Անյես Վարդա
Անյես Վարդա, անունը ի ծնե՝ Արլետ Վարդա (ֆր.՝ Agnès Varda, Arlette Varda, մայիսի 30, 1928[1][2][3][…], Իքսել, Բելգիա[4][5][6] - մարտի 29, 2019[7][8][9][…], Փարիզի 14-րդ շրջան, Ֆրանսիա[6]), ֆրանսիացի կինոռեժիսոր, գեղարվեստական և վավերագրական կինոյի սցենարիստ և պրոդյուսեր, ինչպես նաև հայտնի լուսանկարիչ։
Անյես Վարդա | |
---|---|
Ծննդյան թիվ՝ | մայիսի 30, 1928[1][2][3][…] |
Ծննդավայր՝ | Իքսել, Բելգիա[4][5][6] |
Վախճանի թիվ՝ | մարտի 29, 2019[7][8][9][…] (90 տարեկան) |
Վախճանի վայր՝ | Փարիզի 14-րդ շրջան, Ֆրանսիա[6] |
Քաղաքացիություն՝ | Ֆրանսիա Բելգիա |
Մասնագիտություն՝ | լուսանկարիչ, սցենարիստ, վավերագիր, plastic artist և կինոռեժիսոր |
Պարգևներ՝ | [12] [13] [10] Լոս Անջելեսի կինոքննադատների ասոցիացիայի մրցանակ օտար լեզվով լավագույն ֆիլմի համար [11]National Society of Film Critics Award for Best Non-Fiction Film? National Society of Film Critics Award for Best Non-Fiction Film? [14]Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ լավագույն փաստագրական ֆիլմի համար [15] [16] և [17] |
IMDb։ | ID 0889513 |
cine-tamaris.com/agnes-varda/ |
Վարդայի կինեմատոգրաֆիական ոճը տարբերում է վավերագրական ռեալիզմը, սոցիալական հարցերի և ֆեմինիզմի թեմայի նկատմամբ հետաքրքրությունը, ինչպես նաև վառ արտահայտված փորձարարական մոտեցումը։ Քննադատ Էլիսոն Սմիթի խոսքով՝ Անյես Վարդայի կարիերան կարևոր և հաճախ թերագնահատված ձայն է ժամանակակից ֆրանսիական կինոյում։ Նրա աշխատանքը նախանշել է նոր ալիքի առաջացումը, իսկ «Պուենտ-Կուրտ»-ը պարունակում է այդ շարժմանը բնորոշ շատ տարրեր, որոնք նրան ճանարում են բերել[18]։ Չնայած ֆրանսիական նոր ալիքի հետ սերտ կապին, ավելի ճիշտ կլինի ասել, որ Վարդան պատկանում է Ձախ ափի կինոռեժիսորների Նոր ալիքին։ Այս խումբն առանձնացրել է Բոհեմյան կյանքի հանդեպ սերը, գրականության և պլաստիկ արվեստի մեջ ներգրավվածության բարձր աստիճանը, և որպես արդյունք՝ փորձարարական կինեմատոգրաֆի նկատմամբ հետաքրքրությունը, ինչպես նաև ձախ քաղաքականության աստվածացումը»[19]։ Ձախ ափի խմբի առաջատար ռեժիսորներն են Քրիս մարկերը, Ալեն Ռենեն և Անյես Վարդան[19], նրան են հարել Ժան Պիեռ Մելվիլը, Ալեն Ռոբ-Գրիյեն և Մարգերիտ Դյուրասը[20], ինչպես նաև «Նոր վեպ» գրական շարժման ներկայացուցիչները։
Կինոյում իր աշխատանքի համար Վարդան արժանացել է Բեռլինի կինոփառատոնի «Արծաթե արջ» («Երջանկություն »ֆիլմի համար), Վենետիկի փառատոնի «Ոսկե առյուծ» («Առանց տանիքի, օրենքից դուրս ֆիլմի համար»), Լուի Դելլյուկիմրցանակին, երկու Սեզարի՝ վավերագրական աշխատանքների համար և պատվավոր Սեզարին՝ 2001 թվականին։ 2015 թվականին Կաննի կինոփառատոնում արժանացել է պատվավոր «Ոսկե արմավենու ճյուղ» մրցանակին[21]։
Կինոարվեստում ունեցած ավանդի համար «Օսկար» պատվավոր մրցանակի դափնեկիր։
Կենսագրություն
խմբագրելԱնյես Վարդան ծնվել է 1928 թվականի մայիսի 30-ին Բրյուսելում։ Նրա մայրը ֆրանսուհի էր, իսկ հայրը Մերձավոր Արևելքի փախստականների հունական ընտանիքից էր։ Վարդան Սորբոնում սովորել է գրականություն և հոգեբանություն, իսկ Լուվրի դպրոցում՝ արվեստի պատմություն։ Սկզբում Վարդան ցանկանում էր թանգարանային կուրատոր դառնալ, բայց լուսանկարչության դասընթացի ավարտից հետո փոխեց իր ծրագրերը։ Բավականին արագ ստեղծելով առաջին կարգի լուսանկարչի համբավ՝ Վարդան դարձել է Ավինյոնի թատերական փառատոնի և ազգային ժողովրդական թատրոնի պաշտոնական լուսանկարիչ, իսկ հետո շարունակել է կարիերան որպես ֆոտոլրագրող[22]։
2019 թվականի մարտի 29-ին 91 տարեկան հասակում մահացել է Անյես Վարդան։ Նա բուժվում էր քաղցկեղից, որը և հանդիսացել է մահվան պատճառ։
Լիամետրաժ գեղարվեստական ֆիլմեր
խմբագրելՏարի | Անվանում | Բնօրինակ անվանում | Նշումներ |
