչական ընկերությունը։ Horizon Capital-ի Emerging Europe Growth Fund (EEGF) հավաքել է 132 միլիոն դոլար։ 2008 թվականին գործարկվեց EEGF II հիմնադրամը՝ 370 միլիոն դոլար ծավալով։

Horizon Capital-ը բաժնետոմսեր ուներ «Ագրո-Սոյուզ», «Դատագրուփ», «Վիթմարք-Ուկրաինա», «Ինկերման» (գինու ամենամեծ արտադրողն Ուկրաինայում), Շվեդկո, «ՏԿՍ Բանկ», «ՄՏԲանկ »(Բելառուս), «Արևելքֆինանսական խումբ», «Բիոֆարմա »և այլն ընկերություններում։

Յարեսկոն նախագահ Յուշչենկոյի օրոք օտարերկրյա ներդրումների խորհրդատվական խորհրդի և Ուկրաինայի նախարարների կաբինետին կից Օտարերկրյա ներդրումների խթանման ուկրաինական կենտրոնի խորհրդատվական կոմիտեի անդամ էր։

2013 թվականին եղել է «Ակտիվ-Բանկ»-ի վերահսկիչ խորհրդի անդամ[8]։

2014 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Անդրեյ Սադովին հրաժարվեց իրեն առաջարկվող Արսենի Յացենյուկի երկրորդ կառավարությունում առաջին փոխվարչապետի պաշտոնից։ Առաջարկել է այդ պաշտոնում ընտրել Նատալյա Յարեսկոյին։ Սադովոյի խոսքով, չնայած այն հանգամանքին, որ Յարեսկոն ծնվել է ԱՄՆ-ում, նա վերջին 20 տարիներին ապրում է Ուկրաինայում, երկրի իսկական հայրենասերն է և շատ լավ գիտի ուկրաինական բոլոր իրողությունները[9]։

Դեկտեմբերի 2-ին Ուկրաինայի նախագահ Պետրո Պորոշենկոն Նատալյա Յարեսկոյին ուկրաինայի քաղաքացիություն է շնորհել։ Նրա հետ ուկրաինայի քաղաքացիներ են դարձել նաև այլ երկրներից հրավիրված ապագա նախարարները՝ Ալեքսանդր Կվիտաշվիլին և Այվարաս Աբրոմավիչյուսը[10]։

Նույն օրը Ուկրաինայի Գերագույն ռադան հաստատել է Նախարարների կաբինետի նոր կազմը, որում ընդգրկվել է Նատալյա Յարեսկոն՝ որպես ֆինանսների նախարար[11][12]։ Այս պաշտոնում նա հանդիպումներ է ունենում Ուկրաինայի օտարերկրյա վարկատուների հետ՝ բացատրելու երկրում տնտեսական իրավիճակի բարդությունը և խոսելու հետագա բարեփոխումների համար կառավարության պատրաստակամության մասին[13]։ Ուկրաինայում տնտեսական ճգնաժամի հիմնական պատճառների թվում Յարեսկոն անվանում է կոմունիզմը և նրա անցյալում պլանային տնտեսությունը[14]։

2014 թվականի իրադարձություններից հետո Ուկրաինան կանգնած էր դեֆոլտի եզրին։ Որպես ֆինանսների նախարար Ն.Յարեսկոն կարողացել է պայմանավորվել ներդրողների հետ 19,3 մլրդ դոլարի պետական ​​պարտքի վերակառուցման և 3,8 մլրդ դոլարի դուրսգրման վերաբերյալ, ինչը հնարավորություն է տվել խուսափել դեֆոլտից։ 15,6 մլրդ դոլար եվրոբոնդներին վճարման գումարը հետաձգվել է 2019-2027 թվականներին՝ միջինը 7,75% արժեկտրոնով (2019 թվականի դրությամբ տարեկան պետք է վճարվեր մոտ 1,7 մլրդ դոլար)[15]։

