Մարտինուս Նեյհոֆ
Մարտինուս Նեյհոֆ (նիդերլանդերեն՝ Martinus Nijhoff. ապրիլի 20, 1894[1][2][3][…], Հաագա, Նիդերլանդներ[4] - հունվարի 26, 1953[4][1][2][…], Հաագա, Նիդերլանդներ[4]), հոլանդացի բանաստեղծ և էսսեիստ։ Գրականություն է ուսումնասիրել Ամստերդամում, իրավաբանություն՝ Ուտրեխտում։ Նրա դեբյուտը կայացել է 1916 թվականին De wandelaar («Թափառողը») հատորյակով։ Տարիների ընթացքում նա աստիճանաբար ավելի ու ավելի մեծ հեղինակություն ու համբավ է ձեռք բերել պոետական իր յուրահատուկ ոճով, որը փորձարարական չէ, ինչպես Պոլ Վան Օստայենինը, այդուհանդերձ առանձնանում, աչքի է ընկնում, հատկապես՝ լեզվի պարզությամբ՝ միստիկական բովանդակության զուգորդումով։ Նա գրական գործի այնպիսի վարպետ էր, ով կարողանում էր հմտորեն օգտագործել տարբեր գրական դարաշրջանների չափածո ձևեր։ Սկզբնական շրջանում հարել է սիմվոլիզմին, հետագայում նրա ստեղծագործության վրա զգալի ազդեցություն է գործել սյուրռեալիզմը։
Մարտինուս Նեյհոֆ հոլ.՝ Martinus Nijhoff | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 20, 1894[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Հաագա, Նիդերլանդներ[4] |
| Վախճանվել է | հունվարի 26, 1953[4][1][2][…] (58 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Հաագա, Նիդերլանդներ[4] |
| Գերեզման | The Hague (Westduin) General Cemetery |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծ, գրող, թարգմանիչ, գրական քննադատ և Դիմադրության մարտիկ |
| Քաղաքացիություն |  Նիդերլանդների Թագավորություն |
| Կրթություն | Ուտրեխտի համալսարան |
| Պարգևներ | |
| Ամուսին | Georgette Hagedoorn? |
 Martinus Nijhoff Վիքիպահեստում | |
.jpg)
Նեյհոֆի ամենահայտնի ստեղծագործություններից են Het Uur U-ը («H Hour», 1936) և Awater (gedicht) ծավալուն պոեմը։ (1934)։ Մի շարք սոնետներ նույնպես մեծ համբավ են բերել բանաստեղծին, մասնավորապես՝ De Moeder de Vrouw-ը («Մայրը, կինը/Տանտիկինը»), որը նվիրված է Զալտբոմելի մոտ Վաալ գետի վրա կամրջի բացմանը։ Իոսիֆ Բրոդսկին Awater պոեմը համարել է 20-րդ դարի ամենահիասքանչ պոեմներից մեկը[5]։:
Նեյհոֆը հեղինակել է նաև թատերգություններ, որոնցից հիշարժան են հատկապես «Բեթհեղեմի աստղը» (1941), «Տիրոջ օրը» (1950) դրամաները։ Բացի այդ, նա աչքի է ընկել որպես Եվրիպիդեսի, Ուիլյամ Շեքսպիրի, Շառլ Ֆերդինանդ Ռամյուի, Անդրե Ժիդի, Թոմաս Էլիոթի ստեղծագործությունների թարգմանիչ։
Մարտինես Նեյհոֆը 1953 թվականին հետմահու արժանացել է Կոնստանտեյն Հյույգենսի անվան գրական մրցանակի։
1955 թվականին Նիդերլանդներում սահմանվել է Մարտինուս Նեյհոֆի անվան գրական մրցանակ, որը շնորհվում է գեղարվեստական գրականության լավագույն թարգմանիչներին։
Երկերի ընտրանի խմբագրել
- De wandelaar (1916)
- Pierrot aan de lantaarn (1919, պոեմ)
- Vormen (1924)
- De pen op papier (1927)
- De vliegende Hollander (1930)
- Gedachten op Dinsdag (1931, էսսե գրականության մասին)
- Awater (1934, պոեմ)
- Het uur U (1936, պոեմ)
- De ster van Bethlehem (1941, դրամա)
- Een idylle (1942)
- Het heilige hout (թարգմանություններ)
- Երկերի ժողովածուների հրատարակություններ
- Verzameld werk. Dl. 1-3. Den Haag; Amsterdam, 1954—1961.
- Verzamelde gedichten. Amsterdam: Bert Bakker, 2001.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Biografisch Portaal — 2009.
- ↑ 3,0 3,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Нейхоф Мартинус // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ See: Cynthia L. Haven, Joseph Brodsky: conversations. University Press of Mississippi 2002, p. 68.
Գրականություն Մարտինուս Նեյհոֆի մասին խմբագրել
- In memoriam Мartinus Nijhoff. — Utrecht: De Haan, 1953.
- Donker A. Nijhoff, de levensreiziger. — Amsterdam. De Arbeiderspers, 1954.
- Wenseleers L. Het wonderlijke lichaam. Martinus Nijhoff en de moderne westerse poëzie. — Amsterdam: Bert Bakker, 1966.
- Akker W. J. van den. Een dichter schreit niet. Aspecten van M. Nijhoffs externe poetica. — Utrecht: Veen Uitgevers, 1985.
- Dorleijn G. J. Terug naar de auteur. Over de dichter M. Nijhoff. — Baarn: Uitgeverij de Prom, 1989.
- Верхейл К. Иосиф Бродский и Мартинус Нейхоф // Звезда. — 1997. — № 1. — С. 184—192.
- Кобрин, Кирилл Рафаилович Европейский поэт XX века // Октябрь. — 2004. — № 6.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Media related to Martinus Nijhoff at Wikimedia Commons
- (in Dutch) File Martinus Nijhoff in the Digital Library of Dutch Literature (DBNL)
- (in Dutch) Biography Martinus Nijhoff (W.A. Ornée, 'Nijhoff, Martinus (1894–1953)', in Biografisch Woordenboek van Nederland [Biographical Dictionary of The Netherlands], 13-03-2008)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարտինուս Նեյհոֆ» հոդվածին։ |