Ցիպի Լիվնի

իսրայելցի քաղաքկան գործիչ

Ցիպի Լիվնի (եբրայերեն՝ ציפורה לבני‎, ամբողջական անունը՝ Ցիպորա Մալկա Լիվնի, եբրայերեն՝ ציפורה מלכה לבני‎, հուլիսի 8, 1958(1958-07-08)[1][2][3][…], Թել Ավիվ, Իսրայել[2]), իսրայելցի իրավաբան և պետական գործիչ, կառավարության ղեկավարի նախկին տեղակալ և արտաքին գործերի նախարար։ Քնեսեթի անդամ, Կադիմա կուսակցության նախկին առաջնորդ (2008-2012)[4]։

Ցիպի Լիվնի
 
Կուսակցություն՝ Hatnuah?, Լիկուդ, Քադիմա և Սիոնիստական միություն
Կրթություն՝ Բար-Իլանի անվան համալսարան և Ironi Alef High School?
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ, փաստաբան, դիվանագետ, փաստաբան, գլխավոր գործադիր տնօրեն և հետախույզ
Դավանանք հուդայականություն
Ծննդյան օր հուլիսի 8, 1958(1958-07-08)[1][2][3][…] (65 տարեկան)
Ծննդավայր Թել Ավիվ, Իսրայել[2]
Քաղաքացիություն  Իսրայել
Հայր Eitan Livni?
Մայր Sara Livni?
 
Կայք՝ tzipilivni.co.il
 
Ինքնագիր Изображение автографа

Կենսագրություն խմբագրել

Ցիպին ծնվել է 1925 թվականին Հերեց-Իսրայել հայրենադարձված Գրոդնոյից (այժմ՝ Բելառուսի Հանրապետություն) Սերա Ռոզենբերգի և Էյթան Լիվնիի ընտանիքում[5]։ Ցիպի հայրը՝ Էյթան Լիվնին, 8-րդ, 9-րդ և10-րդ գումարումների Քնեսեթի անդամ էր։

Լիվնին ավարտել է Բար Իլանի անվան համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետը՝ ստանալով բակալավրի աստիճան։ Ուսումից հետո զինվորական ծառայության է անցել Իսրայելի Պաշտպանության բանակում։ Հեռացել է լեյտենանտի կոչումով։ 1980-1984 թվականներին ծառայել է Մոսադում։ Այնուհետև 10 տարվա ընթացքում գլխավորել է սեփական փաստաբանական ընկերությունը՝ զբաղվելով մասնավոր փաստաբանական պրակտիկայով։ 1996 թվականին, երբ նրան չհաջողվեց դառնալ Քնեսեթի անդամ, Լիվնին Բինյամին Նեթանյահուին նշանակեց պետական ձեռնարկությունների վարչության գլխավոր տնօրեն։ Նա պատասխանատու էր կառավարական կորպորացիաների ու մենաշնորհների սեփականաշնորհման համար։

1999 թվականին Քնեսեթում ընտրվել է Լիկուդ կուսակցությունից։ Լիվնին եղել է Սահմանադրության, իրավունքի և արդարադատության կոմիտեի, Կանանց կարգավիճակի հարցերով կոմիտեի անդամ, փողերի լվացման կանխարգելման մասին օրենքի նախապատրաստման ենթակոմիտեի ղեկավար։ 2001 թվականին Արիել Շարոնի կառավարությունում եղել է պերիֆերիայի զարգացման նախարար, նախարար առանց պորտֆելի, որից հետո ստացել է գյուղատնտեսության նախարարի պաշտոնը։

2003 թվականին Շարոնի երկրորդ կառավարության ստեղծումից հետո Լիվնին նշանակվել է հայրենադարձության և աբսորբցիայի նախարար։ 2004 թվականին նշանակվել է նաև շինարարության նախարար՝ Էֆի Էյթամի փոխարեն։ Կառավարությունից հեռանալուց հետո Շինույ կուսակցությունը դարձել է նաև արդարադատության նախարար Յոսեֆի (Թոմի)  Լապիդի փոխարեն։

Լիվնին Կադիմա կուսակցությանը միացել է 2005 թվականի վերջին՝ դրա ստեղծումից անմիջապես հետո։ 2006 թվականի հունվարի 18-ին, Սիլվան Շալոմի հեռանալուց հետո, արտաքին գործերի նախարար դարձավ Էհուդ Օլմերտի կառավարությունում։

2006 թվականի մայիսի 4-ին Լիվնին զբաղեցրել Է փոխվարչապետի պաշտոնը։ 2006 թվականի նոյեմբերից մինչև 2007 թվականի փետրվար ժամանակավորապես կատարել է Իսրայելի արդարադատության նախարարի պարտականությունները։ 2007 թվականի մայիսի 2-ին Կադիմա կուսակցության խորհրդարանական խմբակցության ղեկավար Ավիգդոր Իցհակիի հետ միասին հանդես եկավ Կադիմայի առաջնորդի և Իսրայելի վարչապետի պաշտոնից Օլմերտի հրաժարականի պահանջով՝ Երկրորդ լիբանանյան պատերազմի ձախողման մեղադրանքով։

2008 թվականի սեպտեմբերի 17-ին իշխող Կադիմա կուսակցության նախագահ Ցիպի Լիվնին պաշտոնապես հաղթող ճանաչվեց։ Նա հավաքել է ձայների 43,1 տոկոսը՝ տրանսպորտի նախարար Շաուլ Մոֆազի 42 տոկոսի դեմ։ 2008 թվականի սեպտեմբերի 22-ին Իսրայելի նախագահ Շիմոն Պերեսը Ցիպի Լիվնիին հանձնարարեց նոր կառավարություն ձևավորել հոկտեմբերի 26-ին Ցիպի Լիվնին հրաժարվել է նոր կառավարություն ձևավորել, քանի որ նրան չի հաջողվել ստանալ Քնեսեթի պատգամավորների մեծամասնության աջակցությունը։ Դա հանգեցրել է Քնեսեթի արտահերթ ընտրություններին, որոնք տեղի են ունեցել 2009 թվականի փետրվարի 10-ին և որոնց ժամանակ Կադիման ստացել է 120 տեղերից 28-ը, մեկ մանդատով ավելի շատ, քան Լիկուդը։ Սակայն այդ դեպքում էլ նրան չի հաջողվել ստանալ առաջարկությունների մեծ մասը, և փետրվարի 20-ին Շիմոն Պերեսը կառավարության ձևավորումը հանձնարարել է Լիկուդի ղեկավար Բինյամին Նեթանյահուին։

2012 թվականի մարտի 28-ին Լիվնին տանուլ տվեց նախագահ Շաուլ Մոֆազի ներկուսակցական ընտրությունները, որը զգալիորեն առաջ անցավ նրանից՝ ստանալով ընտրողների ձայների 61,7 տոկոսը։ Պարտվելուց հետո Ցիպի Լիվնին հայտարարել է Քնեսեթից հեռանալու մասին, սակայն նշել է, որ անմասն չի մնա Իսրայելի հասարակական կյանքից։ Շատ իսրայելցի քաղաքական գործիչներ ափսոսանք են հայտնել Ցիպի Լիվնիի հեռանալու կապակցությամբ։ Մասնավորապես, Շելի Յահիմովիչը՝ Ավոդա կուսակցության առաջնորդը, ասել է. «Ես վշտացած եմ քնեսեթից Ցիպի Լիվնիի հեռանալուց։ Մեր մեջ գաղափարական տարաձայնություններ կան․․․ բայց կասկած չկա, որ խոսքը ազնիվ և արժանապատիվ մարդու մասին է, մի կնոջ, որը պետական մեծ փորձ է ձեռք բերել, և միջազգային փորձը»[6]։

2012 թվականի նոյեմբերի 26-ին Լիվնին հայտարարեց նոր քաղաքական շարժման ստեղծման մասին, որը կոչվում է «Խա Տնուա» («Շարժում»)։ Նրան են միացել Քադիմ կուսակցության չորս անդամները[7][8]։

2014 թվականի դեկտեմբերի 2-ին պաշտոնանկ է արվել արդարադատության նախարարի պաշտոնից (Յաիր Լապիդի հետ միասին)[9]։

2015 թվականի մարտի 31-ին Քնեսեթ է վերադարձել Սիոնիստական ճամբար դաշինքի կազմում, որը 2015 թվականի մարտի 17-ի ընտրություններում զբաղեցրել է երկրորդ տեղը՝ ստանալով 24 մանդատ։

2019 թվականի հունվարի 1-ին՝ 21-րդ գումարման Քնեսեթի ընտրությունների նախօրեին, Ավոդա կուսակցության առաջնորդ Ավոդան հայտարարել Է դաշինքի լուծարման մասին[10]։ Այն բանից հետո, երբ հասարակական կարծիքի հարցումները ցույց են տվել, որ «Խա Տնուա» կուսակցությունը ընտրական արգելքը հաղթահարելու շանս չունի, 2019 թվականի փետրվարի 18-ին Ցիպի Լիվնին հայտարարել է քաղաքականությունից հեռանալու և ընտրություններին մասնակցելուց կուսակցության հրաժարվելու մասին[11]։

Ընտանեկան դրություն խմբագրել

Ամուսնացած է գովազդային գործակալության սեփականատեր Նաֆտալի Շպիցերի հետ, ունի երկու որդի, երկու որդին Իսրայելի պաշտպանության բանակի հատուկ նշանակության ստորաբաժանումների կադրային սպաներ են։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Քնեսեթ — 1949.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 חה"כ ציפי לבניKnesset.
  3. 3,0 3,1 Susser L. D. Encyclopædia Britannica
  4. Israel’s Foreign Minister Wins in Party Election // The New York Times, September 17, 2008.
  5. Российская газета
  6. «Шауль Мофаз разгромил Ципи Ливни». Mignews. 28 марта 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 11-ին.
  7. Ципи Ливни основала собственную партию
  8. Ливни и война на политическом фронте
  9. В Израиле распалась правящая коалиция. // Lenta.ru 2 декабря 2014.
  10. אבי גבאי נפרד מציפי לבני: מפרק את המחנה הציוני(եբրայերեն)
  11. ציפי לבני פרשה בקול חנוק מדמעות: "התנועה לא תתמודד"(եբրայերեն)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ցիպի Լիվնի» հոդվածին։