Դիմիտյոր Շուտերիկի (ալբ․՝ Dhimitër Shuteriqi, հուլիսի 26, 1915(1915-07-26), Էլբասան, Elbasan municipality - հուլիսի 22, 2003(2003-07-22), Տիրանա, Ալբանիա), ալբանացի գրող, բանաստեղծ, գիտնական, գրականության պատմաբան, հասարակական գործիչ, Ալբանիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամ (1973 թվականից)։

Դիմիտյոր Շուտերիկի
Ծնվել էհուլիսի 26, 1915(1915-07-26)
ԾննդավայրԷլբասան, Elbasan municipality
Վախճանվել էհուլիսի 22, 2003(2003-07-22) (87 տարեկան)
Վախճանի վայրՏիրանա, Ալբանիա
Մասնագիտությունպատմաբան, բանաստեղծ, քաղաքական գործիչ, humanities scholar և ակադեմիկոս
Լեզուալբաներեն
Քաղաքացիություն Ալբանիա
ԿրթությունԳրենոբլի համալսարան և Lumière University Lyon 2?
ԱնդամակցությունԱլբանիայի գիտությունների ակադեմիա
ԿուսակցությունԱլբանիայի աշխատանքի կուսակցություն
ԱշխատավայրAleksandër Xhuvani University in Elbasan?

Կենսագրություն խմբագրել

Դիմիտյոր Շուտերիկին ծնվել է 1915 թվականի հուլիսի 26-ին Էլբասանում հայրենասիրական և մտավոր ընտանիքում։ Նա հաճախել է Կորչայի միջնակարգ դպրոցը։ Ավագ դպրոցն ավարտելուց հետո սովորել է Գրենոբլի և Լիոնի համալսարաններում։ 1942-1943 թվականներին աշխատել է որպես Էլբասանի դպրոցի ուսուցիչ[1]։

Շուտերիկին Ալբանիայի աշխատավորական կուսակցության անդամ է։ Էնվեր Խոջայի խորհրդով հինգ անգամ ընտրվել է Ալբանիայի ազգային ժողովի պատգամավոր, ղեկավարել է սոցիալական քաղաքականության հանձնաժողովը։ 1990 թվականի օգոստոսի 12-ին նա մասնակցել է պետական մարմինների ներկայացուցիչների հանդիպմանը` Ռամիզ Ալիայի կողմից կազմակերպված մտավորականության ներկայացուցիչների հետ Ալբանիայում հնարավոր համակարգային փոփոխությունների վերաբերյալ։

1956-1974 թվականներին նա ղեկավարել է Ալբանացի գրողների և նկարիչների միությունը։

Ստեղծագործություն և գիտական գործունեություն խմբագրել

Դեբյուտը սկսվեց 1930-ական թվականներին։ Վեպերի, պատմությունների և բանաստեղծությունների ժողովածուների հեղինակ է։ Երիտասարդ տարիներին նրան հետաքրքրել է ռոմանտիզմը, հետագայում դարձել է ռեալիստ, իսկ կոմունիստների իշխանությունների օրոք` գրող-սոցիալիստ[2]։

Զբաղվել է գրականության, պատմության և բանահյուսության ոլորտի հետազոտություններով, մասնավորապես, ալբանական գրականության պատմության և անթոլոգիայի չափանիշներով։

Ընտրված աշխատանքներ խմբագրել

  • Kangët e rinisë së parë (Երիտասարդական առաջին երգեր, 1935)
  • Kangë (Երգեր, 1936)
  • Çlirimtarët (Ազատագրողներ, պատմվածք 1952)
  • Fyelli i Marisiasit (1963)
  • Tregime të zgjedhura (Ընտրված պատմություններ, 1972)
  • Një mal me këngë (Սարը երգով, 1975)
  • Shkrimet shqipe në vitet 1332-1850 (Ալբանական հրատարակություններ 1332-1850, հրտ․ 1976)
  • Mbi Barletin dhe shkrime të tjera (Մարին Բարլետիի և այլ տեքստեր, 1979)
  • Kur rendte hëna nëpër re (1982)
  • Historia e letërsisë shqiptare (Ալբանիայի գրականության պատմություն, 1983)
  • Vërshimet e vjeshtës (Աշնանային ջրհեղեղներ, 1984)
  • Syte e Simonidës (Սիմոնեդեսի աչքերը, 1998)
  • Gjashtëdhjetë tregime në një (Վաթսուն պատմություն մեկ հատորով)

Պահպանվել են մի շարք աշխատանքներ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Elsie, Robert (2005). Albanian literature: a short history. I.B.Tauris. էջ 193. ISBN 978-1-84511-031-4.
  2. Ben Andoni (2012), Në kujtim të Shuteriqit [In memory of Shuteriqi] (ալբաներեն), Revista Java, Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 21-ին, Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 14-ին

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել