«Հիացմունքի ոգի»[1] կամ «Զմայլանքի ոգի»Նիկե աստվածուհու խորհրդանշական պատկերը, որը զարդարում է Rolls-Royce մակնիշի ավտոմեքենաների շարժիչների կափարիչը։ 1923 թվականից սկսած համարվում է այդ մակնիշի մեքենաների անփոխարինելի բնորոշիչ հատկանիշը։ Չնայած այն հանգամանքին, որ երկու տեղակայված տառերի տեսքով լոգոն պատկանել է BMW ընկերությանը, Spirit of Ecstasy արձանիկի իրավունքի համաձայն 1998 վաճառքի պայմանների համաձայն մնացել է Volkswagen կոնցեռնին։

Rolls-Royce ընկերության լոգոն «Էքստազի ոգի»

Այլ անունները

խմբագրել

Ի սկզբանե խորհրդանիշն կոչվել է «Արագության մարմնավորում»։ Ինչպես նաև արձանիկը անվանվել է «Թռչող լեդի»։

Արձանիկի առաջացման պատմությունը

խմբագրել

Արձանիկի մոդելը պատրաստել է անգլիացի քանդակագործ Չարլզոմ Սայկսոնը, ով ծառայել է Էլյանորա Տորոնտոյին։ Էլյանորա Տորոնտոն Մոնտեքսյո Բելյուի քարտուղարուհին էր։ Բարոն Մոնտեքսյոն ավտոմոբիլային տեխնիկայի սիրահար էր և Չարլզ Ստյուարդ Ռոլսի ու ինժեներ Հենրի Ռոյսի (Rolls-Royce ընկերության հիմնադիրներից) ընկերը։

«Էքստազի ոգի» արձանիկը Ռոլլս-Ռոյսի կափարիչի վրա

խմբագրել

Աշխարհի ամենահայտնի զարդապատկերներից մեկը, որը արդեն հարյուր տարի է բացարձակապես չի կորցրել իր սկզբնական փայլը։ Զարդաքանդակը նորաձևություն է մտել 1900 թվականին։ Ամբողջ եվրոպական ավտոմոբիլային ընկերությունները սկսել էին փոքր քանդակներ պատրաստել մեքենաների համար։ Հաշվարկների համաձայն ավտոմոբիլային պատմության մեջ գոյություն են ունեցել ավելի քան 6000 տարբեր արձանիկներ։ Սկզբում նրանք չեն եղել խորհրդանշական բրենդ, այլ ուղղակի ծառայել են, որպես ձևավորում։ Եղել են արձանիկներ, որոնք անհատական պատվերներ են եղել, վարպետների ձեռքի աշխատանքներ, բայց նաև եղել են արձանիկներ, որոնք անճաշակ են եղել։ Այսպես, 20-րդ դարի սկզբին մեքենաների ռադիատորների կափարիչների վրա կարելի էր տեսնել զանազան զվարճալի, ազատ և գեղեցիկ արձանիկներ։

«Էքստազի ոգի»

խմբագրել

Քանդակի գեղարվեստական ստեղծագործական մոտեցումը, Անգլիային բերել է հիանալի հարստություններ։ 1911 թվականին արձանիկը եղել է, որպես սկզբնական տարբերակ, իսկ հետո դարձել է բոլոր «Ռոլլս-Ռոյս» մեքենաների անբաժանելի մասը։ Եզրակացության ստեղծագործական գործարքը տեղի է ունեցել Մոնտեքսյոի և Սակսոնի միջև միայն այն բանի պատճառով, որ Ռոյսը հիվանդ է եղել, որ «Էքատազի ոգի» քանդակը արժանի չէ այն ավտոմոբիլներին, որոնք ունեն իր անունը, և մինչև իր կյանքի վերջը նա երթևեկել է ավտոմեքենաներով որոնց ռադիատորների վրա որևէ արձանիկ չի եղել։ Նա ասում էր, որ արձանիկը խաղտում է «ռոյսի» աձջևի հարթ գիծը։

«Էքստազի ոգի»-ի յուրաքանչյուր արձանիկը արվել է ձեռքով։ Դա բացատրում է այն երևույթը, որ ոչմի արձան մյուսի պատճեննը չէ։ Մինչև 1951 թվականը յուրահատուկ արձանիկ է եղել Սայկսի ավտոմեքենայի արձանիկը։ Առաջին արձանիկները ստորագրվել են անձամբ Սայկսի կողմից, և այսօր դասվում են ամենահեղինակավոր հավաքածուների շարքին։

Պատկերասրահ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. The Spirit of Ecstasy - Edwardian Promenade