Տարաբ Աբդուլ Հադի

Տարաբ Աբդուլ Հադի;
Ծնվել է	1910
Ծննդավայր	Նաբլուս, Հորդանան գետի արևմտյան ափ
Մահացել է	1976
Մահվան վայր	Կահիրե, Եգիպտոս
Քաղաքացիություն	Պաղեստինը Օսմանյան կայսրության կազմում, Մանդատային Պաղեստին և Palestinian territories
Կրոն	իսլամ
Մասնագիտություն	կանանց իրավունքների պաշտպան, քաղաքական ակտիվիստ և սոցիալական բարեփոխիչ
Ամուսին	Awni Abd al-Hadi?
	Tarab Abdul Hadi Վիքիպահեստում

Տարաբ Աբդուլ Հադի (արաբ․՝ طَرب عبد الهادي‎‎, գրադարձմամբ՝ Տարաբ 'Աբդ ալ-Հադի, 1910, Նաբլուս, Հորդանան գետի արևմտյան ափ - 1976, Կահիրե, Եգիպտոս), պաղեստինցի ակտիվիստ և ֆեմինիստ^[1]^[2]։ 1920-ականների վերջին նա համահիմնադրել է Պաղիստինի արաբ կանանց կոնգրեսը (ՊԱԿԿ), որը Պաղեստինում Բրիտանիայի մանդատի կանանց առաջին կազմակերպությունն էր, և նա ակտիվ կազմակերպիչ էր նաև Արաբական կանանց ասոցիացիայում (ԱԿԱ)։

Քաղաքական ակտիվիզմ խմբագրել

Տարաբ Աբդուլ Հադին Ավնի Աբդ ալ-Հադիի կինն էր, ով ակտիվորեն զբաղվում էր քաղաքականությամբ և դարձել է «Իստիկլալ» կուսակցության նշանավոր անդամ^[3]։ Աբդուլ Հադին և Երուսաղեմի այլ նշանավոր ընտանիքներից կանայք հիմնադրել են Պաղիստինի արաբ կանանց կոնգրեսը (ԵԱԿԿ), որպեսզի հստակ ցույց տան իրենց անհամաձայնությունը Պաղեստինում սիոնիստների ներկայությանը և անկախության ազգային պայքարում աջակցեն տղամարդկանց^[4]։

ԵԱԿԿ-ի առաջին հանդիպումը տեղի է ունեցել Աբդուլ Հադիի տանը 1929 թվականի հոկտեմբերի 26-ին այն ժամանակ, երբ «առաջին անգամ» պաղեստինցի կանայք մտան քաղաքական դաշտ^[3]։ Աբդուլ Հադին դարձավ ՊԱԿԿ-ի գործադիր համայնքի անդամ, որը կազմված էր տասնչորս կանանցից, ովքեր հիմնականում Երուսաղեմի նշանավոր ընտանիքներից էին (ինչպիսիք են, օրինակ՝ Հուսեյնիսը, Ալամիսը, Նաշաշիբիսը և Բուդեիրսը)^[3]։ Պաղեստինյան ծանր դրության մասին մասին իրազեկության բարձրացման համար նամակներ և հեռագրություններ գրելուց բացի, ՊԱԿԿ-ը նաև զբաղվել էր բանտարկյալների պաշտպանությամբ։ Դիմելով բրիտանական իշխանություններին՝ դա իրենից ներկայացնում էր խիստ երկարաժամկետ բանտարկության կրճատման փորձեր և գումարների հավաքագրում այն ընտանիքների աջակցելու համար, որոնց աշխատողները բանտարկվել էին^[4]։

Աբդուլ Հադին ակտիվ գործունեություն էր ծավալում նաև 1929 թվականին հիմնված Արաբ կանանց ասոցացիայում (ԱԿԱ), որը Պաղեստինում դարձել էր ամենանշանավոր ֆեմինիստական կազմակերպությունը^[5]։ Որպես ԱԿԱ-յի կազմակերպիչ, նա 1933 թվականի ապրիլին բրիտանացի գեներալ Ալլենբի հետ Սուրբ Հարության տաճարում հանդիպման ընթացքում հանդես է եկել ելույթով, որում ասել է․

«Արաբ կանայք լորդ Ալլենբիին խնդրել են հիշել և պատմել սա իշխանությանը․․․ Արաբ զոհերի մայրերը, դուստրերը, քույրերը հավաքվել են այստեղ, որպեսզի աշխարհը ականատես լինի բրիտանական դավաճանությանը։ Մենք ուզում ենք բոլոր արաբները հիշեն, որ Բրիտանիան է մեր տառապանքները պատճառը, և նրանք պետք է դաս ստանան»^[5]։

Աբդուլ Հադին ակտիվ էր նաև կանանց գլխաշորերի (քողերի) դեմ արշավին, որը պաղեստինցի կանանց քաջալերում էր դեն նետել իրենց քողերը^[6]։

1948 թվականի Արաբա-իսրայելական պատերազմից հետո Աբդուլ Հադին իր ամուսնու հետ հայտնեցին Կահիրեում (Եգիպտոս), և որտեղ էլ նա 1976 թվականին մահացել էր^[1]^[4]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 «Tarab Abdul Hadi». Palestine: Information with Provenance. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
↑ Penny Johnson (2004 թ․ օգոստոս). «Women of "Good Family"». Jerusalem Quarterly. Issue. Institute of Jerusalem Studies. 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Ellen Fleischmann (1995 թ․ մարտ). «Jerusalem Women's Organizations During the British Mandate, 1920s-1930s». PASSIA. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 6-ին.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Karmi, 2002, pp. 31-33.
↑ ^5,0 ^5,1 Susan Muaddi Darraj (2004 թ․ մայիս). «Palestinian women: fighting two battles». Monthly Review.
↑ «Palestine Facts – Personalities: Chronological listing». Palestinian Academic Society for the Study of International Affairs (PASSIA). Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.

Մատենագրություն խմբագրել

Karmi, Ghada (2002). In Search of Fatima: A Palestinian Story. Verso. ISBN 978-1-85984-694-0.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Arab Women Organization's website

[PIWP-1] 1,0 ^1,1 «Tarab Abdul Hadi». Palestine: Information with Provenance. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 9-ին.

[Johnson-2] Penny Johnson (2004 թ․ օգոստոս). «Women of "Good Family"». Jerusalem Quarterly. Issue. Institute of Jerusalem Studies. 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 9-ին.

[PASSIApub-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Ellen Fleischmann (1995 թ․ մարտ). «Jerusalem Women's Organizations During the British Mandate, 1920s-1930s». PASSIA. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 6-ին.

[Karmip31-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Karmi, 2002, pp. 31-33.

[Darraj-5] 5,0 ^5,1 Susan Muaddi Darraj (2004 թ․ մայիս). «Palestinian women: fighting two battles». Monthly Review.

[PASSIA-6] «Palestine Facts – Personalities: Chronological listing». Palestinian Academic Society for the Study of International Affairs (PASSIA). Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]