Ավգուստ Շենոա
Ավգուստ Շենոա (խորվ.՝ August Šenoa (Schönoa), 14 նոյեմբերի, 1838, Զագրեբ - 13 դեկտեմբերի, 1881, Զագրեբ), խորվաթ գրող, վիպասան, քննադատ, խմբագիր, բանաստեղծ, թատերագիր, հանրաճանաչ «Živila Hrvatska» հայրենասիրական երգի հեղինակը։ Ավգուստ Շենոային հաճախ անվանում են «Խորվաթական վեպի հայր»։
Ավգուստ Շենոա խորվ.՝ August Šenoa (Schönoa) | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | գերմ.՝ August Ivan Nepomuk Eduard Schönoa |
| Ծնվել է | նոյեմբերի 14, 1838[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Զագրեբ, Ավստրիական կայսրություն[4] |
| Վախճանվել է | դեկտեմբերի 13, 1881[1][2][3][…] (43 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Զագրեբ, Ավստրո-Հունգարիա[4] |
| Գերեզման | Միրոգոյ գերեզմանատուն[5] |
| Գրական անուն | Onufrius Kopriva |
| Մասնագիտություն | գրող, բանաստեղծ և լրագրող |
| Լեզու | խորվաթերեն |
| Քաղաքացիություն |  Ավստրիական կայսրություն և .svg){kind=small} Հունգարիայի թագավորություն |
| Կրթություն | Gymnasium of Cistercian Order of the Louis the Great? |
| Ստեղծագործական շրջան | 1855-1881 |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | «Živila Hrvatska», «Գյուղացիական ապստամբություն», «Անիծվածները» |
| Պարգևներ | |
| Զավակներ | Բրանկո Շենովա և Milan Šenoa? |
 August Šenoa Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ավգուստ Շենոան ծնվել է Զագրեբում՝ սլովենա-գերմանական ծագում ունեցող ընտանիքում։ Նրա հայրը գերմանացի Ալոիս Շենոան էր (գերմ.՝ Alois Schönoa)։ Մայրը՝ Թերեզա Ռաբաչը (սլովակ.՝ Terezija Rabacs), սլովակ էր Բուդապեշտից։ 1857-1865 թվականներին Շենոան իրավաբանություն է սովորել Պրահայում։ Ապրել է նաև Վիեննայում և Զագրեբ վերադարձել 1866 թվականին։
1874-1881 թվականներին եղել է «Vijenac» գրական ամսագրի խմբագիր։
1881 թվականին Ավգուստ Շենոային շնորհվել է Զագրեբի պատվավոր քաղաքացու կոչում[6]։
Մահացել է 1881 թվականի դեկտեմբերի 13-ին՝ 1880 թվականի Զագրեբի երկրաշարժից հետո ստացած վարակիչ հիվանդությունից։
Գրական գործունեությունը խմբագրել
Ավգուստ Շենոայի աշխատանքները հրատարակվել են 1861 թվականից։ Նրա պատմավեպերին բնորոշ են ամբողջականությունը, օբյեկտիվությունը, վավերագրականությունը։ Ամենահայտնի վեպերից է «Գյուղացիական ապստամբություն» ստեղծագործությունը, որ նվիրված է 1573 թվականի խորվաթա-սլովենական ապստամբությանը։ Այդ վեպում ժողովուրդը ներկայացվում է որպես առաջընթաց պատմական ուժ։
Ստեղծագործությունը խմբագրել
- 1865 — «Մեր գրականությունը» (Naša književnost)
- 1866 — Ljubica
- 1867 — Zagrebulje
- 1871 — «Сокровище ювелира գանձերը» (Zlatarevo zlato)
- 1873 — Prijan Lovro
- 1876 - Čuvaj se senjske ruke
- 1877 — «Գյուղացիական ապստամբություն» (Seljačka buna)
- 1878 — Diogenes, Karanfil s pjesnikova groba
- 1879 — Prosjak Luka
- 1881 — «Անիծվածները»
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Crnković G. P. Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 Шеноа Август // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ https://www.gradskagroblja.hr/trazilica-pokojnika/15
- ↑ «1850. - 1918. (Austro Ugarska monarhija)». Զագրեբի պաշտոնական կայք. Zagreb.hr. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 19-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|լեզու=ignored (օգնություն)
Գրականություն խմբագրել
- Рябова Е., Роман А. Шеноа «Крестьянское восстание», «Литература славянских народов», 1958, в. 3; Barac А., A. Šenoa, Zagreb, 1926;
- Vucetic S., Vaznija literatura о Senoi, в кн.։ Senoa A., Djela, sv. l, Zagreb, 1962;
- Jelcic D., A. Senoa njim sarnim, Beograd, 1966.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ավգուստ Շենոա» հոդվածին։ |