Վալենտին Բուբուկին
Վալենտին Բորիսովիչ Բուբուկին (ռուս.՝ Валенти́н Бори́сович Бубу́кин, ապրիլի 23, 1933[1][2], Մոսկվա, ԽՍՀՄ - հոկտեմբերի 30, 2008[3], Մոսկվա, Ռուսաստան), խորհրդային ֆուտբոլիստ, Եվրոպայի գավաթի չեմպիոն (1960), ԽՍՀՄ սպորտի վաստակավոր վարպետ (1960), ՌՍՖՍՀ վաստակավոր մարզիչ (1990)։
 | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Քաղաքացիությունը |
 ԽՍՀՄ | ||
| Ծննդյան ամսաթիվ | ապրիլի 23, 1933[1][2] | ||
| Ծննդավայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ | ||
| Մահվան ամսաթիվ | հոկտեմբերի 30, 2008[3] (75 տարեկան) | ||
| Մահվան վայր | Մոսկվա, Ռուսաստան | ||
| Հասակ | 180 սանտիմետր | ||
| Քաշ | 78 կիլոգրամ | ||
| Դիրք | հարձակվող | ||
|
| |||
|
| |||
|
| |||
|
| |||
Պարգևներ
   և  | |||
|
| |||
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է Մոսկվայում։ Մանկուց զբաղվել է ֆուտբոլով, բասկետբոլով, հոկեյով և այլ մարզաձևերով։ 1947 թվականին, տասնչորս տարեկան հասակում, ընդունվել է Մոսկվայի «Կռիլյա Սովետով» ԴՅՈՒՍՇ՝ կենտրոնական հարձակվողի դիրքում։ Պատանեկան թիմում հանդես գալու հենց սկզբից ցուցադրել եմ բարձր արդյունավետություն, նպատակասլացություն արդյունքին։ Մի քանի տարի անց սկսել է հանդես գալ երիտասարդական, իսկ հետո նաև առաջին կազմի կազմում։
1952 թվականին նա միացավ Մոսկվայի ռազմաօդային ուժերի թիմին, հանդես եկավ կրկնօրինակ կազմով։ 1953 թվականին հայտնվել է «Լոկոմոտիվում», որի գլխավոր մարզիչն էր Բորիս Արկադևը։ 1957 թվականին Մոսկվայի «Սպարտակի» հետ ԽՍՀՄ Գավաթի եզրափակիչ խաղում Բուբուկինը դարձավ հաղթական գոլի հեղինակ՝ 19-րդ րոպեին գրավելով դարպասը։ Կանչվել է ԽՍՀՄ հավաքական։ 1958 թվականին Շվեդիայում կայացած աշխարհի առաջնությունում, որտեղ խորհրդային հավաքականը քառորդ եզրափակչում 0:2 հաշվով պարտվեց տիրուհուն, պահեստայինների նստարանին էր։ 1959 թվականին դարձել է ԽՍՀՄ առաջնության արծաթե մեդալակիր։ 1960 թվականին Եվրոպայի գավաթի խաղարկությունում հանդես է եկել որպես հավաքականի հիմնական ձախ ինսայդեր։
1961 թվականին իր նախկին մարզիչ Վսևոլոդ Բոբրովի խնդրանքով տեղափոխվել է ԲԿՄԱ, մասնակցել է 20 հանդիպման, խփել է 3 գնդակ։ Առաջնության ավարտից հետո վերադարձել է «Լոկոմոտիվ» 1962 թվականի ամռանը։ Այդ ժամանակից ի վեր թիմի կազմում անցկացրել է ևս 118 հանդիպում և խփել 31 գնդակ։ Զուգահեռ սովորել է որպես ֆուտբոլային մարզիչ։
Կարիերան ավարտելուց հետո Բուբուկինն աշխատել է խորհրդային այնպիսի թիմերի գլխավոր մարզիչ, ինչպիսիք են Մոսկվայի «Լոկոմոտիվը», Սիմֆերոպոլի «Տավրիան», Լվովի «Կարպատները»։ Նաև 1978 թվականին Բուբուկինը Վիետնամի ԲԿՄԱ-ի (Հանոյ) գլխավոր մարզիչն էր։
1997 թվականից մարզել է Ռուսաստանի կառավարության «Ռոսիչ» ֆուտբոլային թիմը։
1996-1999 թվականներին աշխատել է որպես ֆուտբոլային խաղերի տեսուչ։ Հանդես է եկել որպես ֆուտբոլային փորձագետ։ Հայտնի դարձան նաև հեծանիվները[4] և անեկդոտներ Բուբուկինից[5], «ֆուտբոլային ակնարկ» հեռուստածրագրում կար «Բուբուկինի խոհանոցում» խորագիրը[6]։
Մահացել է Մոսկվայում, 2008 թվականի հոկտեմբերի 30-ին, կյանքի 76-րդ տարում։ Թաղված է Վագանկովսկի գերեզմանատանը[7]։ Գերեզման Կենտրոնական ծառուղում, աջ կողմում (2 ուս.)[8]:
Միջադեպ Ինդոնեզիայում խմբագրել
1950-ականների վերջին Բուբուկինը «Լոկոմոտիվի» հետ ուղևորվեց Ինդոնեզիա, որտեղ տեղի տարբեր թիմերի հետ անցկացվեցին մի շարք ընկերական հանդիպումներ։ Դրանցից մեկում նա ծանր, հորդառատ անձրևից թաց գնդակով հարվածել է տեղի ֆուտբոլիստի գլխին, ինչի պատճառով նա անմիջապես ընկել է սիզամարգի վրա։ Հիվանդանոցում նրա մոտ արձանագրվել է կլինիկական մահ, սակայն հետագայում նա ողջ է մնացել։ Ամբողջ երկրում արագորեն տարածվեց «երկաթե ոտքով» սովետական ֆուտբոլիստի մասին լուրերը, ինչի պատճառով յուրաքանչյուր անցորդ ձգտում էր սեղմել այն՝ պարզելու, թե ինչից է այն պատրաստված։ Ավելի ուշ Ինդոնեզիայում հայտնվեց «Բուբուկին» մի ամբողջ ապրանքանիշ, որի տակ արտադրվում էին հիգիենայի պարագաներ՝ ատամի մածուկ, սափրվելու կրեմ և շամպուն[9]։
Մամուլը Բուբուկինի մասին խմբագրել
Եվ այնուամենայնիվ, սպորտի վաստակավոր վարպետ Վալենտին Բուբուկինը սովետական մարմնի օրինակ է, որը հիացմունքով և ինքնամոռաց քրտնաջան աշխատանքով նվիրվում է իր սիրելի զբաղմունքին։ Այդ առումով նա լավ օրինակ է երիտասարդ խաղացողների համար[10]։
Ձեռքբերումներ խմբագրել
- Եվրոպայի չեմպիոն։ 1960
- ԽՍՀՄ առաջնության արծաթե մեդալակիր։ 1959
- ԽՍՀՄ գավաթակիր։ 1957
- Վիետնամի չեմպիոն։ 1978 (որպես մարզիչ)
Պարգևներ խմբագրել
- Բարեկամության շքանշան (1997)
- Պատվո շքանշան (2003)
- «Աշխատանքային արիության համար» մեդալ (1960)
- Վիետնամի Սոցիալիստական Հանրապետության ժողովուրդների բարեկամության մեդալ
- Պատվո նշան «Ռուսաստանում օլիմպիական շարժման զարգացման գործում ունեցած վաստակի համար»
- Պատվո նշան «ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի զարգացման գործում ունեցած վաստակի համար»
- Պատվո նշան «պատվավոր երկաթուղի»
Հիշատակ խմբագրել
Մատենագիտություն խմբագրել
- Բուբուկին Վ.Բ․ կյանքի Մշտադալար դաշտ։ մ., 1988: - Ռազմավարություն։ — ISBN 5-9234-0026-X, 2003.
- «Նրա կողմից խփված գնդակը և այժմ թռչում է գետնից վեր»։ Վալենտին Բուբուկինի հիշատակի ծառը (Կազմող, խմբագիր, համահեղինակ՝ Գագիկ Կարապետյան) - Մ.,«սպորտ, մարդ», 2016, 544 էջ, նկարազարդումներ։ — ISBN 978-5-906131-92-8
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 FBref.com(բազմ․)
- ↑ 2,0 2,1 Transfermarkt.com(բազմ․) — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 http://uk.reuters.com/article/worldFootballNews/idUKLU74480020081030
- ↑ «Байки от Бубукина». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
- ↑ Программка клуба любителей спорта ЦСКА Արխիվացված է Մարտ 23, 2022 Wayback Machine-ի միջոցով: к матчу ЦСКА — «Локомотив» (08.08.1993), с. 13—16 — Анекдоты от Бубукина
- ↑ Бубукин, 2003, էջ 30
- ↑ «БУБУКИН Валентин Борисович (1933 – 2008)». moscow-tombs.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 7-ին.
- ↑ «Могилы знаменитостей. Бубукин Валентин Борисович (1933-2008)». www.m-necropol.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 7-ին.
- ↑ «Профиль на сайте «Сборная России по футболу»». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2006 թ․ հուլիսի 31-ին.
- ↑ [1] Արխիվացված է Հուլիս 30, 2013 Wayback Machine-ի միջոցով: Журнал «Футбол» № 23, 1960 год
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Умер прославленный футболист Валентин Бубукин
- Александр Григорян, «Армянские мотивы Бубукина», газета «Ноев Ковчег» № 01 (83), январь 2004
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վալենտին Բուբուկին» հոդվածին։ |