Էնվեր Խոջա
էնվեր Հալիլ Խոջա (ալբ․՝ Enver Halil Hoxha, հոկտեմբերի 16, 1908[1], Գիրոկաստրա, Ալբանիա[4] - ապրիլի 11, 1985[2][1][3][…], Տիրանա, Ալբանիա[5]), ալբանացի կոմունիստ հեղափոխական և քաղաքական գործիչ, Ալբանիայի աշխատանքի կուսակցության (ԱԿԿ) կենտկոմի գլխավոր քարտուղարը 1941 թվականից մինչև մահը՝ 1985 թվականը։
Էնվեր Խոջա Enver Hoxha | |||
| |||
---|---|---|---|
նոյեմբերի 8, 1941 – - ապրիլի 11, 1985 | |||
Նախորդող | — | ||
Հաջորդող | Ռամիզ Ալիա | ||
| |||
հոկտեմբերի 23, 1944 - հուլիսի 19, 1954 | |||
Նախորդող | Իբրահիմ Բիչակու | ||
Հաջորդող | Մեհմեթ Շեհու | ||
| |||
մարտի 22, 1946 - հուլիսի 23, 1953 | |||
Նախորդող | Օմեր Նիշանի | ||
Հաջորդող | Բեհար Շտիլլա | ||
Կուսակցություն՝ | Ալբանիայի աշխատանքի կուսակցություն (1941–1985) | ||
Կրթություն՝ | Փարիզի համալսարան, Բրյուսելի ազատ համալսարան, Մոնպելիեի համալսարան, Մարքսիզմ-լենինիզմի ինստիտուտ, Մոսկվայի պետական լեզվաբանական համալսարան, Բրյուսելի ազատ համալսարան, Ի․Վ․ Ստալինի անվան Արևելքի աշխատավորների կոմունիստական համալսարան և Albanian National Lyceum? | ||
Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ | ||
Դավանանք | աթեիզմ | ||
Ծննդյան օր | հոկտեմբերի 16, 1908[1] | ||
Ծննդավայր | Գիրոկաստրա, Յանինայի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն | ||
Վախճանի օր | ապրիլի 11, 1985[2][1][3][…] (76 տարեկան) | ||
Վախճանի վայր | Տիրանա, Ալբանիա | ||
Թաղված | Տիրանա | ||
Քաղաքացիություն | Ալբանիա | ||
Ամուսին | Նեջիմե Խոջա (1945-1985) | ||
Զավակներ | Իլիր Խոջա Սոկոլ Խոջա Պրանվերա Խոջա | ||
Ինքնագիր | |||
Պարգևներ |
Աշխատանքի հերոս (1972), Կարլ Մարքսի (1972) | ||
1942-1945 թվականներին եղել է Ալբանիայի Ազգային-ազատագրական ճակատի նախագահ, 1944-1954 թվականներին՝ Ազգային-ազատագրական բանակի առաջին հրամանատար, 1944-1946 թվականներին՝ ժամանակավոր դեմոկրատական կառավարության ղեկավար, 1944-1953 թվականներին՝ ազգային պաշտպանության նախարար, 1946-1954 թվականներին՝ Նախարարների խորհրդի նախագահ, 1948-1954 թվականներին՝ ԱԱԿ գլխավոր քարտուղար։
Շուրջ 40 տարի տևած կառավարման ընթացքում Խոջային հաջողվել է լայնամասշտաբ բարեփոխումներ իրականացնել Ալբանիայում, որը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո գտնվում էր խիստ ճգնաժամային վիճակում։ Խոջայի կառավարման տարիներին կառուցվել է երկրի առաջին երկաթգիծը, չափահասների շրջանում գրագիտության մակարդակը 5-ից հասցվել է 90%-ի, վերացվել համաճարակը, կատարվել համատարած էլեկտրաֆիկացում, խոշոր բարեփոխումներ իրականացվել գյուղատնտեսության ոլորտում։ Միևնույն ժամանակ քաղաքացիների համար անօրինական է դարձել կրոնի դավանումը, երկրից դուրս գալը և մասնավոր սեփականությունը։ Խոջայի ռեժիմը պատասխանատու է հազարավոր այլախոհների գնդակահարության, ինչպես նաև տասնյակ հազարավորների աքսորի համար[6]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 Ходжа Энвер // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118553879 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ «Enver Hoxha: Prime Minister of Albania». Encyclopædia Britannica.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 74)։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էնվեր Խոջա» հոդվածին։ |