Նրան անվանել են Ուկրաինայի վարչապետի պաշտոնում Արսենի Յացենյուկին փոխարինելու հավանական թեկնածու[16][17][18][19][20][21][22][23][24]։ 2015 թվականի դեկտեմբերին նա ասել էր, որ եթե կառավարություն ղեկավարելու առաջարկ ստանա, ինքը կմերժի այն[25]։ 2016 թվականի մարտին Ուկրաինայի նախագահի աշխատակազմի ղեկավար Բորիս Լոժկինը վարչապետի պաշտոնի թեկնածուների թվում կրկին անվանել էր Յարեսկոյին[26]։

2015 թվականի հոկտեմբերին Յարեսկոն հայտարարել էր, որ եթե Ուկրաինայի կառավարությունը տնտեսական բարեփոխումներ չանցկացնի, ինքը հրաժարական կտա[27]։

Ինչպես նշում է "ՌԲԿ-Ուկրաինան", որը սկզբում համարվում էր նախագահ Պորոշենկոյի թիմի անդամ, նախարար Յարեսկոյի պաշտոնում աշխատած մեկ տարվա ընթացքում Յարեսկոն «ուժեղ շեղվել է» դեպի վարչապետ Ա. Յացենյուկի կողմ[27][28]։ 2015-ի դեկտեմբերին հրապարակումը, վկայակոչելով Յարեսկոյի շրջապատի աղբյուրները, պնդում էր, որ նա և իր թիմը գտնվում էին իրենց կամքով հրաժարական տալու եզրին[27]։

 
Նատալյա Յարեսկոն Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայում, 2016թ

2015 թվականին նա մեծապես զբաղվում էր երկրի արտաքին պարտքի վերակառուցման խնդրով[27]։

2016 թվականի մարտի 22-ին Յարեսկոն հայտարարեց Ուկրաինայի վարչապետ դառնալու պատրաստակամության մասին։ Միևնույն ժամանակ, պնդում են, որ նրա թեկնածությունը խորհրդարանում բավարար աջակցություն չի գտնում[29]։ Հետագայում դա հաստատեց Վ. Բ. Գրոյսմանը, ով 2019-ին վկայեց, որ Յարեսկոյի թեկնածությունը Պավել Կլիմկինի հետ միասին վարչապետ Յացենյուկի պոտենցիալ իրավահաջորդն էր, բայց նրանք երկուսն էլ աջակցություն չգտան խորհրդարանում[30]։

2016 թվականի ապրիլի 14-ին Յացենյուկի երկրորդ կառավարությունը պաշտոնաթողության տրվեց։ Նատալյա Յարեսկոն զրկվել է Գրոյսմանի նոր կառավարությունում ֆինանսների նախարարի պաշտոնից, այս պաշտոնում նշանակվել է Ալեքսանդր Դանիլյուկը։

2016 թվականի մայիսին Յարեսկոն գլխավորել է Կիևի նորաստեղծ Ասպեն ինստիտուտի վերահսկիչ խորհուրդը, որը հասարակական ոչ քաղաքական կազմակերպություն է գործունեության տարբեր ոլորտների ներկայացուցիչների առաջնորդական ծրագրերի իրականացման համար[31]։

2016 թվականի հոկտեմբերին Նատալյա Յարեսկոն դարձավ Ատլանտյան խորհրդի Եվրասիական կենտրոնի աշխատակից (Atlantic Council Dinu Patriciu Eurasia Center, Վաշինգտոն, ԱՄՆ), ոչ կառավարական վերլուծական կենտրոն միջազգային հարաբերությունների ոլորտում՝ ապահովելով և սպասարկելով ՆԱՏՕ-ի զարգացման գաղափարախոսությունը[32]։ Կանադա-ուկրաինա Առևտրի պալատի (CUCC) ավագ խորհրդական[33]։

2017 թվականին նա նշանակվել է Պուերտո Ռիկոյի հարկաբյուջետային համակարգը վերահսկող մարմնի ղեկավար (PROMESA)[34]։

Մրցանակներ և ճանաչում

խմբագրել

2003 թվականին նա Ուկրաինայի նախագահի կողմից պարգևատրվել է իշխանուհի Օլգայի III աստիճանի շքանշանով «Ուկրաինայի տնտեսական զարգացմանը նպաստելու և նրա դրական ներդրումային իմիջի ձևավորմանն ուղղված ակտիվ աշխատանքի համար»։

