Իրինա Նիկոլաևնա Վասյուչենկո (ռուս.՝ Ири́на Никола́евна Васюче́нко, մարտի 9, 1946(1946-03-09), Խարկով, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ռուս բանաստեղծուհի, գրող, արձակագիր, գրաքննադատ, թարգմանիչ, խմբագիր։

Իրինա Վասյուչենկո
Ծնվել էմարտի 9, 1946(1946-03-09) (78 տարեկան)
ԾննդավայրԽարկով, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունգրող, բանաստեղծուհի և գրական քննադատ
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ,  Ռուսաստան և  Իսրայել
ԿրթությունՄոսկվայի պետական համալսարանի բանասիրույան ֆակուլտետ

Կյանք և ստեղագործություն խմբագրել

Իրինա Նիկոլաևնա Վասյուչենկոն ծնվել է Խարկովում՝ ծառայողի ընտանիքում։ Մեծացել է Մոսկվայում։ 1965 թվականին ընդունվել է Մոսկվայի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետ և ավարտել այն 1970 թվականին։ Մինչև 1980 թվականը խմբագիր է աշխատել Մոսկվայի գիտահետազոտական ինստիտուտներում[1]։

Նրա առաջին գրաքննադատական հրապարակումը 1976 թվականին հայտնվել է «Մանկական գրականություն» ամսագրում։ Ավելի ուշ որպես քննադատ տպագրվել է «Հոկտեմբեր», «Դրոշ», «Նոր աշխարհ», «Գրական հանդես» ամսագրերում և այլն։ Ընդհանուր առմամբ հրապարակել է մոտ 80 քննադատական աշխատանքներ։

Որպես ֆրանսերենի թարգամանիչ՝ թարգմանությունների համահեղինակ ամուսնու՝ Գեորգի Զինգերի հետ 1994 թվականից հրատարակել է Ալեքսանդր Դյումա հոր վեպերը, Անդրե Մորուայի, Միշել Ուելբեքի, Ամին Մաալուֆի, Բլեզ Սանդրարի, Դիդյե վան Կովելարտի, Ք. Կոմբազի, Ժյուլ Վեռնի, Ժորժ Սիմենոնի, Նենսի Հյուսթոնի, Էլի Վիզելի, Ժան-Մարի Գյուստավ Լեկլեզիոյի, Գյուստավ Ֆլոբերի, Անրի Թրուայայի, Անդրե Շվարց-Բարթի, Ժան Ռոլենի, Պատրիկ Ռամբոյի ստեղագործությունները։

1987 թվականին Իրինա Վասյուչենկոն դարձել է ԽՍՀՄ Գրողների միության անդամ[2]։ Այժմ Մոսկվայի գրողների միության անդամ է[3] և 2005 թվականից՝ «Գրական թարգմանության վարպետ» գիլդիայի անդամ։

Որպես արձակագիր` առաջին անգամ Ն. Յուչենկո կեղծանվամբ հանդես է եկել «Ժողովուրդների բարեկամություն» ամսագրում՝ «Գորտը կաթի մեջ» պատմվածքով, 1997, № 10: Հետագայում տպագրվել է առանց կեղծանունների[4]։ Հետագայում հայտնվել է պատմածքների և վեպերի շարք, որոնք միավորված էին մեկ կենտրոնական կերպարի շուրջ՝ «Ինքնադիմանկար գազանի հետ» վիպակը, «Մայրցամաք» ամսագիր, № 96, 1998 թվական, «Միակողմանի լացի արվեստը» վիպակը, «Մայրցամաք» ամսագիր, № 107, 2001 թվական, «Բացակայող վայր, կամ Հիմարի արկածները» վեպը, «Տապան» ալմանախ, Դոնի Ռոստով, 2006, № 9, 10, «Մանկիկ» վեպը, «Տեքստ» հրատարակչություն, 2007 թվական և «Դժբախտությունը քարի տակ» վեպը, «Երեք քառակուսի» հրատարակչություն, 2012 թվական։ Բացի այդ, 2009 թվականին «Տեքստ» հրատարակչությունում լույս է տեսել «Կապույտ շնաձուկ» վեպը։

«Գորտը կաթի մեջ» պատմվածքը 1998 թվականին առաջադրվել է Բուքերյան մրցանակի[5]։ Ավելի ուշ այն վերամշակվել է «Ռոբինզոնի թերակղզի» վեպում և հրատարակվել է 2008 թվականին «Տապան» ալմանախի 19 և 20 համարներում։ Իրինա Վասյուչենկոն «Ալեքսանդր Գրինի կյանքն ու ստեղծագործությունը» մենագրության հեղինակն է, որը գրել է 1990-ականների սկզբին, սակայն հրապարակվել է 2007 թվականին «Տապան» ալմանախի տասներեքերորդ համարում «Միայնակ խաղացողը» անվամբ։ Իրինա Վասյուչենկոյի «Գունդելկի» բանաստեղծությունների հավաքածուն հրապարակվել է համացանցում։ Ալեքսանդր Գրինի մասին նշված հրապարակումից բացի, 1992 թվականին «Մանկական գրականություն» ամսագրում լույս է տեսել «Լուր կամքից. գրառումներ Ա. Գրինի արձակի մասին» աշխատությունը[6]։ 2010 թվականին «Դրոշ» ամսագրում հայտնվել է նրա «Գրիգորի Կանովիչ։ Սատանայի հմայքը» ակնարկը։

