Քաջվարդ նեղատերև
| Քաջվարդ նեղատերև | |
 Քաջվարդ նեղատերև | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Քարբեկածաղկավորներ (Saxifragales) |
| Ընտանիք | Քաջվարդազգիներ (Paeoniaceae) |
| Ցեղ | Քաջվարդ (Paeonia) |
| Տեսակ | Քաջվարդ նեղատերև (P. tenuifolia) |
| Միջազգային անվանում | |
| Paeonia tenuifolia | |
Քաջվարդ նեղատերև (լատին․՝ Paeonia tenuifolia), քաջվարդազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
Կոնաձև հաստացած արմատներով բազմամյա, գեղազարդային խոտաբույս է։ Ցողունի բարձրությունը հասնում է 60 (90) սմ–ի։ Կրկնակի փետրաձև տերևները նեղ գծային են, մինչև 2 մմ լայնության մասերով։ Վերին տերևները շրջապատում են ծաղիկը։ 6-8 սմ տրամագծով, մուգ կարմիր պսակաթերթերով ծաղիկները ցողունների գագաթներին միայնակ են։ Առէջները դեղին են։ 2 սմ երկարությամբ պտղատերևիկները շիկավուն թավոտություն ունեն և երեքն են, հազվադեպ՝ երկուսը։ Արիլուսով սերմերն ունեն սերմնաթիկնոց[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է միայն Զանգեզուրի ֆլորիստիկական շրջանում (Կապանի շրջակայք)[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Բույսը աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 700-800 մ բարձրությունների վրա, շիբլյակում։ Ծաղկում է ապրիլ ամսին, պտղաբերում՝ մայիսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է։ Հայտնի է մեկ ոչ մեծ պոպուլյացիա։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես ոչնչացման անմիջական սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանություն չի իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քաջվարդ նեղատերև» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քաջվարդ նեղատերև» հոդվածին։ |