2009 թվականին նա պարգևատրվել է Ուկրաինայի վարչապետի մեդալով՝ «Ուկրաինայի և Միացյալ Նահանգների միջև երկկողմ տնտեսական հարաբերությունների զարգացման գործում ունեցած նշանակալի ավանդի համար»։

2010 թվականին նա ընդգրկվել է Ուկրաինայի 10 ամենաազդեցիկ արտասահմանցի կանանց մեջ՝ ըստ «Ֆոկուս» ամսագրի վարկանիշի[35]։

Նույն թվականին նա գլխավորել է «Գործ» թերթի «100 ուկրաինացի գործարար կանայք»[36]։

44-րդ տեղը 2011 թվականի Ուկրաինայի 100 ամենաազդեցիկ կանանց վարկանիշում[37]։

2011 թվականին Ուկրաինայի Ուղղափառ եկեղեցու Կիևի Պատրիարքությունից ստացել է Նիկոլայ Հրաշագործի շքանշան[2]։

Անձնական կյանք

խմբագրել

Ունի երկու դուստր՝ Դարիան և Քրիստինան։ 2016 թվականից Քրիստինան Եյլի համալսարանի ուսանող է[38]։ Ամուսինը` Իհոր Ֆիգլուսը (Ihor Figlus), նախկին բիզնես գործընկերն է և Horizon Capital-ի համահիմնադիրը[39], սակայն հետագայում լքել է ընկերությունը և հոգացել տան և երեխաների մասին[40]։

2010 թվականին Յարեսկոն ամուսնալուծության հայց է ներկայացրել և դատարանով վերցրել է նախկին ամուսնուց երեխաներին, ինչպես նաև տիրացել համատեղ ձեռք բերված գրեթե ողջ ունեցվածքին, ներառյալ 1267,5 մ² ընդհանուր մակերեսով քաղաքից դուրս  գտնվող առանձնատունը[41][42]։ Հետագայում Ֆիգլուսը զրկվել է ծնողական իրավունքներից, քանի որ հրաժարվել է վճարել ալիմենտներ Յարեսկոյին։

