Լուի Օգյուստ Բլանկի
Լուի Օգյուստ Բլանկի (անգլ.՝ Louis Auguste Blanqui, փետրվարի 8, 1805[1], Պյուժե Տենիե, Alpes-Maritimes, Առաջին ֆրանսիական կայսրություն - հունվարի 1, 1881[2][3][4][…], Փարիզ, Սենա), ֆրանսիական հեղափոխական, ուտոպիստ–կոմունիստ։
Լուի Օգյուստ Բլանկի ֆր.՝ Auguste Blanqui | |
---|---|
Ծնվել է | փետրվարի 8, 1805[1] |
Ծննդավայր | Պյուժե Տենիե, Alpes-Maritimes, Առաջին ֆրանսիական կայսրություն |
Մահացել է | հունվարի 1, 1881[2][3][4][…] (75 տարեկան) |
Մահվան վայր | Փարիզ, Սենա |
Գերեզման | Պեր Լաշեզ և Grave of Louis Auguste Blanqui |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Մայրենի լեզու | ֆրանսերեն |
Կրթություն | Շարլեմաժ լիցե |
Մասնագիտություն | փիլիսոփա, քաղաքական գործիչ, լրագրող և կոմունար |
Ամուսին | Amélie-Suzanne Serre? |
Ծնողներ | հայր՝ Ժան Դոմոնիկ Բլանկի |
Զբաղեցրած պաշտոններ | Deputy of Gironde? |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
![]() |
Կենսագրություն
խմբագրելՍկզբնական կրթությունը ստացել է Կառլ Մեծի քոլեջում, ապա սովորել է իրավաբանություն և բժշկություն։ Մասնակցել է Բուրբոնների վերահաստատման (1814–1830), Հուլիսյան միապետության (1830–1840) շրջանի հանրապետական–դեմոկրատական շարժմանը, Հուլիսյան հեղափոխությանը (1830)։ Գ․ Բաբյոֆի գաղափարների ազդեցությամբ 1832–1834 թվականներին հանգեց կոմունիստական համոզմունքների։ 1835–1839 թվականներին կազմակերպել և ղեկավարել է գաղտնի հանրապետական «Ընտանիքների ընկերությունը» և «Տարվա եղանակների ընկերությունը»։ 1839 թվականի մայիսի 12-ի Փարիզի ապստամբության ճնշումից հետո դատապարտվել է մահապատժի, որը փոխարինվել է ցմահ բանտարկությամբ։ 1848 թվականի հեղափոխության շնորհիվ ազատվել է բանտից, կազմակերպել «Կենտրոնական հանրապետական ընկերություն» դեմոկրատական ակումբը և պրոպագանդել սոցիալիստական գաղափարներ։ 1848 թվականի մայիսի 15-ի ցույցից հետո Բլանկին դատապարտվեց 10 տարվա ազատազրկման։ 1861–1865 թվականներին կրկին բանտում էր։ 1870 թվականի հոկտեմբերի 31-ի ապստամբությանը մասնակցելու համար վերստին դատապարտվեց ցմահ բանտարկության։ Բանտում գտնվելիս, հեռակա կարգով ընտրվեց Փարիզի կոմունայի անդամ, բայց Վերսալյան կառավարությունը հրաժարվեց Բլանկիին փոխանակել կոմունայի պատանդների հետ։ Բանտից ազատվեց 1879 թվականին և շարունակեց քաղաքական գործունեությունը։ Ընդունելով հանդերձ դասակարգային պայքարի առկայությունը՝ Բլանկին շահագործվող զանգվածների մեջ չէր առանձնացնում պրոլետարիատին։ Նա գտնում էր, որ դասակարգային շահագործմանը կարելի է վերջ տալ միայն սոցիալական հեղափոխության միջոցով, սակայն հեղափոխության հաջողությունը կապում էր խնամքով նախապատրաստված դավադրության հետ։ Մարքսիզմ–լենինիզմի դասականները բարձր գնահատելով Բլանկիին որպես հեղափոխականի և սոցիալիզմի ջերմ կողմնակցի՝ միաժամանակ քննադատում էին նրա դավադրական մարտավարությունը։
Տես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 GeneaStar
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Sycomore (ֆր.) / Assemblée nationale
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bruhat J. Encyclopædia Britannica
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լուի Օգյուստ Բլանկի» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 451)։ |