Վալենտինա Նիկիֆորովնա Սավինովա (ռուս.՝ Валентина Никифоровна Савинова, փետրվարի 8, 1937(1937-02-08)[1], Novaya Vasiljevka, Ստավրոպոլսկի շրջան, Սամարայի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[2] - փետրվարի 26, 1996(1996-02-26)[1], Տոլյատի, Սամարայի մարզ, Ռուսաստան), վերամշակման կոմպլեքսային բրիգադի բրիգադիր, Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս, ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիր։ Տոլյատի քաղաքի պատվավոր քաղաքացի։

Վալենտինա Սավինովա
ռուս.՝ Валентина Никифоровна Савинова
Ծնվել էփետրվարի 8, 1937(1937-02-08)[1]
ԾննդավայրNovaya Vasiljevka, Ստավրոպոլսկի շրջան, Սամարայի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[2]
Մահացել էփետրվարի 26, 1996(1996-02-26)[1] (59 տարեկան)
Մահվան վայրՏոլյատի, Սամարայի մարզ, Ռուսաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Մայրենի լեզուռուսերեն
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ, stuccoist և painter and varnisher
ԱշխատավայրQ4245579?
Զբաղեցրած պաշտոններԽՍՀՄ գերագույն խորհրդի պատգամավոր
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ

Կենսագրություն խմբագրել

Վալենտինա Իվանովան ծնվել է 1937 թվականին Նովայա Վասիլևկա գյուղում[5], գեղջկական բազմազավակ ընտանիքում։ Նա ունեցել է ութ եղբայր և քույր։ 1952 թվականին կոլտնտեսուհին սկսել է աշխատանքային գործունեությունը. ղեկավարել է եգիպտացորենի աճեցման երիտասարդական օղակը։ Ամուսնացել է Նիկոլայ Սավինովի հետ[6]։

Նիկոլայը ատաղձագործ է աշխատել Կույբիշևհիդրոշինում, երիտասարդները ստացել են բնակարան[7] և 1956 թվականին տեղափոխվել են հարևան Ստավրոպոլ (այժմ՝ Տոլյատի)[6]։ Վալենտինան որոշել է քաղաքային մասնագիտություն ստանալ, ավարտել է սվաղող-ներկարարի դասընթացները[7], նաև աշխատանքի է տեղավորվել «Կույբիշևհիդրոշինում», կարճ ժամանակ անց նա արդեն սկսել է ղեկավարել բաժինների օղակը, այնուհետև դարձել բրիգադիր[6]։

Սավինովան երկու տասնամյակ ղեկավարել է «Կույբիշևհիդրոշինի» «Ժիլստրոյ-3» բրիգադը։ Հայտնի է դարձել նրանով, որ ակտիվորեն պայքարել է հավելագրումների դեմ, կիրառել է աշխատանքի նոր մեթոդներ։ Նրա բրիգադն առաջիններից է եղել, որ ներդրել է հոսքային բրիգադը, ինչը օգնել է կրճատել շինարարության ժամկետները և բարելավել աշխատանքների որակը։ Տոլյատիում մասնակցել է 8 դպրոցների, 18 000 մ2 բնակարաններ, երկու մանկական կոմբինատների և մի շարք այլ օբյեկտների կառուցմանը[6]։ 1966 թվականի հոկտեմբերին գործունեության յոթնամյակի պատվին Վալենտինա Սավինովան պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով[8]։

Սավինովան մեծ ուշադրություն է դարձել երիտասարդների հետ աշխատանքին, փորձել է սովորեցնել նրանց վարպետության բոլոր գաղտնիքները, պարգևատրվել է Երիտասարդների դաստիարակ նշանով։ Տոլյատիի լրագրող և գավառագետ Վ. Իվանովի գնահատմամբ՝ Սավինովան աշխատանքի տարիների ընթացքում նախապատրաստել է բաժինների շուրջ հազար վարպետ, այդ թվում վիետնամցի մասնագետներ, որոնք վերապատրաստվել են Տոլյատիում[7][6]։ Որպես արտադրության առաջամարտիկ՝ բազմիցս հանդես է եկել սոցիալիստական երկրներում փորձի փոխանակմամբ զբաղվող պատվիրակությունների կազմում[6]։

