Կարլ Գուստավ Էմիլ Մաներհեյմ (շվեդերեն և ֆիններեն՝ Carl Gustaf Emil Mannerheim, (Բացել ֆայլի մասին տվյալները արտասանություն), հունիսի 4 (16), 1867[1][2][3][…], Louhisaari Manor, Ֆինլանդիայի մեծ իշխանություն, Ռուսական կայսրություն[5] - հունվարի 27, 1951(1951-01-27)[2][4], Լոզան, Շվեյցարիա[3]), ֆինն պետական և ռազմական գործիչ, բարոն, մարշալ (1933

Կարլ Մաներհայմ
շվեդերեն՝ Carl Gustaf Emil Mannerheim
հունիսի 4 (16), 1867[1][2][3][…] - հունվարի 27, 1951(1951-01-27)[2][4] (83 տարեկան)
ԾննդավայրLouhisaari Manor, Ֆինլանդիայի մեծ իշխանություն, Ռուսական կայսրություն[5]
Մահվան վայրԼոզան, Շվեյցարիա[3]
ԳերեզմանՀիետանիեմի գերեզմանատուն[6]
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  Ֆինլանդիա
ԶորատեսակՌուսական կայսերական բանակ, Ֆինլանդիայի զինված ուժեր և Շյուցկոր
ԿոչումՖելդմարշալ, գեներալ-լեյտենանտ և Հեծելազորային գեներալ
ԶորամասChevalier Guard Regiment?
Մարտեր/
պատերազմներ
Առաջին համաշխարհային պատերազմ, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ, Խորհրդա-ֆիննական պատերազմ, Խորհրդա-ֆիննական պատերազմ, Ֆինլանդիայի քաղաքացիական պատերազմ, Ռուս-ճապոնական պատերազմ, First Soviet-Finnish War? և Lapland War?
ԿրթությունՆիկոլաևի հեծելազորային ուսումնարան (1889) և Hamina Cadet School? (1886)
Պարգևներ
Սուրբ Գեւորգի 4-րդ դասի շքանշան, Սուրբ Վլադիմիրի 2-րդ աստիճանի շքանշան թրերով, Սուրբ Աննայի 1-ին աստիճանի շքանշան թրերով, Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի թրերով շքանշան, Սուրբ Ստանիսլավի 1-ին աստիճանի շքանշան, Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի թրերով շքանշան, Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի շքանշան, Order of Saint Vladimir 4th class with swords and bow, Order of St. Anna 2nd class with swords, Սուրբ Ստանիսլավի 2-րդ աստիճանի շքանշան թրերով, Սուրբ Աննայի 3-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշան, Բրիտանական կայսրության Մեծ խաչի շքանշանի ասպետ, Grand Officer of the Military Order of Savoy, Պատվո լեգեոնի Մեծ խաչի ասպետ, Պատվավոր լեգեոնի շքանշանի սպա, Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ, Պոլոունիայի ծաղիկների շքանշանի Մեծ ժապավեն, Էստոնիայի Կարմիր խաչի առաջին աստիճանի շքանշան, Order of Michael the Brave, 1st class, Order of Michael the Brave, 2nd class, Order of Michael the Brave, 3rd class, Grand Cross of the Order of the Lion of Finland, Ֆինլանդիայի Սպիտակ վարդի շքանշանի Մեծ խաչ շղթայով, Ֆինլանդիայի Սպիտակ վարդի շքանշանի Մեծ խաչ շղթայով, Grand Cross of the Order of the Cross of Liberty, Grand Cross of the Order of the Cross of Liberty, Mannerheim Cross 1st Class, Mannerheim Cross 2nd Class, Cross of Liberty, 1st Class, Medal of Liberty, 1st Class with rosette, of the Order of the Cross of Liberty, Cross of Liberty, 4th Class, Order of the Sword - Commander Grand Cross, Knight of the Grand Cross of the Order of the Sword, Սերովբեների արքայական շքանշան, Փղի շքանշան, Դանեբրոգ շքանշան, Silver cross of the Order of the Redeemer, Order of the Crown of King Zvonimir, Knight Officer of the Order of Saints Maurice and Lazarus, Երկաթե խաչի ճարմանդ, Ֆրանց Իոսիֆի կայսերական ավստրիական շքանշանի ասպետ, Դափնու տերևներով ասպետական երկաթե խաչ, 1st Class of the Military Order of the Cross of the Eagle, Գերմանական արծվի շքանշան, Երկաթե խաչ 2-րդ դասի, 1-ին կարգի Երկաթե խաչ,
, Field marshal,
, Grand Cross with Holy Crown of the Order of Merit of the Kingdom of Hungary, Medal for Humane Benevolence, «Ալեքսանդր III կայսեր թագավորելու հիշատակի» մեդալ, Medal In memory of coronation of Nikolay II, Russo-Japanese War Medal, In memory of the 200th anniversary of the Battle of Poltava, Medal 100 year 1812, «Ի հիշատակ Ռոմանովների արքայատոհմի գահակալման 300-ամյակի» մեդալ, Ոսկե զենք «Քաջության համար», Memorial medal of the War of Liberation, Decoration of the Danish Red Cross և Memorial medal of the Winter War
ՍտորագրությունИзображение автографа

Մինչև 1917 թվականը ծառայել է ռուսական բանակում։ 1914-1918 թվականների Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ եղել է միավորման հրամանատար։ 1918-1919 թվականներին Ֆինլանդիայի ռեգենտն էր, 1939 թ.-ից՝ ֆինլանդական բանակի գլխավոր հրամանատարը, Պետական պաշտպանության խորհրդի նախագահը (1931 թվականից)։ 1939-1940 թվականներին, Խորհրդա-ֆիննական պատերազմի («Ձմեռային պատերազմ») ժամանակ, և 1941-1944 թվականներին, որպես ֆաշիստական Գերմանիայի դաշնակից, ղեկավարել է ֆինլանդական բանակի գործողությունները։ 1944 թվականին հարկադրված որոշում է ընդունել՝ երկիրը դուրս բերել Բեռլինի ագրեսիվ պակտից և պատերազմից՝ խորհրդային կառավարության առաջադրած պայմաններով։ 1944 թվականի օգոստոսին նշանակվել է Ֆինլանդիայի նախագահ, 1946 թվականի մարտին հեռացել է պաշտոնից։

Ֆինլանդիայում Մաներհայմի մահից 53 տարի անց անցկացված հարցումներից մեկի տվյալների համաձայն, 360 000 ռեսպոնդենտներից 104 244-ը գնտում էր, որ նա բոլոր ժամանակների մեծագույն ֆինլանդացին է[7]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Czech National Authority Database
  4. 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  5. 5,0 5,1 5,2 Everyman's Encyclopaedia — Vol. 8. — P. 29.
  6. Find A Grave — 1996.
  7. Suuret suomalaiset; YLE.fi
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 221