Ավետիս Ղլիճենց

Ավետիս Ղլիճենց
Ծնվել է	Անհայտ
Ծննդավայր	Սպահան
Վախճանվել է	1682 թվականից հետո

Ավետիս Ղլիճենց Երևանցի, (ծննդյան թիվն անհայտ, Սպահան–1682 թվականից հետո), վաճառական, հրատարակիչ։

Կենսագրություն խմբագրել

Ոսկան Երևանցու եղբայրն է։ Ամստերդամում Մատթեոս Ծարեցու տպագրական գործունեությանն աջակցելու նպատակով փակել է նրա տպարանի պարտքերը, նախապես Ծարեցու հետ պայմանավորվելով՝ տպարանը կոչել Սուրբ Էջմիածնի և Սուրբ Սարգսի անվան, և կտակել է Սուրբ Էջմիածնի և Ուշիի Սուրբ Սարգիս զորավար վանքերին (այդ անվամբ տպարանը գործել է շուրջ 28 տարի)։ Ծարեցու մահվանից հետո ստանձնել է տպարանի տնօրինությունը, ավարտել է նրա սկսած Ներսես Շնորհալու «Յիսուս Որդի» պոեմի տպագրությունը (1660–1661 թվականներ)։ Տպագրական գործը շարունակելու նպատակով դիմել է Հակոբ Ջուղայեցի կաթողիկոսին՝ եղբորը՝ Ոսկանին, Ամստերդամ ուղարկելու խնդրանքով։ Ավետիս Ղլիճենց ստիպված է եղել տպարանում կատարել նաև սրբագրական աշխատանք՝ չտիրապետելով գրաբարին։ Տպագրել է «Տետր ժամու եւ պարզատօմարի» (1661 թվական) համառոտ ժամագիրքը, Կարապետ Անդրիանացու հետ՝ Սաղմոսարան (1661–1662 թվական), Ժամագիրք (1662–1663 թվական), նաև վերջինիս «Այբբենարանը» (1662 թվական)։ 1663 թվականին, տպարանի և տպատառերի փոխանցման փաստաթուղթը պատրաստելուց հետո, Ավետիս Ղլիճենց մեկնել է Զմյուռնիա։ 1664 թվականին տպարանի տնօրինությունն ստանձնել է Ոսկան Երևանցին, որին տպագրության գործում շարունակել է օգնել Կարապետ Անդրիանացին։ Հետագայում վերադարձել է Ամստերդամ՝ աջակցելու եղբորը։

Գրականություն խմբագրել

Զարբահանալեան Գ., Պատմութիւն հայկական տպագրութեան, Վենետիկ, 1895 թվական։
Սարուխան Ա., Հոլլանդան եւ հայերը 16-19 դարերում, Վիեննա, 1926 թվական։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Հայ գրատպություն և գրքարվեստ» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։