Մոզես Քոյթ Թայլեր

ամերիկացի գրող, պատմաբան, գրականագետ

Մոզես Քոյթ Թայլեր (անգլ. Moses Coit Tyler օգոստոսի 2, 1835(1835-08-02)[1], Griswold - դեկտեմբերի 28, 1900(1900-12-28)[1], Իթակա, Նյու Յորք, ԱՄՆ), ամերիկացի գրող, պատմաբան, գրականագետ։

Մոզես Քոյթ Թայլեր
անգլ.՝ Moses Coit Tyler
Ծնվել էօգոստոսի 2, 1835(1835-08-02)[1]
ԾննդավայրGriswold
Վախճանվել էդեկտեմբերի 28, 1900(1900-12-28)[1] (65 տարեկան)
Վախճանի վայրԻթակա, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Մասնագիտությունպատմաբան, գրական քննադատ, կենսագիր, լրագրող, գրող, համալսարանի դասախոս և անգլերենի գիտակ
Լեզուանգլերեն
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՄիչիգանի համալսարան, Եյլի աստվածաբամական դպրոց և Եյլի քոլեջ
ԱնդամակցությունԱմերիկայի հնավաճառության միություն և Արվեստի և գրականության ամերիկյան ակադեմիա
ԱշխատավայրCornell University Department of History?
Изображение автографа
 Moses Coit Tyler Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Թայլերը ծնվել է 1835 թվականի օգոստոսի 2-ին Կոնեկտիկուտ նահանգի Գրիսվոլդե քաղաքում։ Մանուկ հասակում նա իր ծնողների հետ տեղափոխվում է Միչիգան նահանգի Դետրոյթ քաղաք։ 1853 թվականին ընդունվել է Միչիգանի համալսարան, մեկ տարի անց տեղափոխվել է Յեյլի քոլեջ, 1857 թվականին ստացել է բակալավրի աստիճան, իսկ 1863 թվականին՝ մագիստրոսի կոչում։ Ավարտելուց հետո Թայլերը երկու տարի սովորում է սեմինարիայում, դարձնում է եկեղեցու քահանա, երեք տարի եղել է հովիվ Նյու Յորքում։

1862 թվականին Թայլերը հրաժարվեց հոգևոր աստիճանից, կրոնական տեսակետները փոխելու համար։ Դրանից հետո նա շահագրգռված էր ֆիզիկական դաստիարակության տեսության մեջ, մի քանի անգամ աշխատանք է գրել և դասավանդել այս թեմայի վերաբերյալ (ներառյալ Անգլիայում) և զբաղվել է լրագրությամբ։ 1867 թվականին Թայլերը զբաղեցրել է Միչիգանի համալսարանում անգլերենի և գրականության պրոֆեսորի պաշտոնը, այս պաշտոնում աշխատել մինչև 1881 թվականը։ 1873-1874 թվականներին աշխատել է որպես «Քրիստոնեական միության» գրական խմբագիր։ 1881 թվականին Թայլերը դարձավ Ամերիկայի պատմության պրոֆեսոր (ԱՄՆ-ում առաջինը[2]), Կոռնելի համալսարանում, ինչպես նաև Եպիսկոպոսական եկեղեցու սարկավագ։ 1883 թվականին նա ձեռնադրվել է քահանա, չնայած նա զբաղվում էր ծխական գործունեությամբ։

Թայլերի կարևորագույն աշխատանքներն են «Ամերիկյան գրականության պատմությունը գաղութային ժամանակաշրջանում, 1607-1765» (երկու հատորով, 1878 թվական), ինչպես նաև «Ամերիկյան հեղափոխության գրական պատմությունը, 1763-1783» (երկու հատորով, 1897 թվական)։ Թայլերը հրատարակել է ֆիզիկական մշակույթի և անգլերեն գրականության մի շարք աշխատանքներ, ինչպես նաև ակտիվ մարտիկի կենսագրությունը` Պատրիկ Հենրիի հյուսիսամերիկյան գաղութների անկախության վերաբերյալ։

Հրատարակված աշխատանքներ

խմբագրել
  • The Brawnville Papers (1869)
  • History of American Literature during the Colonial Time, 1607-1765 (1878)
  • In Memoriam: Edgar Kelsey Apgar (1886)
  • Patrick Henry biography (1887)
  • Three Men of Letters (1895)
  • Literary History of the American Revolution, 1763-1783 (1897)
  • Glimpses of England; Social, Political, Literary (1898)

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. Selkreg, John H., Hewett, Waterman Thomas. Landmarks of Tompkins County, New York. — Syracuse, N.Y.: D. Mason & co., 1894.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մոզես Քոյթ Թայլեր» հոդվածին։