Վիշապը (մուլտֆիլմ)

Վիշապը
Տեսակ	մուլտֆիլմ
Ժանր	հեքիաթ
Ռեժիսոր	Ալեքսանդրա Սնեժկո-Բլոցկայա
Հնչյունավորում	Միխայիլ Պոգորժելսկի և Էրաստ Գարին
Երաժշտություն	Վիտալի Գևիկսման
Օպերատոր	Եկատերինա Ռիզո
Երկիր	ԽՍՀՄ
Լեզու	ռուսերեն
Ընկերություն	Սոյուզմուլտֆիլմ
Տևողություն	21,36 s
Թվական	1961

Վիշապը (ռուս.՝ Дракон), խորհրդային նկարված մուլտֆիլմ` ըստ Հարավարևելյան Ասիայի ժողովուրդների` մասնավորապես` Վիետնամի և Մյանմայի հեքիաթների սյուժեների մոտիվներով^[1]։

Սյուժե

Հին ժամանակներում ապրում էր մի սարսափելի վիշապ։ Իր անմատչելի պալատից նա կառավարում էր ամբողջ աշխարհը` դաժանորեն ճնշելով և թալանելով ժողովրդին։ Շատ քաջ զինվորներ փորձում էին սպանել Վիշապին, բայց նա միշտ հաղթում էր։ Եվ մի անգամ Մաունգ Տին անունով տղան, տեսնելով, թե ինչպես են տանջվում մարդիկ չար Վիշապի և նրա ծառաների պատճառով, որոշում է գնալ և մարտնչել հրեշի դեմ։

Ծեր և իմաստուն կրիան տղային տալիս է կախարդական թուր և ասում է նրան գլխավոր գաղտնիքը. այնքան էլ դժվար չէ տապալել Վիշապին, շատ ավելի դժվար է Վիշապ չդառնալը։ Այդ մասին Մաունգ Տինին հասցնում է ասել նաև վիշապը։ Երբ Մաունգ Տինը պայքարում է Վիշապի դեմ և հաղթում է նրան, մի արտահայտություն է լսում․ «Ոչ, հիմա դու ես վիշապը»։ Պարզվում է` այդ Վիշապը մարդ է եղել, որը նույնպես ցանկանում էր օգնել մարդկանց, բայց վերածվել է հրեշի` ագահության պատճառով։ Պարզվում է, որ ոսկին, որը պահվում է գանձարանում, անիծված էր. նա, ով կդիպչի այդ անիծված ոսկիներին, կվերածվի դաժան Վիշապի։

Մաունգ Տին գնում է գանձարան և ցանկանում է դիպչել ոսկիներին, սակայն հիշում է կրիայի և վիշապի խոսքերը, որը, բացառությամբ մյուսների, հասցնում է զգուշացնել նրան, մտքափոխվում է և քանդում է գանձարանի պատերը, նաև պատերի ջարդոնի տակ թաղում վիշապին ծառայող հարկահավաքին և զինվորներին։ Ժողովուրդը դիմավորում է իր փրկչին։ Մաունգ Տինը վերադարձնում է թուրը Կրիային, որպեսզի նա պահի թուրը երկրի հետագա պաշտպանների համար։

Հեղինակներ

Սցենարի հեղինակ՝ Ռադի Կուշնիրով
Ռեժիսոր՝ Ալեքսանդրա Սնեժկո-Բլոցկայա
Կոմպոզիտոր՝ Վիտալի Գևիկսման
Բեմադրող նկարիչներ՝ Գրաժին Բրաշիշկիտե, Ռադնա Սախալտուև
Նկարիչ-մուլտիպլիկատորներ՝
- Վլադիմիր Արբեկով
- Ֆաինա Եպիֆանովա
- Բորիս Բուտակով
- Ելենա Վերշինինա
- Վլադիմիր Կրումին
- Օլգա Ստոլբովա
- Վադիմ Դոլգիխ
- Մայա Բուզինովա
- Վիկտոր Շևկով
- Իոսիֆ Դոդուշկա
- Ալեքսանդր Բելյակով
- Տատյանա Ֆյոդորովա
Նկարիչ դեկորատորներ՝ Օլգա Գեմմերլինգ, Վերա Վալերիանովա, Ելենա Տաննենբերգ, Կոնստանտին Մալիշև
Օպերատոր՝ Եկատերինա Ռիզո
Հնչունային օպերատոր՝ Բորիս Ֆիլչիկով
Խմբագիր՝ Զոյա Պավլովա
Ռեժիսորի օգնականներ՝ Ե․ Նովոսելսկայա, Տ․ Տեպլյակովա

Մրցանակներ

1961` Դելիի երկրորդ միջազգային կինոփառատոնի «Սև լոտոս» մրցանակ^[1]^[2]։

Տարբերություններ վիետնամական լեգենդից

Մուլտֆիլմում գլխավոր հերոսին անվանում են Մաունգ Տին, իսկ վիետնամական լեգենդում՝ Լե Լոյ^[3]։
Մուլտֆիլմում Մաունգ Տին ըստ արտաքինի 10-12 տարեկան է և ապրում է իր պապիկի հետ, իսկ լեգենդում Լե Լոյը չափահաս մարդ էր, և նրա հարազատների մասին ոչինչ չի հիշատակվում։
Լեգենդում գլխավոր հերոսից առաջ վիշապի դեմ մարտնչում են իշխանը, վանականը և վաճառականը։ Նրանցից յուրաքանչյուրը կրիաներից թուր է ստանում։ Ֆիլմում կան միայն երկու մարտիկներ, և երկուսն էլ ազնվական ծագում ունեին։ Բացի այդ նրանք կռվում էին իրենց սեփական զենքերով (որոնցով շարունակում էին կռվել և վեր էին ածվում վիշապի)^[3]։
Լեգենդում Լեյ Լոյը ջարդում է գանձարանի պատերը, բաժանում է ոսկին, իսկ մուլտֆիլմում մարդիկ հավանաբար իրենք են վերցնում ոսկին գանձարանից։

Վերաթողարկում DVD ձևաչափով

1990–ականներին մուլտֆիլմը վերաթողարկվել է խորհրդային լավագույն մուլտֆիլմերի հավաքածուներում` Studio PRO Video և «Սոյուզվիդեո» ստուդիաների կողմից։ 2003 թվականին մուլտֆիլմը VHS ձևաչափով վերաթողարկվել է «Հեռավոր կղզիների գաղտնիքը» մուլտֆիլմերի հավաքածուում։ Վերաթողարկվել է նաև DVD ձևաչափով` «Հեռավոր կղզիների գաղտնիքը» (2003) մուլտֆիլմերի հավաքածուում («Սոյուզմուլտֆիլմ», ներկայացուցիչ` «Սոյուզ», 2003)։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 «Снежко-Блоцкая Александра Гавриловна- режиссёр|Публикации|ВОВЧ@НСЬК». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
↑ «Наши мультфильмы». — Издательская программа «Интерроса», 2006. — С. «Александра Снежко-Блоцкая». — 352 с. — ISBN 5-91105-007-2 «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ օգոստոսի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 «Диафильм Дракон». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 26-ին.

Գրականություն

«Фильмы-сказки: сценарии рисованных фильмов». Выпуск 8.. — М.: Искусство, 1964. — 224 с. — 100 000 экз. Иллюстрации и текст по мультфильмам.

Արտաքին հղումներ

«Վիշապը» (1961)(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում
«Վիշապը» Animator.ru կայքում
«Վիշապը» Myltik.ru կայքում

[autogenerated1-1] 1,0 ^1,1 «Снежко-Блоцкая Александра Гавриловна- режиссёр|Публикации|ВОВЧ@НСЬК». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.

[2] «Наши мультфильмы». — Издательская программа «Интерроса», 2006. — С. «Александра Снежко-Блоцкая». — 352 с. — ISBN 5-91105-007-2 «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ օգոստոսի 31-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.

[autogenerated20130525-1-3] 3,0 ^3,1 «Диафильм Дракон». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 26-ին.

[1]

[2]

[3]