Ծանոթագրություն

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 https://www.ft.com/content/3b7b7702-debf-11e4-b9ec-00144feab7de
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Яресько Наталія Іванівна, Міністр Արխիվացված 2014-12-09 Wayback Machine
  3. «home | horizoncapital.com.ua». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  4. «fghjk».
  5. «Наталья Яресько — биография, компромат, фотографии». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 16 (օգնություն)
  6. «Совладелица компании Horizon Capital Наталия Яресько подняла на ноги полтора десятка украинских предприятий за деньги зарубежных инвесторов». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  7. «Инвестиционный фонд, который возглавляла Яресько, выделит Украине 30 миллионов долларов». ТСН.ua. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 8-ին.
  8. У «Артемсоли» застряло 165 млн в банке, где работала Яресько / Новости / Finance.UA(չաշխատող հղում)
  9. Садовый отказался от должности вице-премьер-министра в правительстве Яценюка // Արխիվացված է Օգոստոս 6, 2020 Wayback Machine-ի միջոցով:Пресcа Украины, 1 декабря 2014
  10. «Президент підписав укази про прийняття до громадянства України трьох кандидатів на посади в Уряді // Президент України Петро Порошенко. Офіційне інтернет-представництво». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.
  11. «Затверджений новий склад Кабміну // [[Корреспондент.net]], 2 грудня 2014». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.
  12. «Министром финансов Украины стала гражданка США Наталия Яресько — Российская газета». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2014 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 63 (օգնություն)
  13. «МВФ не предусмотрел для Украины возврат долга РФ / Новости / Finance.UA». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 23-ին.
  14. «Яресько назвала фундаментальные причины кризиса украинской экономики — Новости Экономики — Новости Mail.Ru». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 21-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 69 (օգնություն)
  15. «СВОП и выборы президента: окажется ли Украина на гране дефолта? / НВ». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 17-ին.
  16. Яценюк остается премьером. До осени / Статьи / Finance.UA(չաշխատող հղում)
  17. «Местные выборы: кто с кем и как договаривается / Статьи / Finance.UA». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 5-ին.
  18. «Яценюк может паковать чемоданы? Порошенко заявил о чистке в Кабмине». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
  19. «Кадровые перестановки: Яценюк — глава НБУ, Яресько — премьер-министр " Новости GoGetNews». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 30 (օգնություն)
  20. «Яресько предрекают пост технократического премьера после отставки Яценюка | Обозреватель». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  21. «Арсений, подвиньтесь: БПП и НФ обсуждают назначение Яресько премьером | Обозреватель». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  22. «Яресько — премьер-министр, Саакашвили — главный реформатор. Оценки экспертов | РИА Новости Украина». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 8 (օգնություն)
  23. «Переформатирование Кабмина: станет ли Яресько премьер-министром? — ГолосUA». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 65 (օգնություն)
  24. «Яресько не заинтересована в должности премьер-министра — портал новостей LB.ua». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 55 (օգնություն)
  25. «FINBALANCE. Яресько: на посаду прем'єра не погоджуся». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
  26. «Эхо Москвы :: Новости / Глава администрации президента Украины Борис Ложкин назвал двух главных кандидатов на пост премьер-министра». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 20-ին.
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 «Заигрались в шахматы: Яценюк и команда Порошенко готовят размен фигур в Кабмине / Статьи / Finance.UA». Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  28. ««Титаник» для Гройсмана: Какие конфликты заложены в новом Кабмине / Статьи / Finance.UA». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 18-ին.
  29. Торги за кресло премьера: В БПП рассказали о шансах Яресько и Гройсмана возглавить Кабмин Արխիվացված է Ապրիլ 20, 2016 Wayback Machine-ի միջոցով: // Новости Mail.Ru, 2016-03-25
  30. [1] Արխիվացված է Հուլիս 26, 2019 Wayback Machine-ի միջոցով: // lb.ua
  31. Яресько нашла себе новую работу Արխիվացված է Մայիս 28, 2016 Wayback Machine-ի միջոցով: // Finance.UA
  32. «Яресько устроилась на работу в США». rian.com.ua. 2016 թ․ հոկտեմբերի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 25-ին.
  33. [2](չաշխատող հղում)
  34. Власть в Пуэрто-Рико свергли Сорос, Рокфеллеры, Telegram и экс-украинка Արխիվացված է Հուլիս 28, 2019 Wayback Machine-ի միջոցով: // РИА Новости, 28 июля 2019
  35. 10 самых влиятельных иностранок в Украине. Рейтинг Фокуса. 23.11.2010 Արխիվացված է Դեկտեմբեր 8, 2014 Wayback Machine-ի միջոցով: (ռուս.)
  36. Рейтинг: «Топ-100 украинских бизнес-леди» Արխիվացված է Դեկտեմբեր 13, 2014 Wayback Machine-ի միջոցով: (ռուս.)
  37. Рейтинг Фокуса «100 самых влиятельных женщин Украины». 27.10.11 Արխիվացված է Դեկտեմբեր 6, 2014 Wayback Machine-ի միջոցով: (ռուս.)
  38. «Дочь Яресько будет учиться в Йеле». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 6-ին.
  39. [antikor.com.ua/articles/21296-novyj_ministr_finansov_nataljja_jaresjko._informatsija_k_razmyshleniju Новый министр финансов Наталья Яресько. Информация к размышлению] Национальный антикоррупционный портал АНТИКОР
  40. «Єдиний державний реєстр судових рішень Справа № 2-9816/11». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 28-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 26-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 48 (օգնություն)
  41. Сыроед помогла Яресько отсудить у её бывшего мужа картины и антиквариат Արխիվացված է Դեկտեմբեր 20, 2014 Wayback Machine-ի միջոցով: ОБОЗРЕВАТЕЛЬ Новости Украины / Новини України
  42. «Єдиний державний реєстр судових рішень Справа № 2-5335/11». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 11-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 26-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 48 (օգնություն)

Արտաքին հղումներ

խմբագրել