Վիքիպեդիա:Կարևորագույն հոդվածներ, որոնք երկար են/Բնական գիտություններ/Երկրի գիտություն
Ցանկում ներառված են Անգլերեն Վիքիպեդիայի en:Wikipedia:Vital articles/Level/5/Physical sciences/Earth science էջի այն հոդվածները, որոնց Հայերեն Վիքիպեդիայի համապատասխան հոդվածը 16000+ բայթ է։
Երկրագիտության հիմունքներ խմբագրել
Earth science basics: General խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Carbon cycle | 102532 | ru:Геохимический цикл углерода | 37884 | d:Q167751 | Ածխածնի շրջանառություն | 128201 | ||
2 | en:Earth's rotation | 44092 | ru:Суточное вращение Земли | 112602 | d:Q244743 | Երկրի օրապտույտ | 26399 | ||
3 | en:History of Earth | 153949 | ru:История Земли | 221443 | d:Q156312 | Երկրի պատմություն | 108423 | ||
4 | en:Natural disaster | 73606 | ru:Стихийное бедствие | 57066 | d:Q8065 | Տարերային աղետներ | 53836 | ||
5 | en:Natural environment | 54869 | ru:Окружающая среда | 6912 | d:Q43619 | Շրջակա միջավայր | 26885 |
Բիոմներ խմբագրել
Biomes: General խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Desert | 113216 | ru:Пустыня | 48828 | d:Q8514 | Անապատ (աշխարագրություն) | 21883 |
Անտառներ խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Forest | 83832 | ru:Лес | 130380 | d:Q4421 | Անտառ | 140784 |
Խոտհարքներ խմբագրել
Ջրաճահճային տարածքներ խմբագրել
Կլիմայագիտություն խմբագրել
Climatology: General խմբագրել
Climates խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Desert climate | 14292 | ru:Аридный климат | 20583 | d:Q190946 | Անապատային կլիմա | 17859 |
Climate change խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Climate change in Africa | 124201 | d:Q5133466 | Կլիմայական փոփոխությունները Աֆրիկայում | 108853 | ||||
2 | en:Climate change | 322324 | ru:Глобальное потепление | 230942 | d:Q7942 | Գլոբալ տաքացում | 149713 | ||
3 | en:Effects of climate change on human health | 93557 | d:Q2979220 | Կլիմայի փոփոխության ազդեցությունը մարդու առողջության վրա | 164536 | ||||
4 | en:Politics of climate change | 114764 | d:Q1774427 | Կլիմայի փոփոխության քաղաքականություն | 164419 |
Եղանակներ խմբագրել
Օդ խմբագրել
Մթնոլորտ խմբագրել
Atmosphere: General խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Atmospheric science | 13822 | d:Q757520 | Մթնոլորտի գիտություն | 22843 |
Մթնոլորտի օպտիկա խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Fata Morgana (mirage) | 40180 | ru:Фата-моргана | 11461 | d:Q210659 | Ֆատա մորգանա | 60382 | --Արևիկ Սարգսյան (քննարկում) 14:01, 10 Մարտի 2024 (UTC) |
Օդերևութաբանություն խմբագրել
Meteorology: General խմբագրել
Ամպեր խմբագրել
Տեղումներ խմբագրել
Մթնոլորտի շրջանառություն խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Hadley cell | 101382 | ru:Ячейка Хэдли | 6598 | d:Q338589 | Հեդլի բջիջ | 20747 |
Փոթորիկ խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Dust storm | 21628 | ru:Пыльная буря | 34456 | d:Q182878 | Փոշոտ փոթորիկ | 30145 |
Քամիներ խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Wind | 107458 | ru:Ветер | 165556 | d:Q8094 | Քամի | 20950 |
Երկրաբանություն խմբագրել
Geology: General խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Ice core | 85060 | ru:Ледяные керны | 15326 | d:Q258914 | Սառցային կեռն | 16716 |
Երկրաքիմիա խմբագրել
Երկրաֆիզիկա խմբագրել
Երկրաշարժագիտություն խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Earthquake prediction | 201219 | ru:Прогноз землетрясений | 36925 | d:Q606654 | Երկրաշարժի կանխատեսում | 35917 | --Սյուզաննա Ճուղուրյան (քննարկում) 06:42, 26 հունվարի 2024 (UTC) | ||
2 | en:Earthquake | 83237 | ru:Землетрясение | 116679 | d:Q7944 | Երկրաշարժ | 35468 | |||
3 | en:Megathrust earthquake | 18417 | ru:Мегаземлетрясение | 6461 | d:Q727990 | Մեգաերկրաշարժեր | 21878 |
Պատմական երկրաբանություն խմբագրել
Հիմունքներ խմբագրել
Երկրաբանական ժամանակագրություն խմբագրել
Պալեոկլիմա խմբագրել
Իրադարձություններ խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Late Ordovician mass extinction | 101797 | ru:Ордовикско-силурийское вымирание | 21363 | d:Q1065985 | Օրդովիկ-սիլուրիական ոչնչացում | 22919 | ||
2 | en:Permian–Triassic extinction event | 352483 | ru:Массовое пермское вымирание | 85671 | d:Q141118 | Պերմյան զանգվածային ոչնչացում | 31267 |
Պալեոաշխարհագրություն խմբագրել
Երկրաբանական ժամանակաշրջան խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Paleozoic | 35369 | ru:Палеозой | 79267 | d:Q75507 | Պալեոզոյան դարաշրջան | 68594 | ||
2 | en:Phanerozoic | 60599 | ru:Фанерозой | 39265 | d:Q101313 | Ֆաներոզոյի ժամանակաշրջան | 39344 | ||
3 | en:Silurian | 57574 | ru:Силурийский период | 44982 | d:Q62412 | Սիլուրի ժամանակաշրջան | 36677 | ||
4 | en:Triassic | 65559 | ru:Триасовый период | 20695 | d:Q47158 | Տրիասի ժամանակաշրջան | 21771 |
Terrestrial geology խմբագրել
Terrestrial geology: General խմբագրել
Երկրաբանական առանձնահատկություններ խմբագրել
Minerals խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Azurite | 17604 | ru:Азурит | 18988 | d:Q108212 | Ազուրիտ | 19786 | ||
2 | en:Baryte | 23283 | ru:Барит | 7331 | d:Q184196 | Բարիտ | 21920 | ||
3 | en:Chrysoberyl | 21313 | ru:Хризоберилл | 22700 | d:Q422179 | Քրիզոբերիլ | 28810 | ||
4 | en:Emerald | 39197 | ru:Изумруд | 81519 | d:Q43513 | Զմրուխտ | 23559 | ||
5 | en:Gemstone | 56256 | ru:Драгоценные камни | 19177 | d:Q83437 | Թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր | 57895 | ||
6 | en:Malachite | 24829 | ru:Малахит | 34531 | d:Q164411 | Մալաքիտ | 16610 | ||
7 | en:Opal | 57181 | ru:Опал | 22510 | d:Q171058 | Օպալ | 66626 | ||
8 | en:Quartz | 60874 | ru:Кварц | 25569 | d:Q43010 | Քվարց | 58153 | ||
9 | en:Tanzanite | 25283 | ru:Танзанит | 9281 | d:Q429942 | Տանզանիտ | 24998 | ||
10 | en:Tourmaline | 40193 | ru:Турмалин | 22405 | d:Q179911 | Տուրմալին | 23645 |
Պետրոլոգիա խմբագրել
Ողողատագիտություն խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Mud | 15508 | ru:Грязь | 23555 | d:Q170449 | Ցեխ | 21768 |
Soil science խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Soil erosion | 77760 | d:Q889503 | Հողային էրոզիա | 59092 |
Շերտագրություն (Երկրաբանություն) խմբագրել
Կառուցվածքային երկրաբանություն խմբագրել
Տեկտոնիկա խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Continent | 92442 | ru:Континент | 41073 | d:Q5107 | Մայրցամաք | 19486 |
Սալերի տեկտոնիկա խմբագրել
Հրաբխագիտություն խմբագրել
Գեոմորֆոլոգիա խմբագրել
Geomorphology: General խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Avalanche | 64652 | ru:Лавина | 52041 | d:Q7935 | Ձնահյուս | 39400 |
Ռելիեֆի ձևեր խմբագրել
Landforms: General խմբագրել
Ռելիեֆի էոլային ձևեր խմբագրել
Արհեստական հողաձևեր խմբագրել
Քարանձավներ խմբագրել
Գետային հողեր խմբագրել
Սառցադաշտային հողեր խմբագրել
Montane landforms խմբագրել
Օվկիանոսի և ափամերձ հողեր խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Cape (geography) | 2237 | ru:Мыс | 24578 | d:Q185113 | Հրվանդան | 25572 |
Other erosional landforms խմբագրել
Volcanic landforms խմբագրել
Ջուր խմբագրել
Water: General խմբագրել
Օվկիանոսագիտություն խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Marine mammal | 128828 | ru:Морские млекопитающие | 51414 | d:Q382441 | Ծովային կաթնասուններ | 21540 | ||
2 | en:Ocean | 130559 | ru:Океан | 43774 | d:Q9430 | Օվկիանոս | 42290 | ||
3 | en:Seawater | 39069 | ru:Морская вода | 24867 | d:Q184395 | Ծովի ջուր | 16212 |
Սառցադաշտագիտություն խմբագրել
Ջրաբանություն խմբագրել
# | Ա․ կ․ | Անգլերեն հոդված | Անգլերեն չափ | Ռուսերեն հոդված | Ռուսերեն չափ | Դատա | Հայերեն հոդված | Հայերեն չափ | Ստորագրություն |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | en:Lake | 82781 | ru:Озеро | 24573 | d:Q23397 | Լիճ | 22257 |