Մանտ լա Ժոլի ( ֆր.՝ Mantes-la-Jolie ), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հյուսիսում՝ Իլ դը Ֆրանս երկրամասի Իվելին դեպարտամենտում, որի կազմի մեջ մտնող Մանտ լա Ժոլի շրջանի և նույնանուն կանտոնի վարչական կենտրոնն է։ Զբաղեցնում է 9,38 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ 2014 թվականի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 44 985[4][5][6][7]։

Բնակավայր
Մանտ լա Ժոլի
ֆր.՝ Mantes-la-Jolie[1]
Զինանշան

ԵրկիրՖրանսիա Ֆրանսիա
Հիմնադրված էհունվարի 1, 1930 թ.
Մակերես9,38 կմ²
ԲԾՄ34 մետր
Բնակչություն44 539 մարդ (հունվարի 1, 2021)[2]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Փոստային դասիչ78200[3]
Պաշտոնական կայքmanteslajolie.fr(ֆր.)
Մանտ լա Ժոլի (Ֆրանսիա)##
Մանտ լա Ժոլի (Ֆրանսիա)

Աշխարհագրական դիրքը խմբագրել

Մանտ լա Ժոլին արդյունաբերական քաղաք է։ Ընկած է Փարիզից 53 կմ դեպի արևմուտք՝ Սեն գետի ձախ ափին։

Համայնքը գտնվում է քաղաքային ագլոմերացիայի կենտրոնում։ Երկրի մայրաքաղաքի՝ Փարիզի հետ կապված է ավտոմայրուղով և երկաթուղով։

Պատմություն խմբագրել

Մանտ անվանումը ծագել է գալլական medunta / մեդունտա բառից, որը նշանակում է կաղնի. այն պատկերված է քաղաքի զինանշանի վրա։ «La Jolie»՝ նշանակում է «գեղեցկուհի»։

Կարոլինգյան ժամանակաշրջանում Մանտը նավահանգիստ էր Սեն գետի վրա։ Նորմանդիային սահմանակից լինելով՝ այդ բնակավայրըը սեղմ ժամկետներում ամրացվել է և ծառայել Փարիզը արտաքին հարձակումներից պաշտպանելու նպատակին։

1087 թվականին Մանտն այրվել է Վիլյամ I Նվաճողի կողմից՝ դեպի Վեքսին նրա ձեռնարկած ռազմարշավի ժամանակ։ 1110 թվականին Լյուդովիկոս VI-ը Մանտին ազատ քաղաքի իրավունքներ է շնորհել։ 1223 թվականի հուլիսի 14-ին այստեղ մահացել է թագավոր Ֆիլիպ II Օգոստոսը։ Բրիտանացիների հետ հակամարտությունների ժամանակ քաղաքն անընդհատ ձեռքից ձեռք է անցել։

Հենրի III- ի մահից հետո Մանտը հանդես է եկել Կաթոլիկ լիգայի կողմից, իսկ հետո նվաճվել Հենրիխ IV-ի կողմից, դարձել վերջինիս նստավայրը։

Ժամանակի ընթացքում բնակավայրը անվանվել է Մանտ սյու Սեն, ապա՝ Մանտ-Գասիկուր։ Ներկայիս անվանումն ստացել է 1953 թվականին։

Լյուդովիկոս XIV-ը Մանտեսում բացել է երաժշտական գործիքների արտադրամաս։ 19-րդ դարում այստեղ հաճախ այցելել են նկարիչներ, հատկապես Կորոն, ով քաղաքային պատկերներ է նկարել։ 1920 թվականին Սերգեյ Պրոկոֆևն այստեղ է գրել «Հեքիաթ խեղկատակի մասին, որը խաբեց յոթ խեղկատակներին» բալետի երաժշտությունը։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Մանտը մեծապես տուժել է։

1800 թվականից մինչև Իվելին դեպարտամենտի ստեղծումը Մանտը եղել է Սեն-է-Օազ դեպարտամենտի ենթապրեֆեկտուրան։

Ժողովրդագրություն խմբագրել

Մանտ լա Ժոլիի բնակիչների մեջ մեծ թիվ են կազմում մուսուլմանները, որոնք հիմնականում եկել ե Թուրքիայից, Հյուսիսային Աֆրիկայից, Սահարային մերձ երկրներից[8]։ Քաղաքաբնակներից յուրաքանչյուր երրորդը ներգաղթյալ է, ամբողջ բնակչության 27%-ը Ֆրանսիայի քաղաքացիություն չունի[9]։

Պատմական բնակչություն
ՏարեթիվԲնակ․տ․ ±%
1793 4803—    
1800 3800−3.29%
1806 3976+0.76%
1821 3811−0.28%
1831 4148+0.85%
1836 3818−1.64%
1841 4280+2.31%
1846 4400+0.55%
1851 4374−0.12%
1856 5046+2.90%
1861 5372+1.26%
1866 5345−0.10%
1872 5697+1.07%
1876 5649−0.21%
1881 6056+1.40%
1886 6607+1.76%
1891 7032+1.25%
1896 8015+2.65%
ՏարեթիվԲնակ․տ․ ±%
1901 8034+0.05%
1906 8329+0.72%
1911 8821+1.15%
1921 9329+0.56%
1926 9944+1.29%
1931 13 865+6.87%
1936 13 978+0.16%
1946 13 181−0.59%
1954 15 155+1.76%
1962 18 905+2.80%
1968 26 062+5.50%
1975 42 465+7.22%
1982 43 564+0.37%
1990 45 087+0.43%
1999 43 672−0.35%
2007 42 916−0.22%
2012 43 515+0.28%
2017 44 299+0.36%
Աղբյուր՝ EHESS[10] and INSEE (1968-2017)[11]

Տեսարժան վայրեր խմբագրել

Քույր քաղաքներ խմբագրել

Մանտ լա Ժոլիի քույր քաղաքներն են[12]՝

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Code officiel géographique
  2. Populations légales 2021The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2023.
  3. Base officielle des codes postauxLa Poste, 2018.
  4. citar web|url=http://www.recensement.insee.fr/searchResults.action?zoneSearchField=&codeZone=78361-COM%7Ctítulo=Résultats(չաշխատող հղում) du recensement de la population - 2008|autor=|data=|publicado=Recensement INSEE|acessodata=29 de dezembro de 2012|língua2=fr|arquivourl=https://web.archive.org/web/20121008181943/http://recensement.insee.fr/searchResults.action?zoneSearchField=&codeZone=78361-COM%7Carquivodata%3D2012-10-08%7Curlmorta%3Dyes
  5. citar web|url=http://www.recensement.insee.fr/chiffresCles.action?zoneSearchField=&codeZone=78361-COM&idTheme=3%7Ctítulo=Résultats(չաշխատող հղում) du recensement de la population - 2008 Population; Indicateurs démographiques|autor=|data=|publicado=Recensement INSEE|acessodata=29 de dezembro de 2012|língua2=fr
  6. citar web|url=http://www.insee.fr/fr/ppp/bases-de-donnees/recensement/populations-legales/commune.asp?depcom=78361%7Ctítulo=Populations légales 2008 de la commune|autor=|data=|publicado=INSEE|acessodata=29 de dezembro de 2012|língua2=fr
  7. citar web|url=http://www.amf.asso.fr/annuaire/index.asp?refer=commune&dep_n_id=33&NUM_INSEE=78361%7Ctítulo=Annuaire(չաշխատող հղում) des communes et epci de france|autor=|data=|publicado=Association des Maires de France|acessodata=29 de dezembro de 2012|língua2=fr
  8. Worth, Robert F. (2017 թ․ ապրիլի 5). «The Professor and the Jihadi». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 3-ին.
  9. «Mantes-la-Jolie (Mantes-la-Jolie, Yvelines, France) - Population Statistics, Charts, Map, Location, Weather and Web Information». www.citypopulation.de. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 3-ին.
  10. Կաղապար:Cassini-Ehess
  11. Population en historique depuis 1968, INSEE
  12. «Relations Internationales». manteslajolie.fr (ֆրանսերեն). Mantes-la-Jolie. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 24-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 19-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մանտ լա Ժոլի» հոդվածին։