Արշակ Մադոյան

հայ գրականագետ, թարգմանիչ
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մադոյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Արշակ Գևորգի Մադոյան (հուլիսի 1, 1938(1938-07-01) կամ 1938[1], Ախալքալաք, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ - փետրվարի 22, 2021(2021-02-22)[2], Երևան, Հայաստան), հայ հայագետ, թարգմանիչ, խմբագիր, բանասեր։ Բանասիրական գիտությունների դոկտոր (1985), պրոֆեսոր (1994)։

Արշակ Մադոյան
Ծնվել էհուլիսի 1, 1938(1938-07-01) կամ 1938[1]
Ախալքալաք, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էփետրվարի 22, 2021(2021-02-22)[2]
Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Մասնագիտությունգրականագետ, թարգմանիչ և դասախոս
Հաստատություն(ներ)Երևանի պետական համալսարան, Բանբեր Երևանի համալսարանի, Գրականության ինստիտուտ և Էջմիածին
ԱնդամակցությունՀԳՄ
Ալմա մատերՂազարոս Աղայանի անվան թիվ 63 դպրոց (1955) և ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ (1961)
Կոչումպրոֆեսոր
Գիտական աստիճանբանասիրական գիտությունների դոկտոր (1985)
Տիրապետում է լեզուներինհայերեն և գրաբար
Պարգևներ
Երեխա(ներ)Գևորգ Մադոյան
ՀայրԳևորգ Արշակի Մադոյան

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է 1938 թ. հուլիսի 1-ին Ախալքալաք քաղաքում, մտավորականի ընտանիքում (գրող Սեյլանի թոռն է, ուսուցիչ Գևորգ Մադոյանի որդին)։ 1945-1953 թթ. սովորել է ծննդավայրի՝ Հովհաննես Թումանյանի անվան հայկական միջնակարգ դպրոցում, ապա շարունակել է Երևանում՝ 1954-1955 ուսումնական տարում ավարտելով Ղազարոս Աղայանի անվան դպրոցը։

Ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի հայոց լեզվի և գրականության բաժինը, որն ավարտել է 1961 թվականին։ Այնուհետև աշխատանքի է անցել նույն համալսարանում, պաշտոնավարել իբրև ԵՊՀ հրատարակչության խմբագիր, բանասիրական ֆակուլտետի մեթոդիստ, «Բանբեր Երևանի համալսարանի» գիտական պարբերականի խմբագրության գրական աշխատող, պատասխանատու քարտուղար, գլխավոր խմբագրի տեղակալ։ 1971 թվականից տեղափոխվել է Համալսարանի հայագիտական կենտրոն, նախ աշխատելով որպես ավագ գիտաշխատող, իսկ 1986 թվականից՝ լաբորատորիայի վարիչ, 2001 թվականից առաջատար գիտաշխատող։ 2007-2009 թթ. համատեղությամբ աշխատել է ՀՀ ԳԱԱ գրականության ինստիտուտում։ 2009-2015 թթ. Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի՝«Էջմիածին» ամսագրի գլխավոր խմբագիրն է եղել։

1970 թ. «Առաքել Սյունեցի» ատենախոսության համար ստացել է բանասիրական գիտությունների թեկնածուի գիտական աստիճան, իսկ 1985 թվականին պաշտպանել դոկտորական ատենախոսություն՝ «Միջնադարյան հայկական պոեմը (ԺԱ-ԺԶ դարեր)» թեմայով։ Այդ թվականից բանասիրական ֆակուլտետում կատարել է նաև դասախոսական աշխատանք, 1994 թ. մրցույթով ընտրվել է ժուռնալիստիկայի ամբիոնի պրոֆեսոր և դասավանդել «Հայ գրքի պատմություն» առարկան։ Հայ մատենագրության պատմություն է դասավանդել Երուսաղեմի Ժառանգավորաց վարժարանում և Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում։

1962 թվականից հայոց հին գրականության պատմությանը նվիրված հոդվածներով, հրապարակումներով, գրախոսություններով հանդես է եկել Հայաստանի և սփյուռքի գիտական և գրական-հասարակական պարբերականներում՝ հատուկ ուշադրություն հատկացնելով հին գրականության ժանրային համակարգի ուսումնասիրությանը։ Հրատարակել է մենագրություններ, կազմել, առաջաբաններով ու ծանոթագրություններով օժտել է տարբեր բնույթի ժողովածուներ, թարգմանել (գրաբարից և ռուսերենից), խմբագրել բազմաթիվ գրքեր։

Հայաստանի գրողների միության անդամ է։

Պարգևներ

խմբագրել

2009 թ. Ն.Ս.Օ. Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի ձեռամբ պարգևատրվել է «Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպ»[3] շքանշանով։

  1. Միջնադարյան հայկական պոեմը, Եր., 1985
  2. Հայ-ռուսական գրական փոխառնչություններ, Եր., 1985
  3. Առաքել Սյունեցի բանաստեղծը, Եր., 1987
  4. Խորհուրդ մեծ և սքանչելի. Ներածութիւն հայ մատենագրութեան, Երուսաղէմ, 1995
  5. Հայ միջնադարյան քնարերգություն (Լ. Մկրտչյանի աշխատակցությամբ), Եր., 1996
  6. Ոսկեփորիկ (Վ. Ներսիսյանի աշխատակցությամբ), Եր., 1997
  7. Երուսաղեմ, Երուսաղեմ..., Եր., 1999
  8. Ուղեգրություններ (հայերեն - իսպաներեն), Եր., 2001
  9. Զավակներ լույսի, առաքինության, Եր., 2001
  10. Գրիգոր Լուսավորիչը ներբողներում (Գ. Մադոյանի աշխատակցությամբ), Եր., 2002
  11. Խորհուրդ մեծ և սքանչելի (ռուսերեն), Եր., 2004

Թարգմանություններ (գրաբարից)

խմբագրել
  1. Ղուկաս Սեբաստացի, Դավիթ Բեկի պատմությունը, Եր., 1988
  2. Դաւիթ Բէկ կամ Պատմութիւն Ղափանցոց, Եր., 1992
  3. Սիմեոն Լեհացի, Ուղեգրություն, Եր., 1997
  4. Հայկական վարքեր և վկայաբանություններ, Եր., 1998,
  5. Կարդալով Նարեկացուն, Եր., 1999
  6. Շարական (Գ. Մադոյանի աշխատակցությամբ), Եր., 2001
  7. Թովմա Մեծոփեցի, Պատմագրական երկեր, Եր., 2003

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արշակ Մադոյան» հոդվածին։