Վիսագինաս (լիտ.՝ Visaginas, մինչ 1992 թվականի սեպտեմբերի 22-ը՝ Սնեչկուս, մինչ 1994 թվականը եղել է գյուղ), քաղաք Լիտվայի հյուսիս-արևելքում՝ Ուտենայի նահանգում։ Ժամանակակից Լիտվայի միակ քաղաքն է, որտեղ գերակշռում են սլավոնացիները՝ ռուսներն ու ռուսալեզու անձինք։ 2003 թվականից քաղաքը հանդիսանում է Վիսագինի ինքնավարության վարչական կենտրոնը։

Վիսագինաս
լիտ.՝ Visaginas
ռուս.՝ Снечкус
ռուս.՝ Висагинас
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրԼիտվա Լիտվա
ՆահանգՈւտենայի նահանգ
ՇրջանՎիսագինասի շրջան
ՀամայնքVisaginas Municipality?
Հիմնադրված է1975 թ.
Առաջին հիշատակում1975
Այլ անվանումներՍնեչկուս
Տվյալ կարգավիճակում1994 թվականից
Մակերես8,96 կմ²
ԲԾՄ≈150 մ
Կլիմայի տեսակբարեխառն-մայրցամաքային
Բնակչություն21359[1] մարդ (2012)
Ազգային կազմռուսներ (56%),
լիտվացիներ (16%),
բելառուսներ (10%),
լեհեր (9%),
ուկրաինացիներ (1%)
Կրոնական կազմուղղափառներ (40%),
կաթոլիկներ (28 %),
հնահավատներ (3%)
Ժամային գոտիUTC+2, ամառը UTC+3
Հեռախոսային կոդ(+370) 386[2]
Փոստային դասիչLT-31001, LT-31007[3]
Պաշտոնական կայքvisaginas.lt
Վիսագինաս (Լիտվա)##
Վիսագինաս (Լիտվա)

Աշխարհագրություն

խմբագրել

Քաղաքը տեղակայված է Լիտվայի սահմանին մոտ՝ Վիլնյուսից 152 կմ դեպի հյուսիս-արևելք[4]։ Այն գտնվում է Ուտենայի նահանգի արևելքում՝ Վիսագինաս լճի ափին։ Տեղակայված է սոճիների անտառում։ Քաղաքի շրջակայքում շատ են լճերը։ Քաղաքը Լիտվայի ու Բելառուսի սահմանից հեռու է մոտ 10 կմ։

Պատմություն

խմբագրել

Քաղաքի կառուցումն սկսվել է 1975 թվականին։ Այն հիմնադրվել է որպես Իգնալինայի ատոմակայանին կից բնակավայր։ Օգոստոսի 10-ը հայտարարվել է Քաղաքի օր։

Մինչ 1992 թվականը քաղաքը կոչվել է Սնեչկուս (Sniečkus) ի պատիվ Անաստաս Սնեչկուսի, ով 1940—1974 թվականներին եղել է Լիտվայի Կոմունիստական կուսակցության առաջին քարտուղար։

Վիսագինասը հենց սկզբից կառուցվել է որպես ժամանակակից քաղաք. այնտեղ շատ են բազմահարկ շենքերը, լավ նախագծված են ճանապարհային հանգույցները, կոմունիկատիվ համակարգերը, հասարակական կազմակերպությունները՝ դպրոցները, բուժարանները, այգիները, մշակութային-վարչական շինությունները։ Քաղաքի ճարտարապետական նախագիծն ու կառույցների մեծ մասն ստեղծել է լենինգրադցի ճարտարապետ Յուրի Վասիլևիչ Վույման։

2009 թվականի դեկտեմբերի 31-ին ատոմակայանի աշխատանքը դադարեցվել է և այն փակվել է[5]։ Սակայն նախագիծ կա Վիսագինասի շրջակայքոմ նոր ատոմակայան կառուցել Լիտվայի, Լատվիայի, Էստոնիայի ու ճապոնական Hitachi ընկերության համագործակցությամբ 2021 թվականին[6]։

Վիսագինասում կան 15 փողոցներ, այդ թվում՝ Սեդուլինոս ծառուղին ու Տոյկոս մայրուղին, որն ունի 2,6 կմ երկարություն։ Բոլոր փողոցների երկարությունը կազմում է շուրջ 45 կմ։

1991 թվականին Վիսագինասում սկսել է գործել ուղղափառական Հովհաննես Մկրտչի ծննդյան եկեղեցին։

1998 թվականին կառուցվել է Սուրբ Պողոսի կաթոլիկական եկեղեցին։

Բնակչություն

խմբագրել

2011 թվականի տվյալներով՝ նախորդ 10 տարիների ընթացքում քաղաքի բնակչությունը նվազել է 25%-ով[7]։ Ըստ բնակչության խտության (1 քառակուսի կիլոմետրում 3723 բնակիչ)՝ 1998 թվականին Վիսագինասը Լիտվայում զբաղեցրել է երկրորդ տեղը։

Տարի Բնակչություն
1979 6212
1981 9800
1985 22000
1989 32438
1996 33100
2001[8][9] 29554
2011 22361
2012[10] 21359
2014 20532
 
Բնակելի շենքեր
 
Վիսագինասի հիմնադրման քարը
 
Ինգալինայի ատոմակայան

Բնակչության ազգային կազմը

խմբագրել

Վիսագինաս Լիտվայի միակ քաղաքն է, որտեղ գերակշռում է ռուս ու ռուսալեզու բնակչությունը։ Քաղաքի բնակչության ազգային կազմն է.

  • Տղամարդիկ – 14.035 (47,49 %)
  • Կանայք – 15.519 (52,51 %)

Բնակչության կրոնական կազմը

խմբագրել

Քույր քաղաքներ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Prie gydymo įstaigų prirašytų gyventojų skaičius už statistinį gyventojų skaičių gerokai didesnis Panevėžyje, Visagine ir Utenoje | 15min.lt
  2. Վիսագինաս քաղաքի ու Լիտվայի Վիսագինասի ինքնավարության հեռախոսային կոդը
  3. Ուտենայի նահանգի փոստային ինդեքսները
  4. Distances between Lithuanian towns, km Արխիվացված 2014-10-10 Wayback Machine; Lietuvos automobilių kelių direkcijos prie Susisiekimo ministerijos duomenys
  5. БиБиСи: «Литва закрывает АЭС, дающую ей 80 % электроэнергии»
  6. Литва закрывает АЭС Արխիվացված 2011-12-17 Wayback Machine | euronews.net
  7. Предварительные итоги переписи 2011 года в официальном пресс-релизе Департамента статистики Արխիվացված 2011-12-15 Wayback Machine.
  8. Перепись населения Литвы 2001 г. Национальный состав Արխիվացված 2009-05-05 Wayback Machine(անգլ.)
  9. Национальный состав регионов Литвы по переписи населения 2001 г.|accessdate = 2014-09-09(անգլ.)
  10. «Prie gydymo įstaigų prirašytų gyventojų skaičius už statistinį gyventojų skaičių gerokai didesnis Panevėžyje, Visagine ir Utenoje». Еженедельник «15min». 2013 թ․ մարտի 18. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 9-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիսագինաս» հոդվածին։