Վլադիմիր Դալ
Վլադիմիր Իվանովիչ Դալ (նոյեմբերի 10 (22), 1801[1][2][3][…], Լուգանսկ, Slavyanoserbsky Uyezd, Եկատերինոսլավի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[4][2][5][…] - սեպտեմբերի 22 (հոկտեմբերի 4), 1872[1][2][3][…], Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[4][6][2][…]), ռուս գրող, բառարանագիր, ազգագրագետ։
Վլադիմիր Դալ | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | նոյեմբերի 10 (22), 1801[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Լուգանսկ, Slavyanoserbsky Uyezd, Եկատերինոսլավի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[4][2][5][…] |
Մահացել է | սեպտեմբերի 22 (հոկտեմբերի 4), 1872[1][2][3][…] (70 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[4][6][2][…] |
Գերեզման | Վագանկովյան գերեզմանատուն |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Ազգություն | գերմանացի և Դանիացիներ |
Կրոն | ուղղափառություն[7] և լյութերականություն[7] |
Կրթություն | Q62018688? |
Գիտական աստիճան | D.M.Sc.? (1829) |
Երկեր | Կենդանի վելիկոռուսերենի բացատրական բառարանում |
Մասնագիտություն | բառարանագիր, լեզվաբան, փիլիսոփա, բարբառագետ, գրող, բժիշկ, ազգագրագետ, մանկագիր, ռազմական գործիչ, ժողովրդական հեքիաթների բանահավաք և բանահավաք |
Աշխատավայր | Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա |
Ամուսին | Julie Dahl?[7] և Yekaterina Sokolova? |
Ծնողներ | հայր՝ Johann Christian Dahl? |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա և Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա |
Երեխաներ | Լև Դալ և Olga Demidova? |
Ստորագրություն | |
![]() |
ՀրատարակումներԽմբագրել
Մշակել և հրատարակել է «Ռուսական հեքիաթներ, հնգյակ առաջին» (1832), «Եղելություններ և հեքիաթներ» (գիրք 1-4, 1833-1839) ժողովածուները։ Կազակ Լուգանսկի կեղծանվամբ լույս է ընծայել «Սպասյակը» (1845), «Պավել Ալեքսեևիչ Իգրիվի» (1847) ստեղծագործությունները, ապա 1861-1862 «Ռուս ժողովրդի առակները», որը պարունակում է 8000-ից ավելի առակ, առած, ասացվածք։ Դալը անդրադարձել է ժողովրդական բանահյուսության լեզվին, առաջին անգամ կատարել է ռուսերենի բարբառների դասակարգում («Ռուսերենի բարբառների մասին», 1852)։ «Կենդանի վելիկոռուսերենի բացատրական բառարանում» (հատոր 1-4, 1863-1866), որն ընդգրկում է 200000 բառ, իրենց արտացոլումն են գտել 19-րդ դարի ռուսաց գրավոր ու բանավոր լեզուների և բարբառների բառապաշարը, փոխառությունները, դարձվածքները։ Նա նյութը դասակարգել է ըստ բների՝ բառակազմական, իմաստաբանական (նաև ստուգաբանական) ն այլ լեզվաբանական հատկանիշների հիման վրա։ Բառարանն ունեցել է մի քանի հրատարակություն։ Այս աշխատության համար։ Դալը արժանացևլ է Լոմոնոսովի անվան մրցանակի, միաժամանակ նրան շնորհվել է պատվավոր ակադեմիկոսի կոչում (1863)։
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Даль, Владимир Иванович (ռուս.) // Русский биографический словарь — СПб.: 1905. — Т. 6. — С. 42—48.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Булич С. Даль, Владимир Иванович (ռուս.) // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1893. — Т. X. — С. 46—48.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Даль Владимир Иванович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Миронов Г. М. Даль // Краткая литературная энциклопедия (ռուս.) — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 2.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Brasol B. V. I. Dahl-Immortal Russian Lexicographer // The Russian Review — Wiley-Blackwell, 1964. — Vol. 23, Iss. 2. — P. 116—130. — ISSN 0036-0341; 1467-9434 — doi:10.1111/(ISSN)1467-9434
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Amburger database (գերմ.)
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 262)։ |