Կարլ Գուստավ Էմիլ Մաներհեյմ (շվեդերեն և ֆիններեն՝ Carl Gustaf Emil Mannerheim, (Բացել ֆայլի մասին տվյալները արտասանություն), հունիսի 4 (16), 1867[1][2][3][…], Ասկայնեն, Տուրկու ենթաշրջան, Վարսինայս-Սուոմի, Turku and Pori Province, Ֆինլանդիայի մեծ իշխանություն, Ռուսական կայսրություն[5] - հունվարի 27, 1951(1951-01-27)[2][4], Լոզան, Շվեյցարիա[3]), ֆինն պետական և ռազմական գործիչ, բարոն, մարշալ (1933

Կարլ Մաներհայմ
շվեդերեն՝ Carl Gustaf Emil Mannerheim
Mannerheim1940.jpg
հունիսի 4 (16), 1867[1][2][3][…] - հունվարի 27, 1951(1951-01-27)[2][4] (83 տարեկան)
ԾննդավայրԱսկայնեն, Տուրկու ենթաշրջան, Վարսինայս-Սուոմի, Turku and Pori Province, Ֆինլանդիայի մեծ իշխանություն, Ռուսական կայսրություն[5]
Մահվան վայրԼոզան, Շվեյցարիա[3]
ԳերեզմանՀիետանիեմի գերեզմանատուն[6]
ՔաղաքացիությունFlag of Russia.svg Ռուսական կայսրություն և Flag of Finland.svg Ֆինլանդիա
ԶորատեսակՌուսական կայսերական բանակ և Ֆինլանդիայի զինված ուժեր
ԿոչումՖելդմարշալ, գեներալ-լեյտենանտ և Հեծելազորային գեներալ
ԶորամասChevalier Guard Regiment?
Մարտեր/
պատերազմներ
Առաջին համաշխարհային պատերազմ, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ, Խորհրդա-ֆիննական պատերազմ, Խորհրդա-ֆիննական պատերազմ, Ֆինլանդիայի քաղաքացիական պատերազմ, Ռուս-ճապոնական պատերազմ, First Soviet-Finnish War? և Lapland War?
ԿրթությունՆիկոլաևի հեծելազորային ուսումնարան (1889) և Hamina Cadet School? (1886)
Պարգևներ
Բրիտանական կայսրության Մեծ խաչի շքանշանի ասպետ, Grand Officer of the Military Order of Savoy, Պոլոունիայի ծաղիկների շքանշանի Մեծ ժապավեն, Սուրբ Գեւորգի 4-րդ դասի շքանշան, Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի թրերով շքանշան, Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի շքանշան, Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի թրերով շքանշան, Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Վլադիմիրի 4-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Աննայի 2-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Ստանիսլավի 2-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Աննայի 3-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշան, Պատվո լեգեոնի Մեծ խաչի ասպետ, Էստոնիայի Կարմիր խաչի առաջին աստիճանի շքանշան, Order of Michael the Brave, 1st class, Order of Michael the Brave, 2nd class, Order of Michael the Brave, 3rd class, Ֆինլանդիայի Սպիտակ վարդի շքանշանի Մեծ խաչ շղթայով, Grand Cross of the Order of the Cross of Liberty, Grand Cross of the Order of the Cross of Liberty, Mannerheim Cross 1st Class, Mannerheim Cross 2nd Class, Cross of Liberty, 1st Class, Grand Cross of the Order of the Lion of Finland, Order of the Sword - Commander Grand Cross, Knight of the Grand Cross of the Order of the Sword, Սերովբեների արքայական շքանշան, Փղի շքանշան, Դանեբրոգ շքանշան, Silver cross of the Order of the Redeemer, Order of the Crown of King Zvonimir,
, German Cross,
, Դափնու տերևներով ասպետական երկաթե խաչ, 1st Class of the Military Order of the Cross of the Eagle, Գերմանական արծվի շքանշան, Ոսկե զենք «Քաջության համար», Երկաթե խաչ 2-րդ դասի, 1-ին կարգի Երկաթե խաչ,

Երկաթե խաչի ճարմանդ

, Սուրբ Ստանիսլավի շքանշան,

Field marshal?

, Grand Cross with Holy Crown of the Order of Merit of the Kingdom of Hungary, Medal for Humane Benevolence, Medal of Liberty, 1st Class և Cross of Liberty, 4th Class
ՍտորագրությունИзображение автографа

Մինչև 1917 թվականը ծառայել է ռուսական բանակում։ 1914-1918 թվականների Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ եղել է միավորման հրամանատար։ 1918-1919 թվականներին Ֆինլանդիայի ռեգենտն էր, 1939 թ.-ից՝ ֆինլանդական բանակի գլխավոր հրամանատարը, Պետական պաշտպանության խորհրդի նախագահը (1931 թվականից)։ 1939-1940 թվականներին, Խորհրդա-ֆիննական պատերազմի («Ձմեռային պատերազմ») ժամանակ, և 1941-1944 թվականներին, որպես ֆաշիստական Գերմանիայի դաշնակից, ղեկավարել է ֆինլանդական բանակի գործողությունները։ 1944 թվականին հարկադրված որոշում է ընդունել՝ երկիրը դուրս բերել Բեռլինի ագրեսիվ պակտից և պատերազմից՝ խորհրդային կառավարության առաջադրած պայմաններով։ 1944 թվականի օգոստոսին նշանակվել է Ֆինլանդիայի նախագահ, 1946 թվականի մարտին հեռացել է պաշտոնից։

Ֆինլանդիայում Մաներհայմի մահից 53 տարի անց անցկացված հարցումներից մեկի տվյալների համաձայն, 360 000 ռեսպոնդենտներից 104 244-ը գնտում էր, որ նա բոլոր ժամանակների մեծագույն ֆինլանդացին է[7]։

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Czech National Authority Database
  4. 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  5. 5,0 5,1 5,2 Everyman's Encyclopaedia — Vol. 8. — P. 29.
  6. Find A Grave — 1996.
  7. Suuret suomalaiset; YLE.fi
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 221