Կալմարյան միություն
Կալմարյան ունիա (դան․, նորվ., շվեդ․՝ Kalmarunionen), Դանիայի, Նորվեգիայի (Իսլանդիայի հետ) և Շվեդիայի (Ֆինլանդիայի հետ) թագավորությունների միավորումը դանիացի թագավորների գերիշխանության ներքո։
| ||||
| ||||
| Քարտեզ | ||||
|
| ||||
| Ընդհանուր տեղեկանք | ||||
| Մայրաքաղաք | Կոպենհագեն | |||
| Լեզու | դանիերեն, նորվեգերեն, շվեդերեն | |||
| Կրոն | Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի | |||
| Իշխանություն | ||||
| Պետական կարգ | միապետություն | |||
Վերջնականապես ձևավորվել է 1397 թվականին, Շվեդիայի Կալմար քաղաքում։ Միությունը անհրաժեշտ էր Գերմանիայի տնտեսական և քաղաքական էքսպանսիայի դեմ պայքարելու համար։
Կալմարյան ունիայի նախաձեռնողը Մարգարիտ Դանիացի թագուհին էր։ Տնտեսապես և քաղաքականապես առավել զարգացած Դանիան ձգտում էր ամբողջությամբ իրեն ենթարկել Շվեդիան և Նորվեգիան։ Շվեդիան ապստամբեց և 1523 թվականին ընտրեց սեփական թագավոր (դուրս գալով միությունից), որով փաստորեն վերջ դրվեց Կալմարյան ունիային, իսկ Նորվեգիան, որն ավելի թույլ էր, 1537 թվականին զրկվեց թագավորության կարգավիճակից և հայտարարվեց Դանիայի պրովինցիա, որի կազմում մնաց մինչև 1814 թվականը։
Գրականություն
խմբագրել- Кальмарская уния // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона։ В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Gustafsson, Harald. "A State that Failed?" Scandinavian Journal of History (2006) 32#3 pp 205–220 online; general overview of the Union
- Helle, Knut, ed. The Cambridge History of Scandinavia, Volume 1: Prehistory to 1520 (2003) excerpt and text search
- Imsen, Steinar. "The Union of Calmar: Northern Great Power or Northern German Outpost?" in Christopher Ocker, ed. Politics and Reformations: Communities, Polities, Nations, and Empires (BRILL, 2007) pp 471–90 online
- Kirby, David. Northern Europe in the Early Modern Period. The Baltic World 1492–1772 (1990)
- Roberts, Michael. The Early Vasas: A History of Sweden 1523–1611 (1968)
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 178)։ 
|