(հե, եյ[1], երբեմն նաև կոչվում է «է-ութերորդ»), վրացական այբուբենի տառ, որն այժմ չի օգտագործվում ժամանակակից վրացական այբուբենում։ Նախկին այբուբենում 8-րդն է եղել, թվային արժեքը՝ 8։ Այստեղից էլ եկել է նրա «է-ութերորդ» անվանումը։ Հին վրացերենում օգտագործվել է «ეჲ» համադրությամբ, ինչպես օրինակ՝

Վրացերենի այբուբեն
՝ Ան ՝ Ման ՝ Ղան
՝ Բան ՝ Նար ՝ Ղար
՝ Գան ՝ Օն ՝ Շին
՝ Դոն ՝ Պար ՝ Չոն
՝ Էն ՝ Ժան ՝ Ցան
՝ Վին ՝ Ռաե ՝ Ձիլ
՝ Զեն ՝ Սան ՝ Ծիլ
՝ Թան ՝ Տար ՝ Ճար
՝ Ին ՝ Ուն ՝ Խան
՝ Կան ՝ Փար ՝ Ջան
՝ Լաս ՝ Քան ՝ Հաե
Հնամենի տառեր
՝ ეჲ ՝ ჲე ՝ ჳე
՝ ჴარ ՝ ჰოე
Լրացուցիչ տառեր
՝ ჶი ՝ ჷნ ՝ ჸინ
՝ - ՝ -
ქრისტეჲ — ქრისტ
მთვარეჲ — მთვარ

Իլյա Ճավճավաձեն և նրա դաշնակիցները 19-րդ դարում այս տառը հանել են վրացական այբուբենից։

Տարատեսակներ խմբագրել

Ասոմթավրուլի Նուսխուրի Մխեդրուլի
     

Յունիկոդ խմբագրել

Ասոմթավրուլի Նուսխուրի Մխեդրուլի
U+10C1[2] U+2D21[3] U+10F1[2]

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ა. შანიძე. 1973/1980. ქართული ენის გრამატიკის საფუძვლები. თბილისი: თსუ გამომცემლობა. გვ. 18.
  2. 2,0 2,1 Unicode (1)
  3. Unicode (2)

Գրականություն խմբագրել

  • Mchedlidze, T. (1) The restored Georgian alphabet, Fulda, Germany, 2013
  • Mchedlidze, T. (2) The Georgian script; Dictionary and guide, Fulda, Germany, 2013
  • Machavariani, E. Georgian manuscripts, Tbilisi, 2011
  • The Unicode Standard, Version 6.3, (1) Georgian, 1991-2013
  • The Unicode Standard, Version 6.3, (2) Georgian Supplement, 1991-2013