Կյանքից զրկելու սպառնալիք
Մահվան սպառնալիքը սպառնալիք է, որը հաճախ արվում է անանուն մեկ անձի կամ մարդկանց խմբի կողմից՝ մեկ այլ անձի կամ մարդկանց խմբի սպանելու նպատակով։ Այս սպառնալիքները հաճախ նախատեսված են զոհերին վախեցնելու՝ նրանց վարքագիծը շահարկելու համար։ Օրինակ՝ մահվան սպառնալիքը կարող է օգտագործվել հասարակական գործչին հետ պահելու համար քրեական հետաքննություն իրականացնելուց կամ շահերի պաշտպանության արշավից։
.svg)
Օրինականություն խմբագրել
Իրավասությունների մեծ մասում մահվան սպառնալիքները քրեական հանցագործության լուրջ տեսակ են։ Մահվան սպառնալիքները հաճախ ծածկված են հարկադրանքի կանոններով։ Օրինակ, Ալյասկայում հարկադրանքի կանոնադրությունն ասում է.
|
Անձը կատարում է հարկադրանքի հանցանք, եթե անձը ստիպում է մեկ ուրիշին շարժվել այնպիսի վարքագծով, որից կա օրինական իրավունք ձեռնպահ մնալու կամ ձեռնպահ մնալու այնպիսի վարքագծից, որին կա օրինական իրավունք՝ ստիպելով անձին ընկնել մտավախության մեջ, որ պահանջը չկատարելու դեպքում պահանջ ներկայացնողը կամ մեկ ուրիշը կարող է ֆիզիկական վնասվածք հասցնել որևէ մեկին...[1] | 
|
Կանադա խմբագրել
Կանադայի օրենսդրությունը չունի կոնկրետ օրենք որը համարում է հանցագործություն ընտանեկան բռնությունը կամ հարկադիր հսկողությունը, սակայն գոյություն ունեցող որոշ հանցագործություններ ներառում են ընտանեկան բռնության ակտերը, ներառյալ սպառնալիքները[2][3]։
Սպառնալիքներ հնչեցնելը կենցաղային համատեքստում, ներառյալ բաժանումից հետո, կարող է բացահայտել հարաբերությունների ներսում հարկադիր վերահսկողության առկայությունը։ Հետազոտողներ Իզաբել Կոտեն և Սիմոն Լապիերը բացատրում են, որ սպառնալիքները կարող են լինել հարկադիր վերահսկողության օրինաչափության գործիք և հետևաբար «մի շարք կրկնվող ստրատեգիայի մաս, որոշները ավելի բռնի, իսկ մյուսները՝ ոչ, որոնց կուտակային ազդեցությունները պետք է վերլուծվեն գերիշխանության ավելի լայն համատեքստում»[4]։ Այս տեսանկյունից չարաշահող (նախկին) զուգընկերը պահպանում է վերահսկողությունն ու գերիշխանությունը և դրանով իսկ զրկում է իր զոհին իշխանությունից՝ օգտագործելով սպառնալիքներ և հարկադրական վերահսկողության այլ մարտավարություններ, որոնք կարող են ներառել գազլայթինգ, ոտնձգություն, դեգրադացիա, և ֆիզիկական և սեռական բռնություն[5][6]։
«R v RJ» գործը ցույց է տալիս մահվան սպառնալիքները, որոնք տեղի են ունենում ընտանեկան բռնության համատեքստում։ Մեղադրյալն ու տուժողը ռոմանտիկ հարաբերությունների մեջ էին մոտ վեց ամիս։ Առնվազն մեկ անգամ նա ագրեսիվորեն հարցաքննել է տուժողին իրենց հարաբերություններում նրա նվիրվածության մասին և հանրային տարածքում բղավել նրա վրա։ Մի օր, երբ տուժողը չի պատասխանել իր ցանկությամբ նմանատիպ հարցերին, մեղադրյալը բազմիցս վիրավորել է նրան և սպառնացել ծեծել, սպանել նրան և վթարի ենթարկել այն մեքենան, որով գնում են։ Ոստիկանությունը միջամտել է, և մեղադրյալին ի վերջո մեղադրանք է առաջադրվել և մեղավոր է ճանաչվել մահվան սպառնալիքներ հնչեցնելու մեջ։ Դատարանը նաև մեղադրյալին մեղավոր է ճանաչել ապօրինի բանտարկության մեջ, քանի որ նա անտեսել է զուգընկերոջ խնդրանքը՝ կանգնեցնել մեքենան և դուրս թողնել նրան մեքենայից այն բանից հետո, երբ վերջինս սկսել է սպառնալ նրան և անզգուշորեն վարել[7]։
Մահվան սպառնալիքները և, ընդհանուր առմամբ, հարկադրական հսկողությունը սրված բռնության կանխատեսող են, ներառյալ ֆեմիցիդը և ֆիլիցիդը[8]։ Լապիերը և Կոտեն, մասնավորապես, ներկայացնում են Դաֆնի Հուարդ-Բոդրոյի օրինակը, ով 2017 թվականին սպանվել էր իր նախկին զուգընկերոջ կողմից այն բանից հետո, երբ վերջինս իր հասցեին սպանության սպառնալիքներ էր հրապարակել սոցիալական ցանցերում[9]։
Պետության ղեկավարի դեմ խմբագրել
