Գեորգի Վագներ

Գեորգի Կարլովիչ Վագներ (ռուս.՝ Георгий Карлович Вагнер, հոկտեմբերի 6 (19), 1908, Spassk-Ryazansky, Spassky Uyezd, Ռյազանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 25, 1995(1995-01-25), Մոսկվա, Ռուսաստան), խորհրդային և ռուս գիտնական, փիլիսոփա, արվեստագետ, արվեստի պատմաբան, արվեստագիտության դոկտոր, Ռյազան քաղաքի պատվավոր քաղաքացի։ Նովգորոդ, Սուզդալ, Պսկով, Կոստրոմա, Վլադիմիր, Ռյազան քաղաքների հին ռուսական արվեստի ուսումնասիրող։

Գեորգի Վագներ
Ծնվել է	հոկտեմբերի 6 (19), 1908 Spassk-Ryazansky, Spassky Uyezd, Ռյազանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	հունվարի 25, 1995(1995-01-25) (86 տարեկան) Մոսկվա, Ռուսաստան
Գերեզման	Վագանկովյան գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Մասնագիտություն	գիտնական
Հաստատություն(ներ)	Ri︠a︡zanskiĭ istoriko-arkhitekturnyĭ muzeĭ-zapovednik? և ՌԳԱ հնագիտության ինստիտուտ
Գործունեության ոլորտ	Արվեստի պատմություն
Ալմա մատեր	Escuela de Artes plásticas de Riazán?
Գիտական աստիճան	արվեստագիտության դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներին	ռուսերեն
Պարգևներ

Կենսագրություն

Գեորգի Վագները 1930 թվականին ավարտել է Ռյազանի գեղարվեստա-մանկավարժական տեխնիկումը։ 1933 թվականից աշխատել է Ռյազանի երկրագիտական մարզային թանգարանում։ 1937 թվականին ձերբակալվել է ու տասը տարի անցկացրել է Մագադանի ճամբարներում, աշխատել Կոլիմայի ոսկու հանքերում։ 1947 թվականին վերադարձել է Ռյազան, բայց երկու տարի անց նորից ձերբակալվել է ու ստացել վարչական աքսոր դեպի Կրասնոյարսկի երկրամաս, որտեղ աշխատել է երկրագիտական ջոկատներում որպես գծագրող։ Արդարացվելուց հետո աշխատանքի է ընդունվել ԽՍՀՄ Գիտությունների ակադեմիայի հնագիտության ինստիտուտում որպես ավագ լաբորանտ և աշխատել է Նիկոլայ Վորոնինի ղեկավարությամբ։

1968 թվականին պաշտպանության է ներկայացրել թեկնածուական դիսերտացիա, բայց ակադեմիկոս Բորիս Ռիբակովի պնդմամբ նրան հատուկ կարգով (գիտական աշխատանքների բացառիկ նշանակության համար) շնորհվել է արվեստագիտության դոկտորի աստիճան։ Պաշտպանության ժամանակ պաշտոնական ընդդիմախոսը եղել է ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամ Արտեմի Արցիխովսկին, պրոֆեսորներ Վլադիմիր Բլավատսկին, Օլգա Պոդոբեդովան և Սիգուրդ Շմիդտը։ 1980 թվականին պարգևատրվել է ԽՍՀՄ գեղարվեստի ակադեմիայի ոսկե մեդալով։ 1983 թվականին արժանացել է ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի։ 1992 թվականին Ռյազանի քաղաքային խորհուրդը Գեորգի Վագներին շնորհել է Ռյազանի պատվավոր քաղաքացու կոչում։

Գեորգի Վագները մահացել է 1995 թվականի հունվարի 25-ին Մոսկվայում։ Թաղվել է Վագանկովյան գերեզմանատանը։

Հիշատակ

1998 թվականին Գեորգի Վագների անունով է կոչվել Ռյազանի գեղարվեստի ուսումնարանը, որը 2008 թվականի դեկտեմբերի 4-ին նշել է իր 90-ամյակը։

Գիտական գործունեություն

Գեորգի Վագների գիտական հետաքրքրությունների հիմնական շրջանակը եղել է վլադիմիր-սուզդալյան ճարտարապետությունն ու մոնումենտալ քանդակագործությունը, 14-րդ դարից մինչև 16-րդ դարի սկզբի հին ռուսական քանդակագործությունը, Հին Ռյազանի ճարտարապետությունը, արվեստի տեսության ընդհանուր հարցեր։ Մի շարք հիմնարար գիտական աշխատությունների հեղինակ է։

Հիմնական աշխատություններ

• Вагнер Г. К. Легенда о семи спящих эфесских отроках и её отражение во владимиро-суздальском искусстве. // Византийский временник. — 1963. — № 48. — С. 85—104.
• Вагнер Г. К. Скульптура Владимиро-Суздальской Руси: Юрьев-Польской. — М.: Наука, 1964.
• Вагнер Г. К. Мастера древнерусской скульптуры. Рельефы Юрьева-Польского. — М.: Искусство, 1966. — 144 с.
• Вагнер Г. К. Скульптура Древней Руси. XII век. Владимир. Боголюбово. — М.: Искусство, 1969.
• Вагнер Г. К. Суздаль: Альбом / Фотографии Ю. В. Несквернова, Ю. Д. Панкова, И. И. Смукровича. — М.: Искусство, 1969. — 144 с. — 50 000 экз.
• Вагнер Г. К. Рязань: Альбом / Фотографии А. А. Александрова и Д. В. Белоуса. — М.: Искусство, 1971. — 164 с. — 50 000 экз.
• Вагнер Г. К. Белокаменная резьба древнего Суздаля: Рождественский собор: XIII век / Фотограф А. А. Александров. Институт археологии АН СССР. — М.: Искусство, 1975. — 184, [12] с. — (Памятники древнего искусства). — 20 000 экз.
• Вагнер Г. К. Николай Николаевич Воронин // Средневековая Русь. — М.: Наука, 1976. — С. 3—10.
• От сим­во­ла к ре­аль­но­сти: раз­ви­тие пла­сти­че­ско­го об­раза в рус­ском ис­кус­ст­ве XIV—XV вв. М., 1980;
• Ка­нон и стиль в древ­не­рус­ском ис­кус­ст­ве. М., 1987;
• Ис­кус­ст­во мыс­лить в кам­не: (Опыт функ­цио­наль­ной ти­по­ло­гии па­мят­ни­ков древ­не­рус­ской ар­хи­тек­ту­ры). М., 1990;
• Russia: Storia ed espressione artistica dalla Rus’ di Kiev al grande Impero. Mil., 1994 (соautore).
• Вагнер Г. К., Чугунов С. В. Рязанские достопамятности. — 2-е изд., перераб. и доп. — М.: Искусство, 1989. — 168 с. — (Дороги к прекрасному). — 75 000 экз. — ISBN 5-210-00025-7
• Вагнер Г. К., Чугунов С. В. Окраинными землями Рязанскими. — М.: Искусство, 1995. — 144 с. — (Дороги к прекрасному). — 3000 экз. — ISBN 5-210-01322-7
• Вагнер Г. К. Пять лет и ещё один год в Рязанском художественном техникуме: (Клочки воспоминаний): К 95-летию со дня рождения / Вступит. статья Т. Б. Синяевой; Комментарии А. О. Никитина; Рязанский государственный областной художественный музей им. И. П. Пожалостина. — Рязань: Б.и., 2003. — 40 с. — 500 экз.
• Из глубины взываю… (De profundis). — М. : Круг, 2004. — 271 с. : ил.

Գրականություն

• Вагнер Георгий Карлович: Некролог // Знамя: Спасск. — 1995. — 1 февр.
• Бабий А. Н. Потомок чудотворцев // Благовест. — 1995. — 2. — С. 8.
• Чугунов С. В. Вагнер Георгий Карлович / С. В. Чугунов, А. Н. Бабий // Рязанская энциклопедия: В 2-х томах / Гл. ред. В. Н. Федоткин. — Рязань: Пресса, 1999. — Т. 1. — С. 146.
• Синяева Т. Б., Дрождина В. В. Художники Рязанского края XIX—начала XXI веков: Биобиблиографический словарь / ГУК «Рязанский государственный областной художественный музей им. И. П. Пожалостина». Комитет по культуре и туризму Рязанской области. — Рязань: Б.и., 2010. — С. 34-36. — 250 с. — 500 экз. (обл.)

Արտաքին հղումներ

• Даркевич В. П. Георгий Карлович Вагнер (1908—1995): некролог
• Маханько М. А. Вагнер Георгий Карлович в «Православной энциклопедии»
• Панкова Т., Питерский С. Вагнер Георгий Карлович в «Галерее Почётных граждан Рязани»
• Биография на сайте города Спасск-Рязанский
• Биография в базе данных «Репрессированные художники, искусствоведы»
• Биография в базе данных «Воспоминания о ГУЛАГе и их авторы»
• Бабий А. Мои встречи с Г. К. Вагнером Արխիվացված 2017-07-25 Wayback Machine
• Бабий А., Дудкин В. Он не мыслил себя несвободным Արխիվացված 2017-07-25 Wayback Machine
• Грубе А. Георгий Карлович Вагнер (к 95-летию) Արխիվացված 2017-02-16 Wayback Machine // «Московский журнал», 2003, № 8
• Исакова М. Наш знатный земляк Георгий Карлович Вагнер (к 100-летию со дня рождения)
• Зырянов И. Судьба художника: жизнь и творчество Г. К. Вагнера
• Козлов А. Путь пролёг на Колыму
• Красногорская И. Столетний юбилей Г. К. Вагнера Արխիվացված 2017-12-01 Wayback Machine
• Морозова А. Георгий Вагнер и его тюремная исповедь
• Вечер памяти Г. К. Вагнера в «Доме А. Ф. Лосева»
• Иконы вернулись в храм
• Работы Г. К. Вагнера в электронной научной библиотеке «РусАрх»