Օսիպ Ստեպանովիչ Մակովեյ (ուկրաիներեն՝ Осип Степанович Маковей, ռուս.՝ Осип Степанович Маковей, օգոստոսի 23, 1867(1867-08-23) կամ 1867, Յավորով[1] - օգոստոսի 21, 1925(1925-08-21)[1], Զալեշչիկի, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն[1]), ուկրաինացի գրող։

Օսիպ Մակովեյ
Ծնվել էօգոստոսի 23, 1867(1867-08-23) կամ 1867
ԾննդավայրՅավորով[1]
Վախճանվել էօգոստոսի 21, 1925(1925-08-21)[1]
Վախճանի վայրԶալեշչիկի, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն[1]
Գերեզմանgrave of Osyp Makovei
Մասնագիտությունբանաստեղծ, թարգմանիչ, գրող, արձակագիր, հրապարակախոս, գրականագետ, համալսարանի դասախոս և գրականագետ
Քաղաքացիություն Ավստրո-Հունգարիա,  Արևմտաուկրաինական Ժողովրդական Հանրապետություն և  Ուկրաինայի Ժողովրդական Հանրապետություն
ԿրթությունԼվիվի համալսարանի փիլիսոփայության ֆակուլտետ և Լվովի համալսարան
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
 Osyp Makovei Վիքիպահեստում

Ավարտել է Լվովի համալսարանի փիլիսոփայական ֆակուլտետը (1893)։ Հրատարակել է «Պոեզիա» (1895), «Ուղևորություն դեպի Կիև» (1897) բանաստեղծությունների ժողովածուները, «Թախիծ և ծաղր» (1896), «Լեռնային խոհեր» (1899) քնարական շարքերը, «Զալեսիե» (1897), «Յարոշենկո» (1903, հրատարակված 1905 թ.) վիպակները, «Լալկանը» (1911) պոեմը։ Գրել է արևմտաուկրաինական գյուղացիության կյանքի մասին։ Պայքարել է ռեալիզմի, գրականության դեմոկրատական գաղափարայնության, ժողովրդայնության համար։

Կենսագրություն խմբագրել

Օսիպ Ստեպանի Մակովեյը ծնվել է Լվովի մարզում սովորական քրիստոնեական ընտանիքում[2]։

Նախնական կրթությունն ստացել է Լվովի ուկրաինական գիմնազիայում, այնուհետև սովորել է Լվովի համալսարանում՝ փիլիսոփայություն մասնագիտությամբ։

1899 թվականին ընդունվել է Չեռնովցիի ուսուցիչների սեմինարիա (ճեմարան)՝ որպես ուսուցիչ։ 1901 թվականին դարձել է փիլիսոփայության դոկտոր[3]։ Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո նա ապրել է Զալեշչիկիում, աշխատել է տեղական ուսուցիչների ճեմարանի տնօրեն, այնտեղ դասավանդել է ուկրաիներեն լեզու և գրականություն։ Օ. Մակովեյն ուսանողական տարիներին սկսել է ստեղծագործական և գրելու իր կարիերան[4]։ Նրա գրական ժառանգությունը ներառում է բանաստեղծություններ և պոեմներ, վեպեր և պատմություններ, պատմվածքներ, էսքիզներ, էսսեներ, երգիծական գործեր։ Գրողի գործերը, բացի առանձին հրատարակություններից, լույս են տեսել նաև նրա կենդանության օրոք ուկրաինական մամուլում։ Օ. Ս. Մակովեյի որոշ բանաստեղծություններ, որոնց ավելացվել են երաժշտություն, վերածվել են ժողովրդական երգերի («Քուն», «Մենք ենք Հայդեմակը»)[5]։

 
Почтовая марка Украины в честь 125-летия со дня рождения Осипа Маковея

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Маковей Осип Степанович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Malyarchuk-Proshina, U.O.; Polezhaeva, L.V. (2019). «Invective vocabulary in the media on the example of Crimean newspapers (Crimean newspaper, "Crimean News", "Our newspaper")». CONFERENCE MATERIALS. "Science of Russia". doi:10.18411/sr-10-12-2019-53.
  3. Reabilitovani istorii︠e︡i︠u︡ : Ternopilʹsʹka oblastʹ. Shevchuk, F. N. (Fedir Nazarovych), 1964-, Baz︠h︡an, O. H. (Oleh Hryhorovych), Hasaĭ, I︠E︡frem., Hut︠s︡al, P. Z. (Petro Zenoviĭovych), Шевчук, Ф. Н. (Федір Назарович), 1964-, Бажан, О. Г. (Олег Григорович). Ternopilʹ: Zbruch. 2008-. ISBN 978-966-528-297-6. OCLC 780159409.{{cite book}}: CS1 սպաս․ այլ (link)
  4. Віршило, І.В.; Діденко, С.В.; Лисенко, С.Д.; Хоменко, Р.В. (2011 թ․ մայիսի 10). «Неруйнівні геофізичні та геоінформаціні дослідження багатошарової археологічної пам`ятки Малополовецьке-2А». Geoinformatics 2011. Netherlands: EAGE Publications BV. doi:10.3997/2214-4609.20145053. ISBN 978-94-6282-074-6.
  5. Гаєвська, Н; Стрюк, Л; Пилипей, О; Семенюк, Г (2020 թ․ հունիսի 30). «ОСИП МАКОВЕЙ: ЖИТТЯ І ТВОРЧІСТЬ». doi:10.46489/omgt. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)

Հրատարակություններ խմբագրել

  • Маковей, О. С. Твори, в 2-х томах, Київ «Дніпро», 1990:
    • Том 1. Поетичні твори. Повісті,
    • Том 2. Художня проза.
  • Осип Маковей «Ярошенко», Львів «Каменяр», 1989.

Գրականություն խմբագրել

  • Верига В. «Там, де Дністер круто в'ється (історичний нарис виховно-освітньої політики в Галичині на прикладі учительської семінарії та гімназії в Заліщиках, 1899—1939)», Львів «Каменяр» 1993.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օսիպ Մակովեյ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 180