---|---|---|---|
1955 | Պուենտ-Կուրտ | La Pointe-Courte | |
1962 | Կլեո 5-ից մինչև 7 | Cléo de 5 à 7 | Մասնակցություն Կաննի ՄԿՓ-ի մրցութային ծրագրին |
1965 | Երջանկություն | Le bonheur | Բեռլինի ՄԿՖ «Արծաթե արջ» |
1966 | Արարածներ | Les creatures | |
1969 | Առյուծի սեր | Lions Love | |
1970 | Նավսիկայա | Nausicaa | Հեռուստասերիալ |
1977 | Մեկը երգում է, մյուսը` ոչ | L’une chante, l’autre pas | |
1981 | Վավերագրողը | Documenteur | |
1985 | Առանց տանիքի, օրենքից դուրս | Sans toit ni loi | «Ոսկե առյուծ» Վենետիկի ՄԿՖ |
1988 | Քունգ Ֆուի վարպետ | Kung-fu master! | |
1988 | Ջեյն Բ. Անյեսի աչքերով | Jane B. par Agnès V. | |
1991 | Ժակոն Նանտից | Jacquot de Nantes | |
1995 | Սիմոն Սինեմի հարյուր և մեկ գիշերը | Les cent et une nuits de Simon Cinéma |
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 Agnes Varda (նիդերլ.)
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 filmportal.de — 2005.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780199791286/obo-9780199791286-0004.xml
- ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.egs.edu/faculty/agnes-varda/biography/
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Fichier des personnes décédées
- ↑ 7,0 7,1 7,2 https://france3-regions.francetvinfo.fr/provence-alpes-cote-d-azur/alpes-maritimes/cannes/cineaste-agnes-varda-habituee-du-festival-cannes-est-decedee-age-90-ans-1646712.html
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Who's Who in France (ֆր.) — Paris: 1953. — ISSN 0083-9531; 2275-0908
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ Kulturnachrichten: Agnes Varda mit Konrad-Wolf-Preis ausgezeichnet und andere Meldungen (գերմ.) // Der Tagesspiegel / Hrsg.: S. Casdorff — Deutschland: Verlag Der Tagesspiegel, 2001. — ISSN 1865-2263
- ↑ https://www.uliege.be/cms/c_9266244/fr/docteurs-honoris-causa-sur-proposition-des-autorites-de-l-uliege
- ↑ Décret du 14 mai 2013 portant élévation aux dignités de grand'croix et de grand officier (ֆր.) — 1868. — ISSN 0242-6773
- ↑ Décret du 14 avril 2017 portant élévation et nomination aux dignités de grand'croix et de grand officier — 2017.
- ↑ Fransk filmskapare och brittisk industridesigner blir hedersdoktorer på Konstnärliga fakulteten — University of Gothenburg, 2008.
- ↑ 2000 - The Winners — European Film Academy.
- ↑ European Film Academy: 2014 — European Film Academy.
- ↑ https://datastore.brussels/web/data/dataset/ereburgers2/dataset-viewer-resource
- ↑ Smith, Alison. Agnes Varda Manchester University Press, 1998. Pg 3
- ↑ 19,0 19,1 «The Left Bank Revisited: Marker, Resnais, Varda», Harvard Film Archive, [1] Արխիվացված 2015-09-07 Wayback Machine Access date: 16 August 2008.
- ↑ Donato Totaro, Offscreen, Hiroshima Mon Amour review, 31 August 2003. [2] Access date: 16 August 2008.
- ↑ «ВСТРЕЧА — Аньес Варда получает Почетную «Золотую пальмовую ветвь» — Festival de Cannes 2015 (Международный Кинофестиваль)». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 29-ին.
- ↑ Agnès Varda movies, photos, movie reviews, filmography, and biography — AllMovie
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Նոր ալիք, ֆեմինիզմ, հիմն երիտասարդությանը. Անիես Վարդայի լավագույն ֆիլմերը
- Պաշտոնական կայք
- Аньес Варда на сайте imdb
- Аньес Варда на сайте Senses of cinema
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անյես Վարդա» հոդվածին։ |