Աղոթարարներ
| Աղոթարարներ | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Սովորական աղոթարար | ||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Mantodea
Burmeister, 1838
|
||||||||
| Հոմանիշներ | ||||||||
Mantoptera |
||||||||
| Ընտանիքներ | ||||||||
| ||||||||
|
|
Աղոթարարներ կամ հարցուկներ կամ մորղեր (լատ.՝ Mantodea կամ Mantoptera), միջատների կարգ։ Հայտնի է 2000, Հայաստանում՝ 5 տեսակ։ Առավել տարածված է մորղ սովորականը (Mantis religiosa)։
Արտաքին կառուցվածք Խմբագրել
Մորղերը մեծ կամ միջին մեծության, խիստ երկարավուն մարմնով գիշատիչ միջատներ են։ Հարցուկների գլուխը եռանկյունաձև է, խիստ շարժուն։ Մորղի բերանային ապարատը կրծող է։ Կրծքային առաջին զույգ բնորոշ գիշատիչ ոտքերը վերափոխված են բռնող վերջավորությունների, որոնց սրունքներն ու ազդրերը պատված են փշերով։ Որսին դարանակալելիս մարմինը ձգում են, առջևի ոտքերն ուղղում դեպի վեր (աղոթողի կեցվածքի է նման, այստեղից՝ անվանումը)։
Բազմացում և զարգացում Խմբագրել
Զարգանում են թերի կերպարանափոխությամբ։ Մորղերը ձվադրում են մեծ քանակությամբ ձվածիր խոշոր կոնակիթերում։ Թրթուրները ձվերից դուրս են գալիս ուշ գարնանը և ամռանը զարգանալով՝ դառնում են սեռահասուն։ Աղոթարարները տարվա մեջ տալիս են 1 սերունդ։
Սննդառություն Խմբագրել
Հարցուկներ վարում են ցերեկային կյանք, ջերմասեր են։ Սնվում են առավելապես լվիճներով, ճանճերով և այլ մանր միջատներով, մեծ չափերի աղոթարարները՝ նաև մորեխներով, թիթեռներով և այլն։ Որոշ խոշոր արևադարձային տեսակներ հարձակվում են նույնիսկ փոքր թռչունների, գորտերի և մողեսների վրա։ Ունեն պաշտպանական գունավորում։ Ոչնչացնում են վնասատու միջատներին։
|
Ընթերցե՛ք «աղոթարար» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 259)։ 
|
| Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
|