Հովնան Մշեցի

հայ հասարակական գործիչ

Հովնան Մշեցի (ծնված և մահացած թթ. անհայտ են), XVIII դարի երկրորդ կեսի հայ ազատագրական շարժման գործիչ։

Հովնան Մշեցի
Ծնվել էանհայտ[1]
Մահացել էանհայտ[1]
Մասնագիտությունհասարակական գործիչ

Եղել է Մշո Ս. Կարապետ վանքի վանահայր։ 1760֊ական թթ. սկզբին նամակագրական կապ է հաստատել Հովսեփ Էմինի հետ, հավանություն տվել Հայաստանի ազատագրության նրա ծրագրին։ Ստանալով վրացական զորքի հարձակման և Ռուսաստանի ռազմական աջակցության մասին Հովսեփ Էմինի հավաստիացումները՝ Հովնան Մշեցին ձեռնամուխ է եղել Արևմտյան Հայաստանում Թուրքիայի դեմ ապստամբության կազմակերպման։ Տեղեկացրել և գալիք ապստամբությանը նախապատրաստել է նաև Կ. Պոլսի, Զմյուռնիայի, Կեսարիայի, Թոխաթի, Դիարբեքիրի և հայաբնակ մյուս վայրերի հայ գործիչներին, ինչպես նաև եզդիներին ու ասորիներին։ Հովսեփ Էմինին հղված մի նամակում Հովնան Մշեցին հավաստիացնում է, որ Արևմտյան Հայաստանն ի վիճակի է ոտքի հանել 40 հազար զինված մարդ։ 1764 թվականի մարտին վրաց թագավոր Հերակլ II խրախուսական և խոստումնալից նամակ է հղել Հովնան Մշեցուն, սակայն նամակատարը (մահտեսի Գրիգորը) բռնվել է, նամակը ընկել է Երևանի խանի ձեռքը։ Սիմեոն Ա Երևանցի կաթողիկոսը հարկադրված Հերակլ II հորդորել է դադարեցնել գործակցությունը Հովնան Մշեցու հետ։ 1764 թվականի վերջին, երբ վերացավ Վրաստանի վրա Թուրքիայի հարձակման վտանգը, Հերակլ II խզեց կապը Հովնան Մշեցու հետ։ Հովնան Մշեցին ստիպված դադարեցրեց ապստամբության նախապատրաստությունը։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 577