Տրդատ Բ

Տրդատ Բ (1-ին դար - 252), Մեծ Հայքի արքա (217-252), Խոսրով Ա-ի որդին, Արշակունիների արքայատոհմից։

Տրդատ Բ Հռոմեասեր
Իշխանություն	217 - 252
Ծնվել է՝	մոտ 194
Մահացել է՝	252
Վախճանի վայր	Չրմես
Երկիր	Մեծ Հայք
Նախորդ	Խոսրով Ա
Հաջորդող	Խոսրով Բ
Ուղեկից	Շուշանդուխտ քուշանների թագավոր Վասուդեվա II-ի դուստրը ?
Տոհմ	Արշակունիներ
միապետ և գերիշխան
Հայր	Խոսրով Ա
Երեխաներ	Խոսրով Բ

Գործունեությունը

216 թվականի մայիսին Հռոմեական կայսր Կարակալլան իր մոտ կանչեց Հայոց Խոսրով Ա թագավորին և նրա կնոջը ու բանտարկեց։ Կարակալայի այդ տմարդի արարքը հանգեցրեց Հայաստանում Հռոմի դեմ ապստամբության։ Հռոմի կայսրը ապստամբ հայերի դեմ է ուղարկում իր զորավարներից Թեոկրիտոսին, որ սակայն պարտություն է կրում և հեռանում Հայաստանից։ Հայոց գահ է բարձրանում Տրդատ Բ-ն։ 217 թվականի ապրիլի 8-ին Կարակալլան սպանվում է իր զինվորներից մեկի ձեռքով, իսկ նրան հաջորդած Մակրինոսը նույն տարվա հունիսի 8-ին Մծբինի մոտ պարտություն է կրում պարթևահայկական միացյալ զորքից և ստիպված է լինում բանտից ազատել դեռևս Կարակալլա կայսեր կողմից բանտարկված հայոց թագուհուն, ինչպես նաև Մեծ Հայքի թագավորությանն է վերադարձնում Փոքր Հայքն ու Գիմաթենե գավառը։ Տրդատին են վերադարձվում նաև Կապադովկիայի նրանց տոհմական կալվածքները։ 224 թվականի ապրիլի 28-ին Արտաշիր Սասանյանը Որմզդականի ճակատամարտում պարտության է մատնում Տրդատ Բ-ի դաշնակից Պարթևաստանի արքա Արտավան Ե Արշակունուն, խորտակում պարթևական պետությունը և հռչակվում Սասանյան Պարսկաստանի առաջին թագավոր։ Պարթևստանի վերջին թագավոր Արտավան Ե-ը զոհվում է մարտի դաշտում։ Տրդատ Բ-ն առնելով Սասանյանների իշխանության գալու լուրը անմիջապես ձեռնարկում է արշավանք դեպի Պարսկաստան։ Նա հասնում է մինչև Տիզբոն, և ինչպես Խորենացին է վկայում, նա մեծ ավարով, խնդությամբ և ուրախությամբ Վաղարշապատ է վերադառնում։ Դրանից հետո պարսից Շապուհ Ա-ն բազմիցս արշավում է Հայաստան, սակայն այն լիովին նվաճել նրան չի հաջողվում։ Ի վերջո 252 թվականին Շապուհ I-ին հաջողվեց պարտության մատնել Տրդատին։ Հայոց արքան, որդու հետ միասին ստիպված հեռացավ Հռոմեական կայսրությանը պատկանող Չրմես (Ծումինա) ավան, որտեղ էլ մահացավ։ Տրդատ Բ-ի մահից հետո Սասանյանների դեմ պայքարը շարունակեց է նրա որդի Խոսրով Բ-ն։