Վիքիպեդիա:Կարևորագույն հոդվածներ, որոնք երկար են/Բնական գիտություններ/Երկրի գիտություն
Ցանկում ներառված են Անգլերեն Վիքիպեդիայի en:Wikipedia:Vital articles/Level/5/Physical sciences/Earth science էջի այն հոդվածները, որոնց Հայերեն Վիքիպեդիայի համապատասխան հոդվածը 16000+ բայթ է։
Երկրագիտության հիմունքներ
խմբագրելEarth science basics: General
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Carbon cycle | 100887 | ru:Геохимический цикл углерода | 38094 | d:Q167751 | Ածխածնի շրջանառություն | 128236 | ||
2 | en:Earth's rotation | 44264 | ru:Суточное вращение Земли | 112569 | d:Q244743 | Երկրի օրապտույտ | 26399 | ||
3 | en:History of Earth | 154039 | ru:История Земли | 221657 | d:Q156312 | Երկրի պատմություն | 108423 | ||
4 | en:Natural disaster | 68118 | ru:Стихийное бедствие | 57733 | d:Q8065 | Տարերային աղետներ | 53813 | ||
5 | en:Natural environment | 54931 | ru:Окружающая среда | 6912 | d:Q43619 | Շրջակա միջավայր | 26885 |
Բիոմներ
խմբագրելBiomes: General
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Desert | 114186 | ru:Пустыня | 48832 | d:Q8514 | Անապատ (աշխարագրություն) | 21835 |
Անտառներ
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Forest | 82544 | ru:Лес | 131162 | d:Q4421 | Անտառ | 140223 |
Խոտհարքներ
խմբագրելՋրաճահճային տարածքներ
խմբագրելԿլիմայագիտություն
խմբագրելClimatology: General
խմբագրելClimates
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Desert climate | 14111 | ru:Аридный климат | 20933 | d:Q190946 | Անապատային կլիմա | 17859 |
Climate change
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Climate change in Africa | 134003 | d:Q5133466 | Կլիմայական փոփոխությունները Աֆրիկայում | 109022 | ||||
2 | en:Climate change | 320906 | ru:Глобальное потепление | 231218 | d:Q7942 | Գլոբալ տաքացում | 149967 | ||
3 | en:Effects of climate change on human health | 102516 | d:Q2979220 | Կլիմայի փոփոխության ազդեցությունը մարդու առողջության վրա | 164536 | ||||
4 | en:Politics of climate change | 117165 | d:Q1774427 | Կլիմայի փոփոխության քաղաքականություն | 164812 |
Եղանակներ
խմբագրելՕդ
խմբագրելՄթնոլորտ
խմբագրելAtmosphere: General
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Atmospheric science | 14015 | d:Q757520 | Մթնոլորտի գիտություն | 22843 |
Մթնոլորտի օպտիկա
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Fata Morgana (mirage) | 40189 | ru:Фата-моргана | 11461 | d:Q210659 | Ֆատա մորգանա | 59568 | --Արևիկ Սարգսյան (քննարկում) 14:01, 10 Մարտի 2024 (UTC) | ||
2 | en:Glory (optical phenomenon) | 12573 | ru:Глория (оптическое явление) | 5375 | d:Q1339916 | Գլորիա (օպտիկական երևույթ) | 16062 |
Օդերևութաբանություն
խմբագրելMeteorology: General
խմբագրելԱմպեր
խմբագրելՏեղումներ
խմբագրելՄթնոլորտի շրջանառություն
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Hadley cell | 101509 | ru:Ячейка Хэдли | 6598 | d:Q338589 | Հեդլի բջիջ | 20747 |
Փոթորիկ
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Dust storm | 21956 | ru:Пыльная буря | 34471 | d:Q182878 | Փոշոտ փոթորիկ | 30145 |
Քամիներ
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Wind | 107777 | ru:Ветер | 165672 | d:Q8094 | Քամի | 20977 |
Երկրաբանություն
խմբագրելGeology: General
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Earth's crust | 13572 | ru:Земная кора | 17669 | d:Q15316 | Երկրակեղև | 16235 | ||
2 | en:Ice core | 85914 | ru:Ледяные керны | 15326 | d:Q258914 | Սառցային կեռն | 16716 |
Երկրաքիմիա
խմբագրելԵրկրաֆիզիկա
խմբագրելԵրկրաշարժագիտություն
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Earthquake prediction | 201354 | ru:Прогноз землетрясений | 36925 | d:Q606654 | Երկրաշարժի կանխատեսում | 36184 | --Սյուզաննա Ճուղուրյան (քննարկում) 06:42, 26 հունվարի 2024 (UTC) | ||
2 | en:Earthquake | 84036 | ru:Землетрясение | 116841 | d:Q7944 | Երկրաշարժ | 35468 | |||
3 | en:Megathrust earthquake | 21157 | ru:Мегаземлетрясение | 6461 | d:Q727990 | Մեգաերկրաշարժեր | 21878 |
Պատմական երկրաբանություն
