Անդրեա Ալեքսի

Անդրեա Ալեքսի
	Տրոգիր տաճարի մուտքը, Անդրեա Ալեքսի
Ի ծնե	Անդրեա Ալեքսի
Ծնվել է	մոտ. 1425
Ծննդավայր	Լեժա, Ալբանիա
Մահացել է	1505
Վախճանի վայր	Սպլիտ, Խորվաթիա
Ազգություն	Ալբանիա
Ճյուղ(եր)	ճարտարապետություն, նկարչություն, քանդակագործություն
Գործունեություն	ճարտարապետ; նկարիչ; քանդակագործ
	Aleksi Andrea Վիքիպահեստում

Անդրեա Ալեքսի (ալբ․՝ Andrea Nikollë Aleksi, Andrea Alessi, Andrija Aleši, 1425, Լեժա - 1505, Դուրրաս), ալբանացի ճարտարապետ, նկարիչ և քանդակագործ։ Համարվում է Դալմաթյան վերածննդի ժամանակաշրջանի ամենահեղինակավոր նկարիչներից մեկը։

ԿենսագրությունԽմբագրել

Անդրեա Ալեքսին ծնվել է Լեժիում, այնուհետև տեղափոխվել է Դալմաթիայի Սփլիթ քաղաք, որտեղ ուսանել է քանդակագործ Մարկ Տրոյային։ Կյանքի մեծ մասն ապրել և ստեղծագործել է Դալմաթիայում։ Եղել է Ջորջո դա Սեբենցոյի աշակերտը։ Նրա նշանավոր գործերից է 1466 թվականին Նիկոլո դի Ջիովանի Ֆիորենտինոյի հետ Տրոգիրի Սուրբ Հովհաննես տաճարի աշխատանքները։

Սուրբ Հակոբ տաճարի նմանությամբ այն կառուցված է ծայրահեղ ճշգրտությամբ ստեղծված մեծ քարե բլոկներից։ Համաձայն անտիկ իդեալների՝ այն ճարտարապետության և քանդակագործության եզակի ներդաշնակություն է ապահովում։ Ներսի կողմից պատերը ողորկ չեն։ Տաճարի մեջտեղում՝ խորանին, Տրոգիրի սուրբ Հովհաննեսի սարկոֆագն է՝ շրջապատված լուսամփոփները ձեռքներին պուտտեներով, որոնք կարծես լույս են տալիս դժոխքի դռներից։ Նրանց վերևում Քրիստոսի և առաքյալների քանդակներով որմնախորշերն են (հիմնականում Ալեքսի աշխատանքն է)։ Կեսոնային առաստաղի մեջտեղում Աստծո պատկերն է և հրեշտակների 96 գլուխներ։ Մանկական ժպտացող դեմքերով լի տաճարը տարբերվում է այդ ժամանակաշրջանի եվրոպական արվեստից։

Անդրեան հայտնի է նաև Իտալիայում գտնվող իր առևտրականների արձաններով, 1454 թվականին Դալմաթիայի Արաբե կղզու եկեղեցու «Տրոգիրի մկրտարան» որմնանկարներով, որը նա ստորագրել է 1467 թվականին՝ ANDREAS ALEXIUS DURRACHINUS OPIFEX MCCCCXII (Անդրեա Ալեքսի, արվեստագետ Դուրրեսից, 1462).

Մահացել է 1505 թվականին, Դուրրասում։

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Biography at the Croatian Post stamp collection web site