Շատ կառավարություններում, ներառյալ միապետությունները և հանրապետությունները քաղաքական ազատության բոլոր մակարդակներում, սպառնալով սպանել պետության ղեկավարին կամ կառավարության ղեկավարին (օրինակ՝ նախագահին կամ վարչապետին) համարվում է հանցագործություն։ Նման սպառնալիքների համար պատիժները տարբեր են։ Միացյալ Նահանգների օրենսդրությունը նախատեսում է մինչև հինգ տարվա ազատազրկում ցանկացած կառավարության պաշտոնատար անձին սպառնացող, հատկապես Միացյալ Նահանգների նախագահին սպառնացող նամակների և արտահայտութրյունների համար[10]։ Միացյալ Թագավորությունում, համաձայն Դավաճանության հանցագործության մասին օրենքի, անօրինական է փորձել սպանել կամ զրկել միապետին իր գահից։ Այս հանցանքն ի սկզբանե պատժվել է տուգանային փոխադրմամբ, այնուհետև փոխվել է մահապատժի, իսկ ներկայումս պատիժը ցմահ ազատազրկումն է։
Օսմանյան զգուշացում խմբագրել
«Օսմանն ընդդեմ Միացյալ Թագավորության» աղմկահարույց գործի անունով, Օսմանի նախազգուշացումները (նաև նամակները կամ ծանուցումները) մահվան սպառնալիքի կամ սպանության բարձր ռիսկի մասին նախազգուշացումներ են, որոնք տրվում են բրիտանական ոստիկանության կամ իրավական իշխանությունների կողմից հնարավոր զոհին։ Դրանք օգտագործվում են, երբ առկա են սպառնալիքի մասին հետախուզական տվյալներ, սակայն չկան բավարար ապացույցներ, որոնք արդարացնում են ոստիկանության կողմից պոտենցիալ մարդասպանին ձերբակալելը[11]։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Sec. 11.41.530. Coercion. – The Alaska Legal Resource Center». www.touchngo.com.
- ↑ Gill, Carmen; Aspinall, Mary (2020 թ․ ապրիլի 20). «Comprendre le contrôle coercitif dans le contexte de la violence entre partenaires intimes au Canada: Comment traiter la question par l'entremise du système de justice pénale?» (PDF). Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ Lessard, Michaël; Bonenfant, Romane (2020 թ․ դեկտեմբերի 1). «Violence conjugale : La victime peut craindre pour sa sécurité physique, psychologique ou émotionnelle en matière de harcèlement criminel». Blogue du CRL.
- ↑ Côté, Isabelle; Lapierre, Simon. «Pour une intégration du contrôle coercitif dans les pratiques d'intervention en matière de violence conjugale au Québec» (PDF). Intervention (153): 117.
- ↑ Stark, Evan (2012). «Re-presenting Battered Women: Coercive Control and the Defense of Liberty» (PDF). Les Presses de l’Université du Québec.
- ↑ Côté, Isabelle; Lapierre, Simon (2021). «Pour une intégration du contrôle coercitif dans les pratiques d'intervention en matière de violence conjugale au Québec» (PDF). Intervention (153).
- ↑ «R. v. R.J., 2023 BCPC 29 (CanLII)». CanLII. 2023 թ․ փետրվարի 13.
- ↑ Canadian Femicide Observatory for Justice and Accountability (2019). «#CallItFemicide: Understanding Gender-Related Killings of Women and Girls in Canada 2019» (PDF). Վերցված է 2023 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ Côté, Isabelle; Lapierre, Simon (2021). «Pour une intégration du contrôle coercitif dans les pratiques d'intervention en matière de violence conjugale au Québec» (PDF). Intervention (153): 121.
- ↑ «18 U.S. Code § 871 - Threats against President and successors to the Presidency | US Law | LII / Legal Information Institute». www.law.cornell.edu. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 13-ին.
- ↑ «Beds is one of nation's 'death-threat capitals' - News». Bedford Today. 2008 թ․ հունիսի 13. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 29-ին.(չաշխատող հղում)