Վարել է ակտիվ հասարակական աշխատանք։ Ընտրվել է ժողովրդական պատգամավորների մարզային խորհրդի պատգամավոր, ԽՄԿԿ մարզկոմի անդամ[6]։ 1966 թվականին Վալենտինա Սավինովան ընտրվել է ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր[9], 1976 թվականին եղել է ԽՄԿԿ-ի XXV համագումարի պատվիրակ[6]։ Ընդ որում, Սավինովան այդ հասարակական աշխատանքը կատարել է առանց արտադրությունից դուրս գալու, նրա բրիգադը կայուն ձևով կատարում էր ամսական 150-200 տոկոս պլան[7]։

1982 թվականին «աշխատանքի մեջ ակնառու նվաճումների, ստեղծագործական նախաձեռնողականության, կիրառման արդյունավետության բարձրացման մեջ մեծ ավանդի, շինարարության մեջ առաջավոր փորձի ներդրման համար» Սավինովային շնորհվել է ԽՍՀՄ պետական մրցանակ[6]։

Մեծացրել է որդուն։ Կրտսեր քույրը՝ Զոյան ևս եղել է սվաղող-ներկարար, աշխատել էր Վալենտինայի բրիգադում, իսկ հետագայում ղեկավարել է այն[10]։

Կյանքի վերջին տարիներին Վալենտինա Նիկիֆորովնան ծանր հիվանդ էր, կաթվածահար է եղել։ Մահացել է 1996 թվականին[10]։

Մրցանակներ և կոչումներ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Данилова Р. Почетные граждане г. Ставрополя, города Тольятти, городского округа Тольятти: (ռուս.)Тольяттинский краеведческий музей, 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 Астахов Е. Е. Три шага в будущее (ռուս.): Записки писателя о людях и делах КуйбышевгидрострояСамара: Куйбышевское книжное издательство, 1981. — С. 39. — 128 с.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Почетные граждане Ставрополя — Тольятти 1868—2016 (ռուս.)Тольятти: Шторм, 2017. — С. 104–105. — 207 с. — 1000 экз. — ISBN 978-5-9906655-0-7
  4. Герой Социалистического Труда Савинова Валентина Никифоровна
  5. Астахов, 1979, էջ 172
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 Почетные граждане Ставрополя — Тольятти 1868—2016 (ռուս.)Тольятти: Шторм, 2017. — С. 104—105. — 207 с. — 1000 экз. — ISBN 978-5-9906655-0-7</includeonly
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Иванов, 2005
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5   Վալենտինա Սավինովա «Երկրի հերոսներ» կայքում
  9. «Депутаты Верховного Совета СССР VII-го созыва 1966—1970» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
  10. 10,0 10,1 Лобода, 2004
  11. Решение городского Совета народных депутатов № 272/11 от 17 мая 1982 года

Գրականություն խմբագրել

  • Астахов Е. Е. Повесть о друге — М.: Советская Россия, 1979. — С. 172–180. — 309 с.
  • Астахов Е. Е. Три шага в будущее: Записки писателя о людях и делах Куйбышевгидростроя — Самара: Куйбышевское книжное издательство, 1981. — С. 39–44. — 128 с.
  • Астахов Е. Е. Право на биографию — М.: Политиздат, 1976. — С. 216–237. — 311 с.
  • Созидатели. Строительный комплекс Ставрополя – Тольятти : 1950 – 2000 / под ред. С. Г. Мельник — Тольятти: Этажи-М, 2003. — С. 329. — 448 с. — 2000 экз.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

  • «Савинова Валентина Никифоровна» (ռուսերեն). Администрация городского округа Тольятти. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 13-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  • «Савинова Валентина Никифоровна» (ռուսերեն). Муниципальное бюджетное учреждение культуры городского округа Тольятти «Библиотеки Тольятти». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 13-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 13-ին.
  • «Савинова Валентина Никифоровна 1937 г. р.» (ռուսերեն). Тольяттинский краеведческий музей. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 30-ին.
  • Валерий Иванов Поколение бессребреников // Вольный город : газета. —Тольятти, 2005. — № 91 (151). — С. 4.
  • Виктория Лобода Валентина — значит сильная // Веста : газета. —Тольятти, 2004. — В. Спецвыпуск «Почётные граждане города Тольятти». — С. 11.