Մյուրեյ Պերայա (անգլ.՝ Murray Perahia, ի սկզբանե՝ Մոյշե Պերայա, անգլ.՝ Moishe Perahia[5][6], ապրիլի 19, 1947(1947-04-19)[1][2][3], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4]), սեֆարդյան ծագմամբ ամերիկացի դաշնակահար։

Մյուրեյ Պերայա
Բնօրինակ անունանգլ.՝ Murray Perahia
Ծնվել էապրիլի 19, 1947(1947-04-19)[1][2][3] (76 տարեկան)
Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ[4]
Երկիր ԱՄՆ
Ժանրերդասական երաժշտություն
Մասնագիտությունդիրիժոր և դաշնակահար
Գործիքներդաշնամուր
ԱշխատավայրՔերտիսի անվան երաժշտական ինստիտուտ
ԼեյբլColumbia Records
ԿրթությունՖիորելլո Հ. ԼաԳուադրդիա Ավագ դպրոց և Մաննես քոլեջ
ԱնդամակցությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Պարգևներ
Կայքmurrayperahia.com
 Murray Perahia Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Մյուրեյ Մոյշե Պերայա (Պերահյա) ծնվել է Բրոնքսում, սալոնիկցի հրեաների ընտանիքում։ Նրա մայրենի լեզուն լադինոն է։ Նրա հայրը ԱՄՆ է գաղթել 1935 թվականին, իսկ ընտանիքի մեծ մասը զոհվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ հրեաների ցեղասպանության հետևանքով։

Սկսել է դաշնամուր նվագել չորս տարեկանից, բայց համակարգված պարապմունքները սկսել է միայն 15 տարեկանում։ 17 տարեկան հասակում ընդունվել է Մաննեսի քոլեջ, որտեղ սովորել է Մեչիսլավ Հորշովսկու մոտ։ Պերայան նաև սովորել է Մարլբորոյի երաժշտական ամառային դպրոցում, Ռուդոլֆ Սյորկինի մոտ։ 1972 թվականին Պերայան հաղթել է Լիդսի դաշնամուրի միջազգային մրցույթում, և նրա հաղթանակն այնքան կանխատեսելի էր, որ ամերիկյան մյուս դաշնակահարները, իմանալով նրա մասնակցության մասին, հետ են վերցրել իրենց հայտերը։ Այդ ժամանակվանից սկսվել է Պերայի փայլուն կարիերան։ Հաջորդ տարի նա արդեն մասնակցել է դասական երաժշտության Օլդբորի փառատոնին, որն անցկացրել են Բենջամեն Բրիտտենը և Փիթեր Փիրսը (հետագայում՝ 1981-1989 թվականներին, Պերայան այս փառատոնի գեղարվեստական ղեկավարներից մեկն է եղել)։ 1975 թվականին Մյուրեյ Պերայան (թավջութակահար Լինն Հարելի հետ) դարձել է նորաբաց մրցանակի առաջին դափնեկիր Էվերի Ֆիշերի՝ ամերիկյան ակադեմիական երաժշտության մեջ ունեցած մեծ ավանդի համար։

Պերայայի սկավառակագրությունում գերակշռում են Մոցարտի, Բախի, Բեթհովենի, Շոպենի, Շումանի, Բրամսի գործերը։ Հատուկ ճանաչում է ձեռք բերել նրա կողմից դաշնամուրի և նվագախմբի համար նախատեսված Մոցարտի բոլոր համերգների ձայնագրությունը, որտեղ Պերայան ոչ միայն մենակատար է եկել, այլ նաև ղեկավարել է անգլիական կամերային նվագախումբը։ Բացի իր մենակատարական գործունեությունից, Պերայան նաև սիրով նվագել է նվագախմբում, մասնավորապես՝ Գվարների քառյակի և Բուդապեշտի քառյակի հետ։

Պերայայն երեք անգամ արժանացել է Գրեմմի մրցանակի. երկու անգամ «Լավագույն գործիքային սոլո» անվանակարգում (1999 թվականին Բախի «անգլիական սյուիտներ» և 2003 թվականին էտյուդա Շոպենի էտյուդներ) և մեկ անգամ «լավագույն կամերային անսամբլ» անվանակարգում (Բելա Բարտոկի՝ Սոնատ երկու դաշնամուրի և հարվածային գործիքների համար (1989), այս դեպքում հանդես է եկել որպես դաշնակահար՝ պերկուսիոնիստներ Էվելին Գլեննիի և Դեյվիդ Կորկհիլի և հայտնի դիրիժոր Գեորգ Շոլթիի հետ)։ Ներկայացվել է Gramophone ամսագրի Փառքի սրահում[7]։ Օքսֆորդի երաժշտության պատվավոր դոկտոր է (2013 թվական)[8]։

2016 թվականին, Sony/Columbia/CBS Records-ում 43 տարի աշխատելուց հետո, Պերայան նոր բացառիկ պայմանագիր է կնքել գերմանական Deutsche Grammophon դասական երաժշտության ձայնագրման կազմկակերպության հետ, որտեղ նա առաջին անգամ ձայնագրել է Բախի «Ֆրանսիական սյուիտներ» (French Suites) ալբոմը, որի համար 2017 թվականին ընկերության կողմից արժանացել է գործիքավորման մրցանակի[9]։

Եղբայրը՝ Հենրի Պերայան (անգլ.՝ Herny Perahia), 1999 թվականից ղեկավարում է Նյու Յորք նահանգի փոխադրումների դեպարտամենտի կամուրջների բաժինը[10]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  3. 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #124218296 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. Benjamin Ivry «Murray Perahia: An Eternal Sephardic Jewish Recital»
  6. Noam Ben-Zeev «Expanding the Love of Music»
  7. «Gramophone Hall of Fame» (անգլերեն). Gramophone. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 2-ին.
  8. Encaenia and Honorary degrees 2013 | University of Oxford
  9. «IMG Artists Congratulates Our Gramophone Award Winners – Vasily Petrenko, Murray Perahia and Dame Kiri Te Kanawa». www.classicalmusicartists.com. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
  10. «The White House: Henry Perahia». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 30-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել