Արփի (գյուղ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Արփի (այլ կիրառումներ)

Արփի, գյուղ Հայաստանի Վայոց ձորի մարզում, մարզկենտրոնից 8 կմ հարավ-արևմուտք, Արփա գետի աջ ափին։ Վայոց ձորի մարզի Արփիի համայնքը /գ. Արփի/ գտնվում է պատմական Հայաստանի Սյունյաց աշխարհի Վայոց ձոր գավառում։ Գյուղը հիմնադրվել է 1965 թվականին Եղեգնաձորի շրջանի Գնիշիկ գյուղի տարհանված բնակչության բազայի հիման վրա։ Արփի գյուղը գտնվում է Արփա գետի հովտում, Եղեգնաձոր մարզկենտրոնից 8 կմ արևմուտք։ Գյուղի միջով է անցնում Երևան-Մեղրի միջպետական ավտոմայրուղին։ Արփիի համայնքը սահմանակից է հյուսիս-արևմուտքում՝ Աղավնաձոր, հյուսիս–արևելքում՝ Գետափ, արևելքում՝ Եղեգնաձոր, հարավում՝ Արենի, Գնիշիկ համայնքներին։ Ծովի մակարդակից գյուղի միջին բարձրությունը 1100 մ է։ Գյուղի միջով հոսում է Արփա գետը։ Գետը հարուստ է կողակ և բեղլու ձկնատեսակներով, իսկ ակունքում՝ կարմրախայտով։ Գյուղը հարուստ է սիլիկատի հանքավայրերով։

Գյուղ
Արփի
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Վայոց ձորի մարզՎայոց ձորի մարզ
Համայնք	Արենի համայնք
Համայնքապետ	Հուսիկ Սահակյան
Հիմնադրված է	1965 թ.
Այլ անվանումներ	Արփիավան, Արփնի
ԲԾՄ	1060 մ
Պաշտոնական լեզու	Հայերեն
Բնակչություն	1149 մարդ (2011)
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Փոստային ինդեքս	3623
Արփի Վիքիպահեստում

Կլիման խիստ չոր է և ցամաքային։

Արփի համայնքի վարչական սահմաններում գտնվում է Էրթիջ հին գյուղատեղին, որն, ըստ ավանդության, որպես բերդ է ծառայել տարածաշրջանի համար։ 1930-ական թվականներին վերջին բնակիչները լքել են գյուղը խմելու և ոռոգման ջրի բացակայության պատճառով։ Հին գյուղատեղին հարակից «Ջրով վանքի» տարածքում բխող բնական աղբյուրի ջուրը, որը գյուղը խմելու ջրով ապահովելու միակ աղբյուրն է, հնուց ի վեր ուխտատեղի է։ Ըստ ավանդության, այս աղբյուրի ջուրն ունի մաշկային հիվանդություններ բուժելու հատկություն։ Համայնքում կա 4 հուշարձան–կոթող, ի հիշատակ՝ Մեծ եղեռնի զոհերի, Հայրենական պատերազմում զոհված գնիշիկցիների ու նույն պատերազմի հերոս Վահիկ Լևոնյանի և Արցախյան պատերազմում զոհված ազատամարտիկների։ Արփիի համայնքն ունի 328 տնտեսություն, 1261 բնակիչ, որի 75 տոկոսն ապահովված է բնակարանով։ Գյուղն ապահովված է խմելու և ոռոգման ջրով։ Բարեկարգ են ներհամայնքային ճանապարհները։ Գյուղն ունի միջնակարգ դպրոց և մանկապարտեզ։ Դպրոցը հիմնանորոգված է և բարեկարգ։ Այն կրում է Հայրենական Մեծ պատերազմի հերոս Վահիկ Լևոնյանի անունը։ Դպրոցի մոտ տեղադրված է հերոսի կիսանդրին (քանդակագործ՝ Ադիբեկ Գրիգորյան)։ Գործում է գյուղի գրադարանը, իսկ դպրոցի դահլիճում իրականացվում են մշակութային միրոցառումներ։ Համայնքում գործում է գինու 2 և քարի մշակման 1 արտադրամաս։ Համայնքի բնակչության հիմնական մասն զբաղված է գյուղատնտեսությամբ (հողագործություն և անասնապահություն ), զարգացած է նաև մեղվաբուծությունը։ Պետական կառույցներում և տեղական ինքնակառավարման մարմնում աշխատում են համայնքի շուրջ 70 բնակիչներ։

Բնակչություն

Արփիի ազգաբնակչության փոփոխությունը.

Տարի	1970	1979	1989	2001	2011
Բնակիչ	1360	928	771	1138	1149

Տնտեսություն

Բնակչությունը զբաղվում է այգեգործությամբ, պտղաբուծությամբ և անասնապահությամբ։

Պատմամշակութային կառույցներ

Մոտակայքում են գտնվում «Մոզրովի» և «Արջի» քարանձավները։

Հասարակական կառույցներ

Ունի միջնակարգ դպրոց, բուժկետ, գյուղապետարան, մանկապարտեզ, բենզալցակայան, շուկա, հանգստի գոտիներ։ Արփա գետը, հատկապես ամռանը, սիրված հանգստի վայր է։

Պատկերասրահ

• 
• 
• 
• 

Տես նաև

• Արփիի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Վայոց ձորի մարզ)

Արտաքին հղումներ

• World Gazeteer: Armenia(չաշխատող հղում) – World-Gazetteer.com