Ֆյոդոր Զվերև
Ֆյոդոր Տրոֆիմովիչ Զվերև (անգլ.՝ Fyodor Zverev, սեպտեմբերի 20, 1890, Նաուրսկայա (ստանիցա, Նաուրսկի շրջան), Թերեքի մարզ, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 16, 1938, Բեյրութ, Լիբանան), ռուս ռազմական օդաչու, Ռուսաստանի կայսերական բանակի կապիտան։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի մասնակից,
Սուրբ Գեորգի IV աստիճանի շքանշանի ասպետ (1917)։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո ծառայել է կամավորական, Դոնի և Վրանգելի ռուսական բանակներում, որտեղ ստացել է գնդապետի կոչում։ Գաղթել է Կոստանդնուպոլիս, ապա Բեյրութ։
| Ֆյոդոր Զվերև | |
|---|---|
| սեպտեմբերի 20, 1890 - հունվարի 16, 1938 (47 տարեկան) | |
| Ծննդավայր | Նաուրսկայա (ստանիցա, Նաուրսկի շրջան), Թերեքի մարզ, Ռուսական կայսրություն |
| Մահվան վայր | Բեյրութ, Լիբանան |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն |
| Զորատեսակ | Ռուսական կայսերական բանակ, Հեծելազոր և ռազմա-օդային ուժեր |
| Կոչում | գնդապետ |
| Մարտեր/ պատերազմներ | Առաջին համաշխարհային պատերազմ և Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմ |
| Պարգևներ |    և |
Կենսագրություն խմբագրել
Ֆյոդոր Զվերևը ծնվել է 1890 թվականի սեպտեմբերի 20-ին Տերսկի շրջանի Նաուրսկայա գյուղում `ուղղափառ կազակների ընտանիքում։ Կրթություն է ստացել Վլադիկավկազի իսկական դպրոցում, որն ավարտել է 1909 թվականին[1]։ Այն ավարտելուց հետո սովորել է նաև Կազանի ռազմական դպրոցում մինչև 1911 թվականը։ Ֆյոդոր Զվերևը 1911 թվականի օգոստոսի 6-ին Տերսկի կազակական բանակի Գորսկո-Մոզդոկ 1-ին գնդի կոռնետի կոչումով դպրոցից ազատվել է։
Ռազմական գործունեություն խմբագրել
Ֆյոդոր Զվերևը 1913 թվականի սեպտեմբերի 14-ին Զվերևը նշանակվել է 5-րդ հարյուրի կրտսեր սպա։ Նա 1914 թվականի հոկտեմբերի 5-ին ստացել է զորամասի հրամանատարի պաշտոնը։ 1915 թվականի մարտի 23-ից օգոստոսի 16-ը դասընթացներ է անցել Սևաստոպոլի ռազմական ավիացիոն դպրոցում։ 1915 թվականի ապրիլի 17-ին ստացել է ռազմական օդաչուի կոչում։ Զվերևը մասնակցել է Առաջին համաշխարհային պատերազմի օդային մարտերում[2]։ 1915 թվականի սեպտեմբերի 12-ին նա ստանձնել է 1-ին կորպուսի ավիացիոն ջոկատի կրտսեր սպայի պաշտոնը, իսկ հաջորդ տարվա հունիսի 17-ին դարձել 4-րդ կործանիչ ավիացիոն ջոկատի ղեկավար։ 1917 թվականի ապրիլի 10-ին Ֆյոդոր Զվերևը ստացել է շտաբի կապիտանի կոչում։ Նույն տարվա հոկտեմբերի 3-ին նա ստանձնել է Սանկտ Պետերբուրգի պաշտպանության համար ավիացիոն ստորաբաժանման հրամանատարի օգնականի պաշտոնը, իսկ նույն ամսվա 16-ին՝ կապիտանի պաշտոն։ 1918 թվականի հունվարի 2-ին դարձել է Կովկասյան ավիացիոն 4-րդ ջոկատի ռազմական օդաչու։
Ծառայության ուղի խմբագրել
Ֆյոդոր Զվերևը 1918 թվականի մայիսի 30-ին հեռացվել է աշխատանքից, որից հետո անցել է կամավորական բանակի շարքերը, որտեղ երեք ամիս ծառայելուց հետո ՝ սեպտեմբերի 3-ին, ստանձնել է Աստրախանի ավիացիոն դիվիզիայի 1-ին ավիացիոն ջոկատի հրամանատարի պաշտոնը։ Նա ծառայության է անցել Դոնի բանակում, որտեղ 1919 թվականի մարտի 1-ին ղեկավարել է Դոնի 4-րդ ավիացիոն ջոկատը։ 1920 թվականին ծառայել է Վրանգելի ռուսական բանակում, որտեղ որոշ ժամանակ գտնվել է Գերագույն գլխավոր հրամանատարի շտաբի հերթապահ գեներալի տրամադրության տակ, ապա հուլիսի սկզբին տեղափոխվել օդաչուների պահեստ[3]։ 1920 թվականի օգոստոսի 17-ին Ֆյոդոր Զվերևը դարձել է 6-րդ ավիացիոն ջոկատի ավագ սպա և շուտով կցվել ավիացիայի ղեկավարի աշխատակազմին։ 1920 թվականի օգոստոսի 24-ին ռազմական գերազանց գործողությունների համար Ֆյոդոր Տրոֆիմովիչը ստացել է ռազմական սերժանտ մայորի կոչում։ Դրանից 6 օր անց ՝ օգոստոսի 30-ին, նաև ռազմական ծառայությունների համար արժանացել է գնդապետի կոչման։
