Իդա Տրոդցիգ

Իդա Տրոդցիգ; շվեդ.՝ Ida Bertha Trotzig
Ծննդյան անուն	շվեդ.՝ Ida Bertha Magnét
Ծնվել է	սեպտեմբերի 6, 1864
Ծննդավայր	Kalmar domkyrkoförsamling, Շվեդիա
Վախճանվել է	նոյեմբերի 11, 1943 (79 տարեկան)
Վախճանի վայր	Սանկտ Մատտեուս, Շվեդիա
Մասնագիտություն	արվեստագետ, ազգագրագետ և հեղինակ
Քաղաքացիություն	Շվեդիա
Կրթություն	Կոնստֆակ
Զավակներ	Inez Stenberg?
	Ida Trotzig Վիքիպահեստում

Իդա Տրոդցիգ (շվեդ.՝ Ida Bertha Trotzig, սեպտեմբերի 6, 1864(1864-09-06)^[1]^[2], Kalmar domkyrkoförsamling, Շվեդիա^[1] - նոյեմբերի 11, 1943(1943-11-11)^[1], Սանկտ Մատտեուս, Շվեդիա^[1]), շվեդ լուսանկարիչ, ազգագրագետ, ճապոնագետ և գրող։

Կենսագրություն խմբագրել

Իդան ծնվել է 1864 թվականի սեպտեմբերի 6-ին Շվեդիայի Կալմար քաղաքում։ Յակոբ Հենիք Մագնետի և Բերթա Ամանդիատի դուստրն է։ 20 տարեկան հասակում նա ընդունվել է Ստոկհոլմի համալսարանի Konstfack քոլեջ։ 1888 թվականին երկար նամակագրությունից հետո նա ամուսնացավ իր մորեղբոր՝ Գերման Տրոդցիգայի հետ, որն ապրում էր Ճապոնական Կոբե նավահանգստի տարածքում գտնվող օտարերկրյա անկլավայում^[3]։ Ամուսնությունը ստիպված էին կնքել Գերմանիայում, որտեղ իրենց արյունակցական անձնական կապերը չէին համարվում անօրինական։

Իդա Տրոդցիգը Ճապոնիա է տեղափոխվել 33 տարեկանում։ Այնտեղ նա ուսումնասիրել է ճապոներեն և տեղի մշակույթը, ճապոնական նկարչությունը կտավի վրա, ինչպես նաև թեյի տոնախմբություն և իկեբանա, որի համար ստացել է դիպլոմ։ Այդ ամենի վրա նա ծախսել է 10 տարի, և դարձել առաջին օտարերկրացին, որը թեյի վարպետության համար ստացել է դիպլոմ։ 1911 թվականին նա հրատարակել է հարուստ նկարազարդված «Cha-no-yu, japanernas teeceremoni» գիրք, որը ամբողջովին նվիրված էր թեյի տոնակատարությանը։ 1898 թվականին առաջին անգամ Շվեդիա վերադառնալուն պես շվեդական թերթերում և ամսագրերում նա հրատարակեց իր նշումները, համագործակցեց Շվեդիայի Ազգագրական թանագարանի հետ։ Հաջորդ անգամ նա Ճապոնիայից վերադարձել է 1909 թվականին և ապրել Շվեդիայում մինչև 1912 թվականը։ 1921 թվականին, ամուսնու մահից հետո Իդան մեկընդմիշտ վերադարձել է Շվեդիա։ 1921 թվականին նա Գյոթեբորգ քաղաքում աշխատել է «James Lundgren & Co» թեյի ընկերությունում։ Շվեդիայում զբաղվել է թեյի և դրա ավանդույթների հանրաճանաչմամբ։

Իր գլխավոր նվաճումը Իդան համարել է 1935 թվականին Յուրգորդեն կղզում թեյերի արարողակարգի համար ճապոնական տան ստեղծումը, որը գոյատևել է մինչև 1969 թվականին տեղի ունեցած հրդեհը։ Ճապոնական տունը վերականգնվել է միայն 1990 թվականին։ Իդայից նաև մնացել են 1900 թվականին Ճապոնիայում ստեցծված իր լուսանկարչական հավաքածուն, ճապոնական նկարների պատճեները և ակվարելը, որոնք հետագայում փոխանցվել են Շվեդիայի Ազգագրական թանագարանին։

Մահը խմբագրել

Իդա Տրոդցիգ մահացել է 1943 թվականին Ստոկհոլմում^[4]։ Գերման Տրոդցիգայի հետ ամուսնության ժամանակ նա ունեցել է 3 դուստր։ Իդայի ավագ աղջկա՝ Ինեսի դուստրը՝ Գաբի Ստենբերգը եղել է դերասանուհի։ Մյուս երկու դստրերը մահացել են թայֆունի հետևանքով։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Ida Bertha Trotzig 1864-09-06 — 1943-11-11 Konstnär, etnograf, författare
↑ ^2,0 ^2,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
↑ «Trotzig, Ida (1864 - 1943) [sv]» (Swedish). KulturNav. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ «Ida Trotzig». MyHeritage. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իդա Տրոդցիգ» հոդվածին։

[_3bbec0f63a778c43-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Ida Bertha Trotzig 1864-09-06 — 1943-11-11 Konstnär, etnograf, författare

[_ead91b4592faff26-2] 2,0 ^2,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL

[3] «Trotzig, Ida (1864 - 1943) [sv]» (Swedish). KulturNav. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[4] «Ida Trotzig». MyHeritage. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]