Մարիա Զենտարա-Մալևսկայա
Մարիա Զենտարա-Մալևսկայա (լեհ.՝ Maria Zientara-Malewska, գրական անունը՝ Էլժբետա Ռաֆալսկայա, սեպտեմբերի 4, 1894, Brąswałd, Gmina Dywity, Olsztyn County, Warmian-Masurian Voivodeship, Լեհաստան - դեկտեմբերի 9, 1973 կամ հոկտեմբերի 2, 1984[1], Օլշտին, Լեհաստան), լեհ բանաստեղծուհի, գրող, հասարակական գործիչ։
Մարիա Զենտարա-Մալևսկայա լեհ.՝ Maria Zientara-Malewska | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | լեհ.՝ Maria Zientara |
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 4, 1894 |
| Ծննդավայր | Brąswałd, Gmina Dywity, Olsztyn County, Warmian-Masurian Voivodeship, Լեհաստան |
| Վախճանվել է | դեկտեմբերի 9, 1973 (79 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 2, 1984[1] (90 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Օլշտին, Լեհաստան |
| Գերեզման | Municipal Cemetery in Olsztyn |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծուհի, ուսուցչուհի, հայրենագետ, գրող, adult educator և քաղաքական գործիչ |
| Լեզու | լեհերեն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Լեհաստան |
| Անդամակցություն | Լեհաստանի գրողների միություն |
| Կուսակցություն | Ժողովրդական կուսակցություն |
| Պարգևներ |      և  |
| Կայք | zientaramalewska.pl |
 Bust Maria Zientara-Malewska in Brąswałd Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
1926 թվականին Կրակովում ավարտել է մանկավարժական դասընթացները։ 1921-1923 թվականներին Ալլենշտեյնում (այժմ՝ Օլիշտին) աշխատել է «Gazetа Olsztyńskа» թերթի խմբագրությունում։ 1926-1931 և 1933-1939 թվականներին զբաղվել է ուսուցչությամբ։ Եղել է Գերմանիայի լեհերի միության, Օլշտինի լեհական կաթոլիկ դպրոցների ընկերության, Բեռլինի լեհական ընկերությունների միության գործիչ։ 1939-1945 թվականներին եղել է հիտլերյան Ռավենսբրյուկ համակենտրոնացման ճամբարի կալանավոր։ 1945 թվականից բնակվել է Օլշտինում։ 1952 թվականից եղել է «Վարմիայի և Մազուրովի խոսքը» (Słowo na Warmii i Mazurach) շաբաթաթերթի և նրա կիրակնօրյա հավելվածի՝ Słowо Powszechne-ի կազմակերպիչներից մեկը[2]։
Ստեղծագործական ուղի խմբագրել
1952 թվականից եղել է Լեհաստանի գրողների միության անդամ։ 1920 թվականին հրատարակել է Pory roku բանաստեղծությունների ժողովածուն։ Միջպատերազմական ժամանակահատվածում Զենտարի Մալևսկայայի պոեզիան տպագրվում էր Գերմանիայում հրատարակվող բոլոր լեհական թերթերում։ Նրա ստեղծագործություններն ընդգրկվել են Warmia i Mazury և Nasi poeci անթոլոգիաներում։ 1945 թվականից հետո լույս են տեսել բանաստեղծուհու ավելի քան 20 գրքեր։ Իր ստեղծագործական ժառանգության մեջ բանաստեղծուհին արտահայտել է Վարմիայի տարածաշրջանում լեհերի ինքնորոշման համար մղվող պայքարը, այդ թվում՝ մշակութային և ժողովրդական բանահյուսության բնագավառում։ Նրա որոշ ստեղծագործություններ գրվել են տեղական բարբառով[3][4]։
Ընտրյալ երկեր խմբագրել
- Legendy dwóch rzek (1955)
- Warmio moja miła (1959)
- To nie ballada, to prawda! (1976)
- Na warmińską nutę (1982)
- Dla mego ludu śpiewać chcę (1983)
- Płonące krzaki nad Obrą (1961)
- Złotowszczyzna (1972)
- Śladami twardej drogi (1966)
- Pieśni Warmianki (1963)
- Miłość prostego serca (1985)
- Baśnie znad Łyny (1970)
- Miłość prostego serca. Wiersze religijne (1985)
- Wieś nad łąkami (1988)
Պարգևներ խմբագրել
- Ծառայության ոսկե խաչ (1955)
- Ժողովրդական Լեհաստանի 10-ամյակի մեդալ (1955)
- Լեհաստանի Վերածննդի շքանշանի սպայական խաչ (1959)
- Ժողովրդական Լեհաստանի շինարարների շքանշան
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.
- ↑ «Maria Zientara-Malewska – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR». leksykonkultury.ceik.eu. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 9-ին.
- ↑ Paweł WaligóraMARIA ZIENTARA-MALEWSKAWYBITNA OSOBOWOŚĆLITERACKA MOJEGO REGIONU
- ↑ «Maria Zientara-Malewska - Wspomnienia z Ravensbrück - zbiór pieśni i wierszy o tematyce wojennej z historycznym komentarzem». www.sww.w.szu.pl. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 9-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Մարիա_Զենտարա-Մալևսկայային նվիրված կայք Արխիվացված 2012-07-16 Wayback Machine (լեհ.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա Զենտարա-Մալևսկայա» հոդվածին։ |