Կղզի (մուլտֆիլմ)
«Կղզի», խորհրդային կարճամետրաժ մուլտիպլիկացիոն ֆիլմ, նկարահանված Ֆյոդոր Խիտրուկի կողմից 1973 թվականին։ Դիստոպիա «փոքրիկ մարդու մասին, որը չի կարող փախչել փոքրիկ ամայի կղզուց»[1]։
 ռուս.՝ Остров | |
|---|---|
| Տեսակ | կարճամետրաժ մուլտիպլիկացիոն ֆիլմ |
| Ռեժիսոր | Ֆյոդոր Խիտրուկ |
| Սցենարիստ | Ֆյոդոր Խիտրուկ |
| Բեմադրող նկարիչ | Էդուարդ Նազարով |
| Օպերատոր | Միխայիլ Դրույան |
| Երկիր |  ԽՍՀՄ |
| Լեզու | ռուսերեն |
| Ընկերություն | Սոյուզմուլտֆիլմ |
| Տևողություն | 10 րոպե |
| Թվական | 1973 |
Սյուժե
խմբագրելՕվկիանոսի մեջտեղում գտնվող մի փոքրիկ կղզու վրա, որտեղ միայն մեկ արմավենի է աճում, նստած է գերաճած մարդ։ Ժամանակ առ ժամանակ նրա կողքով նավեր են անցնում, որոնց նա թափահարում է թաշկինակը, բայց նրան չեն նկատում։ Կղզում կանգ առնող նավերը մարդկանց չեն տանում: Այսպիսով, նավերից մեկի վրա մարդիկ գալիս են, որպեսզի արմավենու ծառը կտրեն վառելափայտի համար և տանեն այն, մեկ այլ նավի վրա կա միսիոներ քահանա, որը մարդուն տալիս է Աստվածաշունչը, երրորդ նավը կղզու վրա տնկում է նրա պետության դրոշը: Մարդիկ գալիս են ճգնավորի հետ ինքնանկար անելու, իսկ վաճառողները՝ իրենց ապրանքները գովազդելու։ Նրանք բերում են նավթային հարթակ, որը ջրհոր է հորատում հենց կղզու մեջտեղում։ Երբ ջրհորից նավթը սկսում է հոսել, շատ նավեր նավարկում են կղզի և նավթը մղում խողովակներով։Նավթը վերջանում է, և մարդը մնում է նավթի շերտի մեջտեղում, որտեղ նախկինում կղզին էր։ Նույն գերաճած մարդը լողում է կողքով՝ բռնելով գերանից՝ իր հետ կանչելով գլխավոր հերոսին: Նրանցից երկուսը նավարկում են օվկիանոսից այն կողմ՝ հեռավորության վրա:
Ստեղծողներ
խմբագրել| ռեժիսոր | Ֆեդոր Խիտրուկ |
| սցենարիստ | Ֆեդոր Խիտրուկ |
| արտադրության դիզայներներ | Վլադիմիր Զույկով, Էդուարդ Նազարով |
| ծաղրանկարիչներ | Ալեքսանդր Մազաև, Իվան Դավիդով, Վլադիմիր Պալչիկով, Նատալյա Բոգոմոլովա, Վիկտոր Լիխաչև, Տատյանա Ֆադեևա |
| օպերատոր | Միխայիլ Դրույան |
| կոմպոզիտոր | Շանդոր Կալլոս |
| ձայնային ինժեներ | Գեորգի Մարտինյուկ |
| խմբագիր | Ռաիսա Ֆրիչինսկայա |
| նկարի ռեժիսոր | Լյուբով Բուտիրինա |
Ստեղծման պատմություն
խմբագրել«Կղզին» ստեղծվել է ամբողջական իմպրովիզացիայի միջոցով: Սկզբում նախատեսվում էր ԱՄՆ-ի մասին «Վայրի Արևմուտք» ֆիլմ նկարահանել, նույնիսկ գումար է հատկացվել, սակայն լարվածության սկիզբը կրճատեց այս նախագիծը՝ ստիպելով ռեժիսորին սցենար գրել՝ օգտագործելով առկա միջոցները։ Հետո արտադրության դիզայներներ Էդուարդ Նազարովը և Վլադիմիր Զույկովը մի երեկո նստեցին և սկսեցին տարբեր պատմություններ հորինել ժամանակակից Ռոբինզոնի մասին, որոնցից Խիտրուկն ընտրեց ամենահարմարը[2]։
Մուլտֆիլմի առաջին մոնտաժը ռեժիսորին ձանձրալի ու ձգված համարեց։ Իրավիճակը փրկեց «Սոյուզմուլտֆիլմի» ցուցադրության սենյակում գտնվող մոնտաժային սեղանը, Խիտրուկը պատահաբար սեղմեց արագ ետադարձի ոտնակը, և ֆիլմը մեկուկես անգամ ավելի արագ վազեց: Դրանից հետո աուդիո ուղին արագացվեց, և խմբագրման մեջ հեռացվեցին ավելորդ կադրերը[3]:
Ֆիլմում բոլոր հնչյունները հնչել են նկարահանող խմբի կողմից։ Սփռոցն ու սուլոցը ձայնագրել են Էդուարդ Նազարովը և Վլադիմիր Զույկովը. կանգնելով խոսափողի առաջ՝ նրանք փչել են ջրային ափսեների մեջ և սուլել։
2002 թվականին այն թողարկվել է VHS և վիդեո ձայնասկավառակներով «Ռուսական անիմացիայի վարպետներ» ժողովածուի անգլերեն ենթագրերով, DVD-ով - Ռուսական անիմացիայի վարպետները հատոր 2։ Մուլտֆիլմեր հավաքածուում՝ «Սեզոններ», «Բալերինա նավի վրա», «Ճակատամարտ» Կերժենեցում», «Կալեյդոսկոպ-71. Զգեստապահարան», «Թիթեռ», «Կղզի», «Աղվես և Նապաստակ», «Հերոն և Կռունկ», «Ոզնին մշուշի մեջ», «Կռունկի փետուրներ», «Պոլիգոն» և «Կապ»[4]։
Մրցանակներ
խմբագրել- 1974 - Կրակովի IX միջազգային կինոփառատոն - «Վավելի ոսկե վիշապ» գրան պրի; Կանխիկ բոնուս; Դիպլոմ SIDALK։
- 1974 - XXVII կինոփառատոն Կաննում - Գրան պրի «Ոսկե արմավենու արմավենի կարճամետրաժ ֆիլմի համար»։
- 1974 - VII Համամիութենական կինոփառատոն Բաքվում - Երկրորդ մրցանակ անիմացիոն ֆիլմերի բաժնում։
- 1976 - ԽՍՀՄ պետական մրցանակ
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Дина Годер. «Русская анимация: продолжение следует». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
- ↑ Сергей Капков Интервью Эдуард Назаров: «Поначалу Винни-Пух выглядел, как взбесившийся одуванчик» Արխիվացված է Դեկտեմբեր 1, 2017 Wayback Machine-ի միջոցով: «ГАЗЕТА» 13.09.2004
- ↑ Хитрук Ф. С. «Разговор о профессии» — Статья в книге-сборнике: Асенин С. Мудрость вымысла. Мастера мультипликации о себе и своём искусстве. М. Искусство, 1983, 207с., Тираж 25 000 экз.
- ↑ «Masters of Russian Animation Volume 2». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունիսի 30-ին.
Գրականուրյուն
խմբագրել- Զակրժևսկայա Լ. - Ի՞նչ է պատահել կղզում: («Կղզի» անիմացիոն ֆիլմ. Սցենարի հեղինակ և արտադրություն՝ Ֆ. Խիտրուկ. «Սոյուզմուլտֆիլմ») // Սովետական մշակույթ, 19 ապրիլի, 1974 թվական։
Աղբյուրներ
խմբագրել- «Остров» մուլտֆիլմը «Անիմատոր.ռու» կայքում
- «Остров» на сайте «Энциклопедия отечественного кино»
- Анимационное кино повышенной духовности Արխիվացված է Սեպտեմբեր 23, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով:
- Кадры из фильма Արխիվացված է Ապրիլ 7, 2014 Wayback Machine-ի միջոցով: