Անյես Վարդա

Անյես Վարդա
Անյես Վարդա
Ծննդյան թիվ՝	մայիսի 30, 1928[…]
Ծննդավայր՝	Իքսել, Բրյուսել, Բելգիա
Վախճանի թիվ՝	մարտի 29, 2019[…] (90 տարեկան)
Վախճանի վայր՝	Փարիզի 14-րդ շրջան, Փարիզ
Քաղաքացիություն՝	Ֆրանսիա
Մասնագիտություն՝	լուսանկարիչ, սցենարիստ, ռեժիսոր, documentarian և plastic artist
Պարգևներ՝	, , Կոնրադ Վոլֆի մրցանակ (հոկտեմբեր 2001), César Award for Best short documentary? (1984), , «Սեզար» մրցանակ կինեմատոգրաֆում ակնառու վաստակի համար (2001), Ռենե Կլերի մրցանակ (2002), César Award for Best Documentary Film? (2009), Ոսկե կառք (2010), Պատվավոր ընձառյուծ (2014), Q1321674? (2015), Լիեժի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (2010), Լուի Դելյուկի մրցանակ (1964), Լոս Անջելեսի կինոքննադատների ասոցիացիայի մրցանակ օտար լեզվով լավագույն ֆիլմի համար (1986), National Society of Film Critics Award for Best Non-Fiction Film? (2001), National Society of Film Critics Award for Best Non-Fiction Film? (2009), Մաքս Բեքմանի մրցանակ (2016), Դոնոսիտա պարգև (2017), Գյոտեբորգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (հոկտեմբերի 24, 2008), Օսկար մրցանակ կինոարվեստում բացառիկ նվաճումների համար (նոյեմբերի 11, 2017), L'Œil d'or? (2017), Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ լավագույն փաստագրական ֆիլմի համար (2000), Եվրոպական ֆիլմի ակադեմիայի մրցանակ (2014) և honorary citizen of Brussels? (սեպտեմբերի 25, 2013)
IMDb։	ID 0889513
cine-tamaris.com/agnes-varda/

Անյես Վարդա, անունը ի ծնե՝ Արլետ Վարդա (ֆր.՝ Agnès Varda, Arlette Varda, մայիսի 30, 1928(1928-05-30)^[1]^[2]^[3]^[…], Իքսել, Բրյուսել, Բելգիա^[4]^[5]^[6] - մարտի 29, 2019(2019-03-29)^[7]^[8]^[9]^[…], Փարիզի 14-րդ շրջան, Փարիզ^[6]), ֆրանսիացի կինոռեժիսոր, գեղարվեստական և վավերագրական կինոյի սցենարիստ և պրոդյուսեր, ինչպես նաև հայտնի լուսանկարիչ։

Վարդայի կինեմատոգրաֆիական ոճը տարբերում է վավերագրական ռեալիզմը, սոցիալական հարցերի և ֆեմինիզմի թեմայի նկատմամբ հետաքրքրությունը, ինչպես նաև վառ արտահայտված փորձարարական մոտեցումը։ Քննադատ Էլիսոն Սմիթի խոսքով՝ Անյես Վարդայի կարիերան կարևոր և հաճախ թերագնահատված ձայն է ժամանակակից ֆրանսիական կինոյում։ Նրա աշխատանքը նախանշել է նոր ալիքի առաջացումը, իսկ «Պուենտ-Կուրտ»-ը պարունակում է այդ շարժմանը բնորոշ շատ տարրեր, որոնք նրան ճանարում են բերել^[12]։ Չնայած ֆրանսիական նոր ալիքի հետ սերտ կապին, ավելի ճիշտ կլինի ասել, որ Վարդան պատկանում է Ձախ ափի կինոռեժիսորների Նոր ալիքին։ Այս խումբն առանձնացրել է Բոհեմյան կյանքի հանդեպ սերը, գրականության և պլաստիկ արվեստի մեջ ներգրավվածության բարձր աստիճանը, և որպես արդյունք՝ փորձարարական կինեմատոգրաֆի նկատմամբ հետաքրքրությունը, ինչպես նաև ձախ քաղաքականության աստվածացումը»^[13]։ Ձախ ափի խմբի առաջատար ռեժիսորներն են Քրիս մարկերը, Ալեն Ռենեն և Անյես Վարդան^[13], նրան են հարել Ժան Պիեռ Մելվիլը, Ալեն Ռոբ-Գրիյեն և Մարգերիտ Դյուրասը^[14], ինչպես նաև «Նոր վեպ» գրական շարժման ներկայացուցիչները։

Կինոյում իր աշխատանքի համար Վարդան արժանացել է Բեռլինի կինոփառատոնի «Արծաթե արջ» («Երջանկություն »ֆիլմի համար), Վենետիկի փառատոնի «Ոսկե առյուծ» («Առանց տանիքի, օրենքից դուրս ֆիլմի համար»), Լուի Դելլյուկիմրցանակին, երկու Սեզարի՝ վավերագրական աշխատանքների համար և պատվավոր Սեզարին՝ 2001 թվականին։ 2015 թվականին Կաննի կինոփառատոնում արժանացել է պատվավոր «Ոսկե արմավենու ճյուղ» մրցանակին^[15]։

Կինոարվեստում ունեցած ավանդի համար «Օսկար» պատվավոր մրցանակի դափնեկիր։

ԿենսագրությունԽմբագրել

Անյես Վարդան ծնվել է 1928 թվականի մայիսի 30-ին Բրյուսելում։ Նրա մայրը ֆրանսուհի էր, իսկ հայրը Մերձավոր Արևելքի փախստականների հունական ընտանիքից էր։ Վարդան Սորբոնում սովորել է գրականություն և հոգեբանություն, իսկ Լուվրի դպրոցում՝ արվեստի պատմություն։ Սկզբում Վարդան ցանկանում էր թանգարանային կուրատոր դառնալ, բայց լուսանկարչության դասընթացի ավարտից հետո փոխեց իր ծրագրերը։ Բավականին արագ ստեղծելով առաջին կարգի լուսանկարչի համբավ՝ Վարդան դարձել է Ավինյոնի թատերական փառատոնի և ազգային ժողովրդական թատրոնի պաշտոնական լուսանկարիչ, իսկ հետո շարունակել է կարիերան որպես ֆոտոլրագրող^[16]։

2019 թվականի մարտի 29-ին 91 տարեկան հասակում մահացել է Անյես Վարդան։ Նա բուժվում էր քաղցկեղից, որը և հանդիսացել է մահվան պատճառ։

Լիամետրաժ գեղարվեստական ֆիլմերԽմբագրել

Տարի	Անվանում	Բնօրինակ անվանում	Նշումներ
1955	Պուենտ-Կուրտ	La Pointe-Courte
1962	Կլեո 5-ից մինչև 7	Cléo de 5 à 7	Մասնակցություն Կաննի ՄԿՓ-ի մրցութային ծրագրին
1965	Երջանկություն	Le bonheur	Բեռլինի ՄԿՖ «Արծաթե արջ»
1966	Արարածներ	Les creatures
1969	Առյուծի սեր	Lions Love
1970	Նավսիկայա	Nausicaa	Հեռուստասերիալ
1977	Մեկը երգում է, մյուսը` ոչ	L’une chante, l’autre pas
1981	Վավերագրողը	Documenteur
1985	Առանց տանիքի, օրենքից դուրս	Sans toit ni loi	«Ոսկե առյուծ» Վենետիկի ՄԿՖ
1988	Քունգ Ֆուի վարպետ	Kung-fu master!
1988	Ջեյն Բ. Անյեսի աչքերով	Jane B. par Agnès V.
1991	Ժակոն Նանտից	Jacquot de Nantes
1995	Սիմոն Սինեմի հարյուր և մեկ գիշերը	Les cent et une nuits de Simon Cinéma

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 Agnes Varda (նիդերլ.)
↑ ^2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 filmportal.de — 2005.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780199791286/obo-9780199791286-0004.xml
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.egs.edu/faculty/agnes-varda/biography/
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 ^6,5 Fichier des personnes décédées
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 https://france3-regions.francetvinfo.fr/provence-alpes-cote-d-azur/alpes-maritimes/cannes/cineaste-agnes-varda-habituee-du-festival-cannes-est-decedee-age-90-ans-1646712.html
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Who's Who in France (ֆր.) — Paris: 1953. — ISSN 0083-9531; 2275-0908
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ http://www.nytimes.com/2009/07/24/movies/24movies.html — The New York Times.
↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
↑ Smith, Alison. Agnes Varda Manchester University Press, 1998. Pg 3
↑ ^13,0 ^13,1 «The Left Bank Revisited: Marker, Resnais, Varda», Harvard Film Archive, [1] Archived 2015-09-07 at the Wayback Machine. Access date: 16 August 2008.
↑ Donato Totaro, Offscreen, Hiroshima Mon Amour review, 31 August 2003. [2] Access date: 16 August 2008.
↑ «ВСТРЕЧА — Аньес Варда получает Почетную «Золотую пальмовую ветвь» — Festival de Cannes 2015 (Международный Кинофестиваль)»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին։ Վերցված է 2019-03-29
↑ Agnès Varda movies, photos, movie reviews, filmography, and biography — AllMovie

Արտաքին հղումներԽմբագրել

[_b758a9dc9b9c3fbc-1] 1,0 ^1,1 Agnes Varda (նիդերլ.)

[_afeb4514840630e4-2] 2,0 ^2,1 Encyclopædia Britannica

[_3aeae39de7b90838-3] 3,0 ^3,1 filmportal.de — 2005.

[_9c5dd3f9f98b959b-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780199791286/obo-9780199791286-0004.xml

[_2263cfc04ab2bed3-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.egs.edu/faculty/agnes-varda/biography/

[_cfc094f21a4bfe37-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 ^6,5 Fichier des personnes décédées

[_8a17f6f689f58beb-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 https://france3-regions.francetvinfo.fr/provence-alpes-cote-d-azur/alpes-maritimes/cannes/cineaste-agnes-varda-habituee-du-festival-cannes-est-decedee-age-90-ans-1646712.html

[_688c3b378db168a2-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Who's Who in France (ֆր.) — Paris: 1953. — ISSN 0083-9531; 2275-0908

[_cae26a4a076cd76a-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_a4d79e6c030e5008-10] ttp://www.nytimes.com/2009/07/24/movies/24movies.html — The New York Times.

[_2788f9759495c0ce-11] Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու

[12] Smith, Alison. Agnes Varda Manchester University Press, 1998. Pg 3

[hfa-13] 13,0 ^13,1 «The Left Bank Revisited: Marker, Resnais, Varda», Harvard Film Archive, [1] Archived 2015-09-07 at the Wayback Machine. Access date: 16 August 2008.

[14] Donato Totaro, Offscreen, Hiroshima Mon Amour review, 31 August 2003. [2] Access date: 16 August 2008.

[15] «ВСТРЕЧА — Аньес Варда получает Почетную «Золотую пальмовую ветвь» — Festival de Cannes 2015 (Международный Кинофестиваль)»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին։ Վերցված է 2019-03-29

[16] Agnès Varda movies, photos, movie reviews, filmography, and biography — AllMovie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Անյես Վարդա

Ծննդյան թիվ՝	մայիսի 30, 1928(1928-05-30)^[1]^[2]^[3]^[…]
Ծննդավայր՝	Իքսել, Բրյուսել, Բելգիա^[4]^[5]^[6]
Վախճանի թիվ՝	մարտի 29, 2019(2019-03-29)^[7]^[8]^[9]^[…] (90 տարեկան)
Վախճանի վայր՝	Փարիզի 14-րդ շրջան, Փարիզ^[6]
Քաղաքացիություն՝	Ֆրանսիա^[10]^[11]
Մասնագիտություն՝	լուսանկարիչ, սցենարիստ, ռեժիսոր, documentarian և plastic artist
Պարգևներ՝	, , Կոնրադ Վոլֆի մրցանակ (հոկտեմբեր 2001) , César Award for Best short documentary? (1984) , , «Սեզար» մրցանակ կինեմատոգրաֆում ակնառու վաստակի համար (2001) , Ռենե Կլերի մրցանակ (2002) , César Award for Best Documentary Film? (2009) , Ոսկե կառք (2010) , Պատվավոր ընձառյուծ (2014) , Q1321674? (2015) , Լիեժի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (2010) , Լուի Դելյուկի մրցանակ (1964) , Լոս Անջելեսի կինոքննադատների ասոցիացիայի մրցանակ օտար լեզվով լավագույն ֆիլմի համար (1986) , National Society of Film Critics Award for Best Non-Fiction Film? (2001) , National Society of Film Critics Award for Best Non-Fiction Film? (2009) , Մաքս Բեքմանի մրցանակ (2016) , Դոնոսիտա պարգև (2017) , Գյոտեբորգի համալսարանի պատվավոր դոկտոր (հոկտեմբերի 24, 2008) , Օսկար մրցանակ կինոարվեստում բացառիկ նվաճումների համար (նոյեմբերի 11, 2017) , L'Œil d'or? (2017) , Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ լավագույն փաստագրական ֆիլմի համար (2000) , Եվրոպական ֆիլմի ակադեմիայի մրցանակ (2014) և honorary citizen of Brussels? (սեպտեմբերի 25, 2013)
IMDb։	ID 0889513
cine-tamaris.com/agnes-varda/