Լևոն Հարությունյան (բժիշկ)

հիգիենիստ, բժշկական գիտությունների դոկտոր
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Լևոն Հարությունյան (այլ կիրառումներ)

Լևոն Ասատուրի Հարությունյան (հուլիսի 21 (օգոստոսի 3), 1903, գյուղ Կյադիկսաթըլմիշ, Կարսի մարզ - ապրիլի 20, 1973, Երևան), հայ բժիշկ, հիգիենիստ։ Բժշկական գիտությունների դոկտոր (1940), պրոֆեսոր (1941), ԽՍՀՄ ԲԳԱ թղթակից անդամ (1961)։ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1956)։

Լևոն Հարությունյան
Ծնվել էհուլիսի 21 (օգոստոսի 3), 1903[1][2]
ԾննդավայրԳյադիկ-Սաթըլմըշ, Կարսի գավառ, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Մահացել էապրիլի 20, 1973(1973-04-20)[1] (69 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Ազգությունհայ
ԿրթությունԵրևանի պետական համալսարան (1927)[1] և Երևանի Մխիթար Հերացու անվան Պետական Բժշկական Համալսարան
Մասնագիտությունհիգիենիստ և դասախոս
Կոչումպրոֆեսոր[2]
Գիտական աստիճանբժշկական գիտությունների դոկտոր[2] (1940)
ԱշխատավայրԵրևանի պետական համալսարան[1], Երևանի Մխիթար Հերացու անվան Պետական Բժշկական Համալսարան[1][2] և Երևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտ
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Բժշկական գիտությունների ակադեմիա[1]
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]
Պարգևներ
Լենինի շքանշան
և Հայկական ԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ

Կենսագրություն խմբագրել

1927 թվականին ավարտել է ԵՊՀ բժշկական ֆակուլտետը։ 1932-1934 թվականներին եղել է ԵԲԻ սննդի հիգիենայի, 1950 թվականից՝ ընդհանուր հիգիենայի ամբիոնների վարիչ։ 1934 թվականին նշանակվել է ընդհանուր հիգիենայի ամբիոնի դոցենտ՝ զինվորական հիգիենայի գծով[3]։ Միաժամանակ՝ 1938-1956 թվականներին՝ Երևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտի սանիտարական փորձագիտության ամբիոնի վարիչ։ 1944-1948 թվականներին և 1969-1971 թվականներին՝ ԵԲԻ գիտական աշխատանքների գծով պրոռեկտոր, 1958-1960 թվականներին՝ ռեկտոր, 1972-1973 թվականներին՝ ընդհանուր հիգիենայի և պրոֆեսիոնալ հիվանդությունների ԳՀԻ տնօրենի տեղակալ։

1953-1973 թվականներին եղել է Հիգիենիստների և սանիտար բժիշկների հայկական գիտական ընկերության նախագահը, Հիգիենիստների համամիութենական միության նախագահության անդամ[3], 1953-1973 թվականներին՝ ՀԽՍՀ առողջապահության նախարարության գլխավոր հիգիենիստը։ Հարությունյանի անունով է կոչվում Երևանի սանիտարահակահամաճարակային քաղաքային կայանը[4]։

Պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով[3]։

Գիտական գործունեություն խմբագրել

 
Լևոն Հարությունյանի հուշատախտակը Երևանի Նալբանդյան 47 հասցեում

Գիտական աշխատանքները վերաբերում են մի շարք սննդամթերքների քիմիական կազմի բազմակողմանի ուսումնասիրությանը[3], կոմունալ հիգիենայի հարցերին։ Կարևոր են սննդամթերքների մեջ թունավոր նյութերի առաջացման և սննդային թունավորումների կանխարգելման, ինչպես նաև Հայաստանում հիգիենայի զարգացման պատմության վերաբերյալ Հարությունյանի հետազոտությունները։

Երկեր խմբագրել

  • Սննդամթերքների լաբորատոր հետազոտման համառոտ ձեռնարկ։ Երևան, 1951 (համահեղինակ)
  • Սանիտարական հիգիենիկ հետազոտությունների համառոտ ձեռնարկ։ Երևան, 1953
  • Սննդային թունավորումները և նրանց պրոֆիլակտիկան։ Երևան, 1955

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.)Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 3.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 А. П. Айриян (1998). Армянские учёные-медики. Ереван: Амарас. էջ 40. ISBN 99930-1-001-7. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (օգնություն)
  4. Հայկական համառոտ հանրագիտարան. հ. 3: «Հայկական Հանրագիտարան» հրատարակչություն. 1999. էջ 323. ISBN 5-89700-010-7.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location (link)
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լևոն Հարությունյան (բժիշկ)» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 320  
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։