Անդերս Ցելսիուս (շվեդերեն՝ Anders Celsius, նոյեմբերի 27 (դեկտեմբերի 8), 1701[1][2][3][…], Uppsala Cathedral Assembly, Շվեդիա - ապրիլի 25 (մայիսի 6), 1744[1][2][3][…], Uppsala Cathedral Assembly, Շվեդիա[4][2]), շվեդ ֆիզիկոս և աստղագետ։ Ծնվել է Ուփսալայում, Շվեդիա։ Համարվում է Ցելսիուսի սանդղակի ստեղծողը։

Անդերս Ցելսիուս
Anders Celsius
Anders-Celsius-Head.jpg
Ծնվել էնոյեմբերի 27 (դեկտեմբերի 8), 1701[1][2][3][…]
Uppsala Cathedral Assembly, Շվեդիա
Մահացել էապրիլի 25 (մայիսի 6), 1744[1][2][3][…] (42 տարեկան)
Uppsala Cathedral Assembly, Շվեդիա[4][2]
բնական մահով
ԳերեզմանOld Uppsala Church
Բնակության վայր(եր)Շվեդիա
ՔաղաքացիությունFlag of Sweden.svg Շվեդիա[5]
Մասնագիտությունաստղագետ, ֆիզիկոս, մաթեմատիկոս, համալսարանի դասախոս, գյուտարար, քիմիկոս և օդերևութաբան
Հաստատություն(ներ)Ուփսալայի համալսարան
Գործունեության ոլորտաստղագիտություն
Պաշտոն(ներ)Rector of the University of Uppsala? և Rector of the University of Uppsala?
ԱնդամակցությունԼոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Royal Society of Sciences in Uppsala?
Ալմա մատերՈւփսալայի համալսարան[6]
Տիրապետում է լեզուներինլատիներեն[1] և շվեդերեն[1]
Գիտական ղեկավարJacques Cassini?
Հայտնի աշակերտներJohan Gottschalk Wallerius?, Jakob Gadolin?[6] և Pehr Wilhelm Wargentin?[6]
Պարգևներ
Ստորագրություն
Изображение автографа
Commons-logo.svg Anders Celsius Վիքիպահեստում

ԿենսագրությունԽմբագրել

 
Ցելսիուսը թաղված է Ուպսալայի եկեղեցում իր պապիկի կողքին

1730-1744 թթ. եղել է Ուպսալայի համալսարանի պրոֆեսոր աստղագետը։ Նա առաջարկել է օգտագործել Ցելսիուսի սանդղակը, ըստ որի ջուրը եռում է 100 աստիճանում։ Նա Լոնդոնի թագավորական ընկերության և Բեռլինի գիտությունների ակադեմիայի անդամ էր։ Հիմնական աշխատանքները վերաբերում են ֆիզիկային, աստղագիտությանը, երկրաֆիզիկային։ Ցելսիուսը մասնակցել է Երկրի հասարակածի չափման նպատակով կազմակերպված Լապլանդական արշավախմբի (1736–1737 թթ.) աշխատանքներին։ Առաջարկել է ջերմաստիճանային ցուցնակ (Ցելսիուսի ջերմաստիճանային ցուցնակ), որի վրա սառույցի հալման (0 °C) և ջրի եռման (100 °C) ջերմաստիճանների միջակայքը մթնոլորտային բնականոն ճնշման (760 մմ սնդիկի սյան) դեպքում բաժանված է 100 հավասար մասերի։ Ցելսիուսի ջերմաչափով առողջ մարդու մարմնի ջերմաստիճանը 36,6 °C է։

Մահացել է թոքախտից 1744 թ. ապրիլի 25-ին։

Աստղագիտության մեջԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել