Վիքիպեդիա

Ադրիեննա Ռիչ

Ադրիեննա Ռիչ (անգլ.՝ Adrienne Cecile Rich, մայիսի 16, 1929(1929-05-16)[1][2][3][…], Բալթիմոր, Մերիլենդ, ԱՄՆ[4][5][6] - մարտի 27, 2012(2012-03-27)[7][1][2][…], Սանտա Քրուզ, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[8][9]), ամերիկացի բանաստեղծ, հրապարակախոս, ֆեմինիզմի երկրորդ ալիքի ներկայացուցիչ, լեսբուհի։

Ադրիեննա Ռիչ
Դիմանկար
Ծնվել էմայիսի 16, 1929(1929-05-16)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԲալթիմոր, Մերիլենդ, ԱՄՆ[4][5][6]
Մահացել էմարտի 27, 2012(2012-03-27)[7][1][2][…] (82 տարեկան)
Մահվան վայրՍանտա Քրուզ, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[8][9]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ[10]
ԿրթությունՌեդկլիֆ քոլեջ[4] և Հարվարդի համալսարան
Ազդվել էՍիմոնա դը Բովուար և Սիլվիա Փլաթ
ԵրկերDiving into the Wreck?[11], On Lies, Secrets and Silence?[12] և The Dream of a Common Language?[13]
Մասնագիտությունբանաստեղծուհի, ակնարկագիր, գրող, կանանց իրավունքների պաշտպան և հակապատերազմային ակտիվիստ
ԱշխատավայրԲրանդեյսի համալսարան, Կոռնելի համալսարան[14] և Կոլումբիայի համալսարան[14]
ԱմուսինԱլֆրեդ Հասքել Կոնրադ[4]
Ծնողներհայր՝ Arnold Rice Rich?
Պարգևներ և
մրցանակներ

Գուգենհայմի կրթաթոշակ

[15]

ՄակԱրթուրի կրթաթոշակ

[16]

Բոլինգենի մրցանակ

[17]

«Լամբդա» գրական մրցանակ

Ազգային գրքի պարգև

[18]

Ruth Lilly Poetry Prize?

«Համընդհանուր բարօրություն» մրցանակ անգնահատելի վաստակի համար

Poets' Prize?

Ռոբերտ Ֆրոսթի մեդալ

Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ

Բրանդիսի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Հարվարդի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Ամերիկյան բանաստեղծների ակադեմիայի անդամ

[19]

Shelley Memorial Award?

[20]

Wallace Stevens Award?

National Book Critics Circle Award for Poetry?

Lenore Marshall Poetry Prize?

 և

Ազգային գրքի պարգև

[21]
ԱնդամությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Կայքadriennerich.net
 Adrienne Rich Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Մայրը եղել է դաշնակահարուհի և կոմպոզիտոր, ինչպես նաև մեթոդիստուհի, հայրը՝ կենսաբան և հրեական ծագում ունեցող բժիշկ։ Ավարտել է Ռեդքլիֆի քոլեջը Քեմբրիջում։ Իր դեբյուտը 1951 թվականին կատարել է «A Change of World» բանաստեղծությունների գրքով, որն անձնական ընտրությամբ ստացել է Հյու Օդենի Յելի մրցանակը երիտասարդ բանաստեղծուհիների համար (Օդենը ժողովածուն ուղեկցել է իր նախաբանով)։ 1966 թվականից ամուսնու և երեք որդիների հետ ապրում էր Նյու Յորքում։ Մտերմացել է նոր ձախերի հետ, մասնակցել հակապատերազմական ցույցերին, քաղաքացիական իրավունքների շարժմանը։ 1960-ական թվականների վերջին բաժանվել է ամուսնուց։ 1976 թվականից կյանքը կիսել է ջամայկացի գրող Միշել Քլիֆի հետ։ Դասավանդել է Կոլումբիայի, Ռատգերսի, Բրանդեյսկի, Սթենֆորդի, Կոռնելի համալսարաններում, Բրին-Մար քոլեջում և այլն, վարել է ակտիվ հասարակական կյանք։

Մահացել է ռևմատոիդ արթրիտի հետևանքներից։

Կրտսեր քույրը՝ գրող Սինթիա Ռիչն է։

Ստեղծագործություն խմբագրել

Հեղինակ է բանաստեղծությունների 25 գրքերի, էսսեների 6 ժողովածուների և նշումների։ Պատկանում է XX-րդ դարի երկրորդ կեսի ԱՄՆ-ի խոշորագույն բանաստեղծուհիների և ամերիկյան հասարակական բեմի ազդեցիկ դեմքերի ցանկին։ Գրել է «Մայրությունը որպես անձնական փորձ և սոցիալական ինստիտուտ» (1976) և «Հարկադիր հետերոսեքսուալությունը և լեսբուհիների գոյությունը» (1980) ֆեմինիստական էսսեները, որոնք հետագայում ներառվել են «Հաց, արյուն և պոեզիա» (1986) գրքում։

Ճանաչում խմբագրել

Պոեզիայի համար բազմաթիվ մրցանակների դափնեկիր է, որոնց թվում են «Diving into the Wreck» գրքի ազգային մրցանակը (1974, այն բաժանել է գրող Օդրի Լորդի և Էլիս Ուոքերի միջև), Ռոբերտ Ֆրոստի մեդալը (1992), «Atlas of the Difficult World» գրքի համար բանաստեղծական մրցանակը (1992), Լամբդի մրցանակը «Dark Fields of the Republic» գրքի համար (1995), Ուոլես Սթիվենսի մրցանակը (1996), Բոլլինգենի մրցանակը (2003),Ազգային գրքի հիմնադրամի մեդալ ամերիկյան գրականության մեջ ակնառու ներդրման համար (2006), գGriffin Lifetime Achievement պոեզիայի մրցանակ (Կանադա, 2010) և այլն։ Եղել է ամերիկյան արվեստի և գիտությունների ակադեմիայի անդամ (1991)։ Ամերիկացի բանաստեղծների ակադեմիայի կանցլերն է 2002 թվականից։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Discogs — 2000.
  3. ↑ 3,0 3,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Blain V., Grundy I., Clements P. The Feminist Companion to Literature in English: Women Writers from the Middle Ages to the Present — 1990. — P. 898.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 http://www.sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?f=/c/a/2012/03/28/BA8B1NRILE.DTL
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 http://www.sfgate.com/books/article/Adrienne-Rich-poet-of-disenfranchised-dies-3442377.php
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Poet Adrienne Rich, 82, has died
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 http://www.nytimes.com/2012/03/29/books/adrienne-rich-feminist-poet-and-author-dies-at-82.html
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 http://www.huffingtonpost.com/2012/03/28/adrienne-rich-dies_n_1386586.html
  10. ↑ http://www.nytimes.com/aponline/2010/04/07/us/AP-History.html
  11. ↑ https://openlibrary.org/works/OL1881414W/Diving_into_the_wreck
  12. ↑ https://openlibrary.org/works/OL1881418W/On_lies_secrets_and_silence
  13. ↑ https://openlibrary.org/works/OL1881415W/The_dream_of_a_common_language
  14. ↑ 14,0 14,1 The International Who's Who of Women 2006 — Routledge, 2005. — ISBN 978-1-85743-325-8
  15. ↑ http://www.gf.org/fellows/12193-adrienne-rich
  16. ↑ http://www.macfound.org/fellows/500/
  17. ↑ http://bollingen.yale.edu/poet/adrienne-rich
  18. ↑ https://www.nationalbook.org/books/diving-into-the-wreck-poems-1971-1972/
  19. ↑ https://poets.org/academy-american-poets/prizes/academy-american-poets-fellowship
  20. ↑ https://psa.fcny.org/psa/awards/frost_and_shelley/shelley_winners/
  21. ↑ https://www.nationalbook.org/programs/dcal/#tab-2

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ադրիեննա Ռիչ» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ադրիեննա_Ռիչ&oldid=9078794» էջից