Մարինա (պոեմ)
Մարինա (սլովակերեն՝ Marína), սլովակ բանաստեղծ, ռոմանտիզմի ներկայացուցիչ Անդրեյ Սլադկովիչի[1][2] (իսկական անունը՝ Անդրեյ Բրաքսատորիս) պոեմը, որը հեղինակն ավարտի է հասցրել 1845 թվականին և հրատարակել հաջորդ տարում։ 2.900 տողից բաղկացած այդ չափածո ստեղծագործությունը համարվում է սլովակյան ռոմանտիկական գրականության նշանակալից ստեղծագործություններից մեկը և թարգմանվել է մի շարք լեզուներով։
Մարինա | |
|---|---|
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
Պոեմում հեղինակը պատկերավոր ու արտահայտիչ ներկայացրել է իր սերը Մարինա Պիշլովայի նկատմամբ[3], ում մայրը բռնությամբ ամուսնացնում է մի հրուշակագործի հետ։ Պոեմի դիպաշարը թույլ է, հիմնական ուշադրությունը նվիրված է քնարական հերոսի ապրումների, հոգեկան տվայտանքների պատկերմանը, այդ պատճառով էլ այն հաճախ բնորոշվում է որպես մեծածավալ բանաստեղծություն, և ոչ թե պոեմ[4]։
Մարինան համարվում է սիրո ամենանշանակալից երգերից մեկը համաշխարհային գրականության պատմության մեջ, հաճախ համեմատվում է Վիլյամ Շեքսպիրի Ռոմեո և Ջուլիետի հետ[5]։ Թարգմանվել է լեհերեն, չեխերեն, ֆրանսերեն, հունգարերեն, խորվաթերեն, գերմաներեն[6]։ Սլովակյան Մարտին քաղաքում՝ որպես մեծարժեք մի գանձ, պահպանվում է պոեմի հեղինակային ձեռագիր օրինակը։ Բանսկա Շտյավնիցայում գործում է այդ պոեմին նվիրված թանգարան, որի երկաթյա վանդակորմին սլովակյան զույգերը ավանդաբար կողպեքներ են կախում՝ որպես իրենց անքակտելի սիրո խորհրդանիշ։
Սլովակների համար «Մարինա»-ն ազգային ռոմանտիզմի ամենանշանակալի ստեղծագործությունն է, ոմանք նույնիսկ այն անվանում են ժողովրդական էպոս[7]։ Բոլոր դեպքերում՝ դա ռոմանտիկական արտակարգ մի երկ է, որը շատ առումներով առաջ է անցել իր ժամանակից։ Անցյալում ընդունված էր ընդարձակ հատվածներ արտասանել պոեմից, ոմանք մինչև անգամ ամբողջ պոեմն էին անգիր արտասանում[8]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Արխիվացված պատճենը» (սլովակերեն). sladkovic.euweb.cz. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
{{cite web}}: More than one of|accessdate=and|access-date=specified (օգնություն) - ↑ Stanislav J. Kirschbaum. «A History of Slovakia: The Struggle for Survival» (անգլերեն). books.google.pl. էջ 104. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
- ↑ http://www.sladkovic.euweb.cz/marina.htm%7Ctytuł=Marína%7Copublikowany=sladkovic.euweb.cz%7Cjęzyk=sk%7Cdata(չաշխատող հղում) dostępu=2016-12-31}}
- ↑ |autor = Andrej Sládkovič |autor r = Józef Waczków |rozdział = Wstęp |tytuł = Maryna |data = 1973 }}
- ↑ |tytuł = Slovakia woos with Valentine's 'love bank' |data = 2018-02-13 |data dostępu = 2019-02-17 |url = https://www.bbc.com/news/world-europe-43043291 |język = en-GB}}
- ↑ «Literature and Drama». Britannica. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.
- ↑ |tytuł = Andrej Sládkovič | Slovak author |data dostępu = 2019-02-22 |opublikowany = Encyclopedia Britannica |url = https://www.britannica.com/biography/Andrej-Sladkovic |język = en}}
- ↑ |tytuł = Päť hodín recitovali Marínu, aj tak ju celú neprečítali. Pôjde však o slovenský rekord |data = 2018-08-09 |data dostępu = 2019-02-22 |opublikowany = Noizz.azet.sk |url = https://noizz.azet.sk/zaujimavosti/andrej-sladkovic-marina/qc09619 Արխիվացված 2019-02-23 Wayback Machine |język = sk}}
Գրականություն խմբագրել
- Andrej Sládkovič - Maryna. Przełożył i wstępem opatrzył Józef Waczków, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1973