«Ազատություն» ռադիոյում 2007 թվականին Գեորգի Զինգերի հետ հանդես է եկել Յակով Կրոտովի «Քրիստոնեական տեսանկյունից» ծրագրում, որը նվիրված էր ռուսական և ֆրանսիական աթեիզմին[7]։

Իրինա Վասյուչենկոն ապրում և ստեղծագործում է Մոսկվայում և Նեշերում։

Մատենագրություն խմբագրել

Գրքեր խմբագրել

Թարգմանություններ խմբագրել

  • Амин Маалуф. — Скала Таниоса. (Le Rocher de Tanios). Переводчики: Ирина Васюченко, Георгий Зингер. Серия: «Мастера. Современная проза». — АСТ, Ермак, 2003. 304 стр. Тираж 5000 экз. ISBN 5-17-009222-9, ISBN 5-9577-0273-0,
  • Гюстав Флобер. — Первое «Воспитание чувств». Роман. (Gustave Flaubert. L’éducation sentimentale). Серия «Квадрат». Перевод с французского И. Васюченко, Г. Зингера. — Текст, 2005. 381 стр. 1500 экз. ISBN 5-7516-0475-X,
  • Блез Сандрар. — Принц-потрошитель, или Женомор. (Moravagine). Серия: «Квадрат». Переводчики: Георгий Зингер, Ирина Васюченко. Издательство: Текст, 2005. 366 стр. Тираж 3500 экз. ISBN 5-7516-0522-5,
  • Анри Труайя. — Палитра сатаны. Рассказы. (Henri Troyat. L'éternel contretemps). Серия «Квадрат». Перевод с французского И. Васюченко, Г. Зингера. — М.: Текст, 2006. 317 стр. 3000 экз. ISBN 5-7516-0555-1,
  • Патрик Рамбо. — Кот в сапогах. (Le chat botte). Переводчики: Ирина Васюченко, Георгий Зингер. — Текст, 2009. Серия: Первый ряд. 384 с. Тираж 2000 экз. ISBN 978-5-7516-0746-3,
  • Патрик Рамбо. — Хроника царствования Николя I. (Chronique du regne de Nicolas I). Переводчики: Ирина Васюченко, Георгий Зингер. — Текст, 2009. Серия: Первый ряд. 192 с. Тираж 3000 экз. ISBN 978-5-7516-0831-6,
  • Жан Ролен. — …А вослед ему мёртвый пёс. По всему свету за бродячими собаками. (Un chien mort apres lui). Переводчики: Ирина Васюченко, Георгий Зингер. — Текст, 2010. 256 стр. Тираж 3000 экз. ISBN 978-5-7516-0928-3,
  • Мишель Уэльбек. — Элементарные частицы. (Les particules elementaires). Переводчики: Ирина Васюченко, Георгий Зингер. — Азбука, Азбука-Аттикус, 2011. Серия: Прочесть обязательно! 384 стр. Тираж 5000 экз. ISBN 978-5-389-00056-8,
  • Шварц-Барт, Андре. — Утренняя звезда. Роман. (Andre Schwarz-Bart. L’etoile du matin). Серия «Проза еврейской жизни». Перевод с французского И. Васюченко, Г. Зингера. — Текст, 2011. 281 с. 3000 экз. ISBN 978-5-7516-0943-6,
  • Дидье ван Ковеларт. — Чужая шкура. (Corps étranger). Переводчики: Ирина Васюченко, Георгий Зингер. — АСТ, Астрель, 2010. 480 c. ISBN 5-17-069401-6, ISBN 978-5-17-069401-3
  • Дидье ван Ковеларт. — Условно освобожденная. (La demi-pensionnaire). Переводчики: Ирина Васюченко, Георгий Зингер. — АСТ, 2006. 256 с. ISBN 5-17-035125-9, ISBN 5-9713-2216-8, ISBN 5-9578-3660-5, ISBN 985-13-5342-6, тираж 5000 экз.
  • Лиштенан Ф-Д. — Елизавета Петровна. Императрица, не похожая на других. (Elisabeth De Russie). — АСТ Астрель, 2012.ISBN 978-5-17-065491-8 — 644 с.
  • Нэнси Хьюстон. — Дольче агония. (Dolce Agonia). — Текст, 2003. ISBN 5-7516-0351-6
  • Нэнси Хьюстон. — Линии разлома. (Lignes de faille). Переводчики: Ирина Васюченко, Георгий Зингер, Елена Клокова. — Текст, 2006. ISBN 978-5-7516-0786-9, 416 c. 2000 экз.
  • Кристиан Комбаз. — Властелин Урании. (Le seigneur d’Uranie). — АСТ. ISBN 5-17-027085-2, ISBN 5-9660-0815-9 320 с. 2002. 2000 экз.
  • Андре Моруа. — Инстинкт счастья. Сентябрьские розы.(L’inctinct du bonheur. Les Roses de Septembre). — Согласие, 2001. ISBN 5-86884-119-0, 328 с.
  • Жильбер Синуэ. — Порфира и олива. (La Pourpre et l’Olivier) — АСТ. 2006. ISBN 5-17-036589-6, ISBN 5-9713-2209-5, ISBN 5-9578-3983-3 378 с.
  • Ж. М. Г. Леклезио. —Праздник заклятий. (La fête chantée). — Флюид. 2009. ISBN 978-5-98358-242-2
  • Александр Дюма. — Исаак Лакедем. (Isaac Laquedem). Переводчики: Ирина Васюченко, Георгий Зингер. — Интрейд Корпорейшн. 2001. ISBN 5-7827-0027-0,
  • Александр Дюма. — Адская бездна. Бог располагает. (Le trou de l’enfer. Dieu dispose). — Клуб семейного досуга. 2011 ISBN 978-5-9910-1461-8, 960 с.
  • Александр Дюма. — Исповедь фаворитки (Souvenirs d’une favorite). — Клуб семейного досуга. 2010 ISBN 978-5-9910-1089-4, 784 с.
  • Александр Дюма. — Олимпия Клевская. (Olympe de Clevès) — Интрейд Корпорейшн. 2012. ISBN 978-5-7827-0137-6, 832 с.
  • Александр Дюма. — Чёрный тюльпан. Учитель фехтования. (La tulip noire. Le maitre d’armes). Серия: Золотая библиотека приключений. Переводчики: Георгий Зингер, Ирина Васюченко. — Книжный клуб «Клуб семейного досуга». Харьков, Книжный клуб «Клуб семейного досуга». Белгород, 2012. 416 с. Тираж 47000 экз. ISBN 978-5-9910-2163-0, ISBN 978-5-9910-1598-1, ISBN 978-966-14-3666-4, ISBN 978-966-14-1318-3։

Ամսագրային հրապարակումներ։ Արձակ և բանաստեղծություններ խմբագրել

Ամսագրային հրապարակումներ։ Քննադատություն խմբագրել

  • Игра взаправду: Заметки о сказках Э. Успенского. // Детская литература, 1984. № 2. С. 22-27.
  • Узнать человека. Заметки о документальной прозе // Октябрь, 1985. — № 12. С. 179—188,
  • Приглашение к стулу. // Литературное обозрение. 1989. № З. С. 108—110,
  • Отвергнувшие воскресение. Заметки о творчестве Аркадия и Бориса Стругацких. // Знамя. 1989. № 5. С. 83—87,
  • Дом над пропастью: Заметки о прозе Ф.Искандера // Октябрь, 1988, № 3,
  • Чтя вождя и армейский устав: Заметки о В.Войновиче // Знамя, 1989, № 9,
  • Смех и мудрость бродяги: Заметки о Повести о Ходже Насреддине Л.Соловьева // Детская литература, 1993, № 12,
  • Больше, чем храм и мастерская: Заметки о Золотой розе К.Паустовского) // Литературная учёба, 1985, № 6.
  • Граждане ночью и кое-что о кролике // Урал, 1993, № 4.
  • Сила и бессилие действия // Ашхабад, 1989. № 9. С. 81—84,
  • На повороте: Заметки о прозе журналов Пионер и Костёр (в том числе о повести Ю. Коваля: Промах гражданина Лошакова) //Детская литература. 1990. № 5. С. 25,
  • Арлекин против Кощея: Заметки о прозе Сигизмунда Кржижановского // Новый мир, 1990. № 6. С. 264—266,
  • Старик и горе // Ашхабад, 1991. № 9. С. 91-95, № 10. С 87—94,
  • Весть с воли: Заметки о прозе А. Грина. // Детская литература. 1992. № 1. С. 44-50,
  • Из колдовства и обломков: Заметки о книгах Ю. Коваля // Детская литература. 1992. № 11—12. С. 11—14,
  • Игра и тайна: Сказки XX века. Текст. // Детская литература. 1994. № 4. С. З—9,
  • Дар беспечности. Заметки о детских стихах и прозе В. Лунина. // Детская литература. 1995. № 1—2. — С. 11,
  • Григорий Канович. Очарование сатаны. // Знамя, 2010, № 5.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Поэзия Московского университета от Ломоносова до…». Ирина Васюченко. 31.01.2006. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  2. «Журнальный зал». Ирина Николаевна Васюченко — Словарь «Новая Россия: мир литературы». Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  3. «Издательство «Текст»». Васюченко, Ирина. ООО «Текст». 2013. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  4. «Живая библиотека». Ирина Васюченко. Биография. 2006-2013. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  5. «Публичная библиотека». Ирина Николаевна Васюченко. 1998 - 2013. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  6. Шевцова Г. И. (2003). «Художественное воплощение идеи движения в творчестве А. С. Грина: Мотивный аспект» (Диссертация). Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 26-ին.
  7. Яков Кротов; Георгий Зингер, Ирина Васюченко (2007). «Библиотека Якова Кротова». C христианской точки зрения. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 29-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել