Հիրոսի Ամանո (ճապ.՝ 天野 浩, սեպտեմբերի 11, 1960(1960-09-11)[1][2][3], Համամացու, Սիձուոկա (պրեֆեկտուրա), Ճապոնիա), ճապոնացի ճարտարագետ և ֆիզիկոս, աշխատել է Նագոյայի համալսարանում[8], որպես պրոֆեսոր։ 2014 թվականի Ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր, մրցանակը ստացել է լուսատու դիոդների ստեղծման համար, որոնք դարձել են արդյունավետ լույսի աղբյուր[9]։ 1989 թվականին առաջին անգամ ստեղծել է լուսադիոդ, որը արձակում էր երկնագույն լույս և հիմնված էր գալիումի նիտրիդի վրա։

Հիրոսի Ամանո
天野 浩
Ծնվել էսեպտեմբերի 11, 1960(1960-09-11)[1][2][3] (63 տարեկան)
Համամացու, Սիձուոկա (պրեֆեկտուրա), Ճապոնիա
Քաղաքացիություն Ճապոնիա
Մասնագիտությունֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս և ճարտարագետ
Հաստատություն(ներ)Նագոյայի համալսարան[4], Meijo University?[4], Նագոյայի համալսարան[4] և Meijo University?[4]
Գործունեության ոլորտֆիզիկոս
Ալմա մատերՆագոյայի համալսարան (1988)[4], Shizuoka Prefectural Hamamatsu Nishi High School? և Hamamatsu City Shijimizuka Junior High School?
Գիտական աստիճանտեխնիկական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինճապոներեն
Գիտական ղեկավարԻսամու Ակասակի[5]
Պարգևներ
 Hiroshi Amano Վիքիպահեստում

Ավարտել է Նագոյայի համալսարանը 1983 թվականին, գիտությունների մագիստրոսի կոչում ստացել է 1985 թվականին, իսկ դոկտորական աստիճանը ստացել է 1989 թվականին։ Դասավանդել է Նագոյայի համալսարանում սկսած 1992 թվականից։ Ավելի ուշ, սկսեց դասավանդել Մեյդզյո համալսարանում, որտեղ դարձավ դոցենտ 1998 թվականին, իսկ 2002 թվականին դարձավ պրոֆեսոր։ 2010 թվականին վերադարձավ Նագոյայի համալսարան պրոֆեորի պաշտոնին։

Մրցանակներ

խմբագրել

Հասարակական գործունեություն

խմբագրել

2016 թվականին, այլ նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների հետ ստորագրել է բաց նամակ ուղղված Գրինփիս-ին, Միավորված ազգերի կազմակերպությանը և աշխարհի պետությունների կառավարություններին, որը կոչ էր անում դադարեցնել պայքարը Գենետիկորեն մոդիֆիկացված օրգանիզմների դեմ[10][11][12]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Gregersen E. Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Faculty Member - AMANO, HiroshiNagoya University.
  5. http://profs.provost.nagoya-u.ac.jp/view/html/100001778_en.html
  6. The Nobel Prize in Physics 2014Nobel Foundation.
  7. Table showing prize amountsNobel Foundation, 2019.
  8. Նագոյայի համալսարանի կայքում տեղեկություններ (անգլ.)
  9. «The 2014 Nobel Prize in Physics - Press Release». Nobelprize.org. Nobel Media AB 2014. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  10. 107 Nobel laureates sign letter blasting Greenpeace over GMOs
  11. Laureates Letter Supporting Precision Agriculture (GMOs)
  12. Նամակը ստորագրող նոբելյան դափնեկիրների ցանկ

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հիրոսի Ամանո» հոդվածին։