խմբագրելՀիմունքներ
խմբագրելԵրկրաբանական ժամանակագրություն
խմբագրելՊալեոկլիմա
խմբագրելԻրադարձություններ
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Late Ordovician mass extinction | 102807 | ru:Ордовикско-силурийское вымирание | 21363 | d:Q1065985 | Օրդովիկ-սիլուրիական բնաջնջում | 23066 | ||
2 | en:Permian–Triassic extinction event | 365658 | ru:Массовое пермское вымирание | 101937 | d:Q141118 | Պերմյան զանգվածային ոչնչացում | 31343 |
Պալեոաշխարհագրություն
խմբագրելԵրկրաբանական ժամանակաշրջան
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Paleozoic | 35369 | ru:Палеозой | 79267 | d:Q75507 | Պալեոզոյան դարաշրջան | 68742 | ||
2 | en:Phanerozoic | 62831 | ru:Фанерозой | 39370 | d:Q101313 | Ֆաներոզոյի ժամանակաշրջան | 39159 | ||
3 | en:Silurian | 60348 | ru:Силурийский период | 45025 | d:Q62412 | Սիլուրի ժամանակաշրջան | 37991 | ||
4 | en:Triassic | 70468 | ru:Триасовый период | 20703 | d:Q47158 | Տրիասի ժամանակաշրջան | 21354 |
Terrestrial geology
խմբագրելTerrestrial geology: General
խմբագրելԵրկրաբանական առանձնահատկություններ
խմբագրելMinerals
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Azurite | 17603 | ru:Азурит | 19089 | d:Q108212 | Ազուրիտ | 19786 | ||
2 | en:Baryte | 23281 | ru:Барит | 7549 | d:Q184196 | Բարիտ | 21920 | ||
3 | en:Chrysoberyl | 22888 | ru:Хризоберилл | 22700 | d:Q422179 | Քրիզոբերիլ | 28810 | ||
4 | en:Emerald | 41378 | ru:Изумруд | 81489 | d:Q43513 | Զմրուխտ | 23559 | ||
5 | en:Gemstone | 61367 | ru:Драгоценные камни | 19271 | d:Q83437 | Թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր | 57895 | ||
6 | en:Malachite | 25490 | ru:Малахит | 34531 | d:Q164411 | Մալաքիտ | 16610 | ||
7 | en:Opal | 57079 | ru:Опал | 22510 | d:Q171058 | Օպալ | 66753 | ||
8 | en:Quartz | 61079 | ru:Кварц | 25578 | d:Q43010 | Քվարց | 58153 | ||
9 | en:Tanzanite | 25253 | ru:Танзанит | 9281 | d:Q429942 | Տանզանիտ | 24855 | ||
10 | en:Tourmaline | 40476 | ru:Турмалин | 22405 | d:Q179911 | Տուրմալին | 23697 |
Պետրոլոգիա
խմբագրելՈղողատագիտություն
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Mud | 15269 | ru:Грязь | 23555 | d:Q170449 | Ցեխ | 21768 |
Soil science
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Soil erosion | 77842 | d:Q889503 | Հողային էրոզիա | 59092 |
Շերտագրություն (Երկրաբանություն)
խմբագրելԿառուցվածքային երկրաբանություն
խմբագրելՏեկտոնիկա
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Continent | 92194 | ru:Континент | 41248 | d:Q5107 | Մայրցամաք | 19497 |
Սալերի տեկտոնիկա
խմբագրելՀրաբխագիտություն
խմբագրելԳեոմորֆոլոգիա
խմբագրելGeomorphology: General
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Avalanche | 68088 | ru:Лавина | 52041 | d:Q7935 | Ձնահյուս | 39583 |
Ռելիեֆի ձևեր
խմբագրելLandforms: General
խմբագրելՌելիեֆի էոլային ձևեր
խմբագրելԱրհեստական հողաձևեր
խմբագրելՔարանձավներ
խմբագրելԳետային հողեր
խմբագրելՍառցադաշտային հողեր
խմբագրելMontane landforms
խմբագրելՕվկիանոսի և ափամերձ հողեր
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Cape (geography) | 2340 | ru:Мыс | 24638 | d:Q185113 | Հրվանդան | 25572 |
Other erosional landforms
խմբագրելVolcanic landforms
խմբագրելՋուր
խմբագրելWater: General
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Water quality | 49144 | ru:Качество воды | 54212 | d:Q625376 | Ջրի որակ | 21767 |
Օվկիանոսագիտություն
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Marine mammal | 129496 | ru:Морские млекопитающие | 51414 | d:Q382441 | Ծովային կաթնասուններ | 21540 | ||
2 | en:Ocean | 130346 | ru:Океан | 43778 | d:Q9430 | Օվկիանոս | 42280 | ||
3 | en:Seawater | 52511 | ru:Морская вода | 24867 | d:Q184395 | Ծովի ջուր | 16212 |
Սառցադաշտագիտություն
խմբագրելՋրաբանություն
խմբագրել# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Endorheic basin | 33817 | ru:Бессточная область | 21043 | d:Q194502 | Էնդորային ավազան | 38478 | ||
2 | en:Lake | 82931 | ru:Озеро | 24573 | d:Q23397 | Լիճ | 22290 |