Աշխատանքային գործունեություն խմբագրել
Ֆյոդոր Զվերևը Սցեգեդ նավով տարհանվել է Ղրիմից։ Արտագաղթի ժամանակ նա ապրում էր Կոստանդնուպոլսում։ 1923 թվականին տեղափոխվել է Մեծ Լիբանան, ապրել է Բեյրութի կազակական գյուղում։ Մեծ Լիբանանում ապրելիս նա աշխատել է որպես մեխանիկ, գծագրող՝ Ֆրանսիայի Գլխավոր շտաբում, և որպես պաշտոնյա՝ քաղաքային վարչակազմում։ Եղել է նաև Սիրիայում և Լիբանանում Ռուսաստանի ռազմական հաշմանդամների միության պատվավոր անդամ և վերահսկիչ հանձնաժողովի նախագահ։ 1920-ական թվականներից Լիբանանում, որն այն ժամանակ ֆրանսիացիների կողմից պարտադրված տարածք էր, գոյություն ուներ կազակ գաղթականների տարածքային կազմակերպություն ՝ Բեյրութ գյուղ (Բեյրութի կազակների խումբ)։ 1925 թվականին նա դարձել է Փարիզում կենտրոնացած կազակական միության քսանութերորդ անդամը։ Զվերևը այս գյուղի ղեկավարն էր մինչև 1938 թվականը[4]։
Մահ խմբագրել
Ֆյոդոր Տրոֆիմովիչ Զվերևը մահացել Է 1938 թվականի հունվարի 16-ին Բեյրութում։ Նրա կինը Մարիա Վլադիմիրովնան (Պրասոլով) էր, (1890 - 1972 թվականներ Նոյեմբերի 21, Բեյրութ)։
Մրցանակներ խմբագրել
Ֆյոդոր Տրոֆիմովիչ Զվերևին շնորհվել են հետևյալ մրցանակները․
Սուրբ Ստանիսլավ III աստիճանի շքանշաններով `թրերով և աղեղով (1915 թվականի սեպտեմբերի 2-ի Բարձրագույն շքանշան)
Սուրբ Աննա IV աստիճանի շքանշան `« Արիության համար» մակագրությամբ (1915 թ. հոկտեմբերի 19-ի Բարձրագույն շքանշան)- Սուրբ Աննա III աստիճանի շքանշաններ թուրով և աղեղով (1915 թվականի դեկտեմբերի 14-ի կայսերական հրաման)
- Սուրբ Ստանիսլավ II աստիճանի շքանշան ՝ թրերով (Կայսերական կարգ, փետրվարի 7, 1917 թվական)
Սուրբ Գևորգի IV աստիճանի շքանշան (1917 թվականի մարտի 4-ի հրաման բանակի և նավատորմի համար) - «այն փաստի համար, որ մարտի 15-ից մարտի 15-ը Նարոչ-Վիշնևսկոյե լճերի մոտ մարտի 15-ին կայացած մարտերում նա օդային հետախուզություն է իրականացրել տարածքում անվանումով լճերը և Սվենթսիանիի հրվանդանը և, չնայած ուժեղ կրակին, որը հարմարանքում 57 անցք և շարժիչի որոշ անսարքություն առաջացրեց, ավարտեց խնդիրը և հայտնաբերեց հրետանայինով հետիոտնային բրիգադի տեղաշարժը, ինչը մեծ նշանակություն ուներ 2-րդ բանակի հրամանատարի համար »։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ aviator. «Зверев Федор Трофимович». Российская авиация (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
- ↑ «Зверев Федор Трофимович - русский военный летчик Первой мировой войны - Красные соколы. Русские авиаторы летчики-асы 1914 - 1953. Russian Fighter Aces of 1914 - 1953». airaces.narod.ru. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
- ↑ https://www.ria1914.info/index.php/%D0%97%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B2_%D0%A4%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D1%80_%D0%A2%D1%80%D0%BE%D1%84%D0%B8%D0%BC%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87
- ↑ «Кают-компания и казачья станица Бейрутская». pravfond.ru. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
Գրականություն խմբագրել
- «Aviatory, kavalery ordena Sv. Georgii︠a︡ i Georgievskogo oruzhii︠a︡ perioda Pervoĭ mirovoĭ voĭny 1914-1918 godov : biograficheskiĭ spravochnik». Rosspėn. 2006. Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
- Pulʹkin, M. V.,; Пулькин, М. В,. «Samosozhzhenii︠a︡ staroobri︠a︡dt︠s︡ev : (seredina XVII-XIX v.)». Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ֆյոդոր Զվերև կատեգորիայում։ |