Լուի Օգյուստ Բլանկի (անգլ.՝ Louis Auguste Blanqui, փետրվարի 7, 1805(1805-02-07)[1], Պյուժե Տենիե - հունվարի 1, 1881(1881-01-01)[2][3][4][…], Փարիզ), ֆրանսիական հեղափոխական, ուտոպիստ–կոմունիստ։

Լուի Օգյուստ Բլանկի
ֆր.՝ Louis Auguste Blanqui և ֆր.՝ Auguste Blanqui
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 7, 1805(1805-02-07)[1]
ԾննդավայրՊյուժե Տենիե
Մահացել էհունվարի 1, 1881(1881-01-01)[2][3][4][…] (75 տարեկան)
Մահվան վայրՓարիզ
ԳերեզմանՊեր Լաշեզ և Grave of Louis Auguste Blanqui
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
Մայրենի լեզուֆրանսերեն
ԿրթությունՇարլեմաժ լիցե
Մասնագիտությունփիլիսոփա, քաղաքական գործիչ, լրագրող և կոմունար
ԱմուսինAmélie-Suzanne Serre?
Ծնողներհայր՝ Ժան Դոմոնիկ Բլանկի
Զբաղեցրած պաշտոններQ59849782?
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Louis Auguste Blanqui Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Սկզբնական կրթությունը ստացել է Կառլ Մեծի քոլեջում, ապա սովորել է իրավաբանություն և բժշկություն։ Մասնակցել է Բուրբոնների վերահաստատման (1814–1830), Հուլիսյան միապետության (1830–1840) շրջանի հանրապետական–դեմոկրատական շարժմանը, Հուլիսյան հեղափոխությանը (1830)։ Գ․ Բաբյոֆի գաղափարների ազդեցությամբ 1832–1834 թվականներին հանգեց կոմունիստական համոզմունքների։ 1835–1839 թվականներին կազմակերպել և ղեկավարել է գաղտնի հանրապետական «Ընտանիքների ընկերությունը» և «Տարվա եղանակների ընկերությունը»։ 1839 թվականի մայիսի 12-ի Փարիզի ապստամբության ճնշումից հետո դատապարտվել է մահապատժի, որը փոխարինվել է ցմահ բանտարկությամբ։ 1848 թվականի հեղափոխության շնորհիվ ազատվել է բանտից, կազմակերպել «Կենտրոնական հանրապետական ընկերություն» դեմոկրատական ակումբը և պրոպագանդել սոցիալիստական գաղափարներ։ 1848 թվականի մայիսի 15-ի ցույցից հետո Բլանկին դատապարտվեց 10 տարվա ազատազրկման։ 1861–1865 թվականներին կրկին բանտում էր։ 1870 թվականի հոկտեմբերի 31-ի ապստամբությանը մասնակցելու համար վերստին դատապարտվեց ցմահ բանտարկության։ Բանտում գտնվելիս, հեռակա կարգով ընտրվեց Փարիզի կոմունայի անդամ, բայց Վերսալյան կառավարությունը հրաժարվեց Բլանկիին փոխանակել կոմունայի պատանդների հետ։ Բանտից ազատվեց 1879 թվականին և շարունակեց քաղաքական գործունեությունը։ Ընդունելով հանդերձ դասակարգային պայքարի առկայությունը՝ Բլանկին շահագործվող զանգվածների մեջ չէր առանձնացնում պրոլետարիատին։ Նա գտնում էր, որ դասակարգային շահագործմանը կարելի է վերջ տալ միայն սոցիալական հեղափոխության միջոցով, սակայն հեղափոխության հաջողությունը կապում էր խնամքով նախապատրաստված դավադրության հետ։ Մարքսիզմ–լենինիզմի դասականները բարձր գնահատելով Բլանկիին որպես հեղափոխականի և սոցիալիզմի ջերմ կողմնակցի՝ միաժամանակ քննադատում էին նրա դավադրական մարտավարությունը։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 GeneaStar
  2. 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 Sycomore (ֆր.) / Assemblée nationale
  4. 4,0 4,1 4,2 Bruhat J. Encyclopædia Britannica
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լուի Օգյուստ Բլանկի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 451