Անա Մարիա Մատուտե

Անա Մարիա Մատուտե; իսպ.՝ Ana María Matute
Ծննդյան անուն	իսպ.՝ Ana María Matute Ausejo
Ծնվել է	հուլիսի 26, 1925
Ծննդավայր	Տառագոնա, Կատալոնիա, Իսպանիա
Վախճանվել է	հունիսի 25, 2014 (88 տարեկանում)
Վախճանի վայր	Բարսելոնա, Իսպանիա
Մասնագիտություն	վիպասան, գրող և մանկագիր
Լեզու	իսպաներեն և կատալաներեն
Քաղաքացիություն	Իսպանիա
Ժանրեր	պոեզիա և վեպ
Գրական ուղղություններ	50-ականների սերունդ
Ուշագրավ աշխատանքներ	Los Mercaderes?, Q5405967? և Olvidado rey Gudú?
Անդամակցություն	Իսպանիայի արքայական ակադեմիա
Պարգևներ	«Միգել դե Սերվանտես» մրցանակ Սան Ժորդիի Խաչ Ֆաստենրատի մրցանակ Café Gijón Award? Նադալի մրցանակ «Մոլորակ» մրցանակ և Q3324124?
Զավակներ	Juan Pablo Goicoechea Matute?
	Ana María Matute Վիքիպահեստում

Անա Մարիա Մատուտե (իսպ.՝ Ana María Matute, հուլիսի 26, 1925(1925-07-26)^[1], Տառագոնա, Կատալոնիա, Իսպանիա^[2] - հունիսի 25, 2014(2014-06-25)^[1]^[3], Բարսելոնա, Իսպանիա^[2]), իսպանացի գրող, «50-ական թվականների սերունդ»:

Բովանդակություն

ԿենսագրությունԽմբագրել

Ծնվել է Բարսելոնայում, անձրևանոցների արտադրության գործարանի տիրոջ՝ Ֆակունդո Մատուտեի (իսպ.՝ Facundo Matute) ընտանիքում հինգ երեխաներից երկրորդն էր:

Երբ ութ տարեկանում աղջիկը կյանքի և մահվան եզրին էր՝ երիկամը խոցած վարակի պատճառով, տատն ու պապը նրան վերականգնման համար տեղափոխեցին Մանսիլիա դե լա Սերրա՝ Լոգրանոյի հարավ-արևմտյան մասում գտնվող փոքրիկ քաղաք: Հետագայում գրողի որոշ ստեղծագործություններում գործողությունների վայրը նման տեղանք կլինի:

Ութ տարեկանում ես հիվանդացել եմ, և ինձ ուղարկել են գյուղ՝ տատիկ-պապիկի մոտ: Նրանց հետ ապրել եմ գրեթե մի ամբողջ տարի: Կարծում եմ, որ այդ ժամանակը ինձ համար որոշիչ էր: Այն շատ խորը մխրճվել է հիշողությանս մեջ, և ես մուտք գործեցի մի աշխարհ, որը երբեք չեմ մոռացել: Կաստիլական գյուղի մարդիկ … կյանքի համար նրանց դաժան պայքարը ինձ համար առաջին անգամ էր բացվել: Ես ցանկացա դպրոց գնալ գյուղի երեխաների հետ և հասա դրան

- Անա Մարիա Մատուտե

Երբ նա տասը տարեկան էր, քաղաքացիական պատերազմ սկսվեց, որը մեծ ազդեցություն է գործել ապագա գրողի աշխարհայացքի ձևավորման վրա, նա ականատես է դարձել ոչ միայն երկու կողմերի միջև ընթացող պայքարին, այլև յուրաքանչյուր բնակչի մեջ աճող ներքին ագրեսիային^[5]:

1952 թվականի նոյեմբերի 17-ին Անա Մարիա Մատուտեն ամուսնացել է գրող Ռամոն Էուխենիո դե Գոյկոեչեյի (իսպ.՝ Ramon Eugenio de Goicoechea) հետ: Շուտով ծնվել է նրանց որդին՝ Խուան Պաբլոն, որին Անան նվիրել է մի շարք մանկական պատմվածքներ: 1965 թվականին ամուսինները բաժանվել են, և այդ ժամանակների օրենքի համաձայն՝ նրան արգելված էր տեսնել որդուն:

Մահացել է 2014 թվականի հունիսի 25-ին, Բարսելոնայի հիվանդանոցում, կարդիոռեսպիրատոր ճգնաժամից հետո^[6]:

Թաղված է Մոնժուիկի գերեզմանոցում (կատ.՝ Cementiri de Montjuïc) Բարսելոնայում:

Հիմնական ստեղծագործություններԽմբագրել

ՎեպերԽմբագրել

Los abel. — Barcelona: Destino, 1948 - Նադալի մրցանակի կարճ ցանկում
Fiesta al Noroeste. — Madrid: Afrodisio Aguado, 1953 - «Premio Café Gijón» մրցանակ
Маленький театр / Pequeño teatro. — Barcelona: Planeta, 1954
En esta tierra. — Barcelona: Éxito, 1955
Los hijos muertos. — Barcelona: Planeta, 1958 - Քննադատների մրցանակ (իսպ.՝ Premio de la Crítica de narrativa castellana) և գրականության ազգային մրցանակ (իսպ.՝ Premio Nacional de Narrativa)
Primera memoria. — Barcelona: Destino, 1960 - Նադալի մրցանակ Algunos muchachos. — Barcelona: Destino, 1964.
Los soldados lloran de noche. - Barcelona: Destino, 1964
La trampa. — Barcelona: Destino, 1969
La torre vigía. — Barcelona: Lumen S.A., 1971
Luciérnagas. — Barcelona: Destino, 1993
Olvidado rey Gudú. - Madrid: Espasa Calpé, 1996
Aranmanoth. — Madrid: Espasa Calpé, 2000
Paraíso inhabitado. — Madrid: Espasa Calpé, 2010

Պատմվածների ժողովածուԽմբագրել

El tiempo / «Ժամանակ» (1957)
El arrepentido / «Զղջացողը» (1961)
A la mitad del camino / «Ճանապարհի կեսին» (1961)
Historia de la Artámila / «Արտամիլայի պատմությունները» (1961)
El río / Գետը (1963)
«Տարօրինակ տղաները» (1968)

ՃանաչումԽմբագրել

«Մոլորակ» հրատարակչության մրցանակ (1954):
Նադալի մրցանակ՝ 1959 թվական:
Իսպաներենի թագավորական ակադեմիայի անդամ (1996, (Ակադեմիայի երերքարյուր տարվա պատմության մեջ՝ երրորդ կինըերրորդ կինը):
Միգել դե Սերվանտեսի մրցանակ (2010, ինչպես նաև երրորդ կինը՝ ով արժանացել է իսպանալեզու գրականության այդ գլխավոր մրցանակին):

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118782592 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>
↑ http://www.gencat.cat/presidencia/creusantjordi/2009/cat/
↑ Paredes-Méndez M. F., Harpring M., Ballesteros J. Voces de España: antologia literaria. — Boston, MA: Thompson Heinle, 2005.
↑ Վախճանվել է իսպամացի գրող Անա Մարիա Մատուտեն

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Պաշտոնական կայք. (իսպ.) — (Ստուգված է 2 Մարտի 2011).

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/Ana-Maria-Matute_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիայի_ազգային_գրադարան|German_National_Library]],_[[:Բեռլինի_պետական_գրադարան|Berlin_State_Library]],_[[:en:Bavarian_State_Library|Bavarian_State_Library]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/118782592/_Record_#118782592]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118782592 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12040795q_data.bnf.fr]:_տվյալների_բաց_շտեմարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>

[[http://www.gencat.cat/presidencia/creusantjordi/2009/cat/_http://www.gencat.cat/presidencia/creusantjordi/2009/cat/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-4] ttp://www.gencat.cat/presidencia/creusantjordi/2009/cat/

[5] Paredes-Méndez M. F., Harpring M., Ballesteros J. Voces de España: antologia literaria. — Boston, MA: Thompson Heinle, 2005.

[6] Վախճանվել է իսպամացի գրող Անա Մարիա Մատուտեն

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]